Drengir af öllum gerðum, litum og stærðum

Er loksins byrjað að ræða þá grafalvarlegu stöðu sem blasir við ungum karlmönnum? Frábært!

Þeir fremja næstum því öll sjálfsmorðin og glæpina, eru miklu líklegri til að skolast út úr skólakerfinu en stúlkur og eru skammaðir frá morgni til kvölds fyrir að vera þeir sjálfir. Fremji þeir glæpi fá þeir harðari refsingu en kvenmaður sem fremur sama glæp. Fari svo að þeir eignist börn og skilji svo við barnsmóðurina bíður þeirra alltof oft aðskilnaður frá börnum sínum og himinháar meðlagsgreiðslur. Þeim er ýtt til hliðar í vinnunni til að rýma fyrir einhverjum óhæfari einstaklingi til að fylla upp í hina og þessa kvóta. Og svona má lengi telja. Og til að kóróna allt er þeim kennt um öll vandamál heimsins. 

Þetta réttlætir alls ekki skotárásir en gæti kannski útskýrt tilurð slíkra árása og fært okkur nær því að koma í veg fyrir slíkar hörmungar.

Þegar menn eins og kanadíski sálfræðingurinn Jordan Peterson segir við unga karlmenn að það sé pláss fyrir þá í heiminum þá sperra þeir eyrun. Hann er að segja - að mínu mati - sjálfsögðustu hluti í heimi, en er um leið eins og einmanna rödd í eyðimörk femínista. 

Það er kominn tími til að ræða hvað við og hin pólitíska rétttrúnaðarkirkja er að gera við unga karlmenn. Það græðir enginn á því að missa þá úr leik. Enginn.

Áhyggjur af hvítum ungum drengjum

Fréttir úr raunveruleikanum

Vestrænir fréttamiðlar eru fullir af allskonar þvaðri um batterí, rafmagnsbíla, vindmyllur, loftslagsbreytingar og plastnotkun.

Í raunveruleikanum ræða menn aðra hluti og hrinda af stað risavöxnum framkvæmdum sem byggjast á raunverulegri þörf og raunverulegum útreikningum.

Sem dæmi má nefna verkefni sem ég tilheyri í minni vinnu: Tenging á gasframleiðslu úr norskri landhelgi við gasdreifikerfi Póllands! Og hvernig gera menn það? Jú, með því að grafa stálrör í jörðina þvert yfir Danmörk.

Heimasíða verkefnisins.

Þetta er tröllaukið verkefni sem ég hafði ekki hugmynd um fyrr en ég byrjaði í nýrri vinnu í byrjun júní. Og þótt nú styttist í að menn grafi skurði yfir Danmörku alla hef ég ekki séð svo mikið sem eina frétt eða eina umfjöllun um verkefnið í fjölmiðlum. En kannski kemur að því bráðum.

(Auðvitað er þetta verkefni ekki bara knúið áfram af orkuþörf. Menn eru líka að reyna minnka þörf sína á rússnesku gasi ef svo fer að Rússar fara í fýlu og loka krönunum. Hið fréttnæma hér er þá kannski að menn eru að eyða fúlgum í kerfi sem er hannað til a.m.k. 30 ára en tala um leið um að vilja hætta notkun jarðefnaeldsneytis löngu fyrir þann tíma.)

Í gær var mér svo sagt aðeins frá öðru verkefni, enn tröllauknara: Byggingu gasleiðslu meðfram endilangri strandlengju Norð-vestur Afríku, sem tengir saman gasframleiðslu Nígeríu við Spán!

Já, að hugsa sér að það væri einn daginn hægt að elda á eldavél í Danmörku með gasi frá Nígeriu!

Menn virðast telja þetta mögulegt og eru að fá sérfræðinga til að reikna og hanna en sjáum hvað setur. 

Þetta er a.m.k. það sem er að gerast í raunveruleikanum: Menn eru að reyna minnka þörfina á kolum en þurfa engu að síður eitthvað sem kemur í staðinn. Kjarnorkan er óvinsæl og vindmyllurnar óáreiðanlegar og dreifikerfi rafmagns ræður ekki við sveiflurnar frá þeim. Það þarf því að ná í meiri olíu og gas og ýmislegt lagt á sig í þeim efnum.

Með kveðju frá raunveruleikanum.

Konur og laun

Konur fá hærri laun er karlmenn. Stundum.

Einhleypar og barnlausar konur fá hærri laun en einhleypir og barnlausir karlmenn í sömu stéttum. 

Kvenkynsfyrirsætur fá miklu hærri laun en karlkynsfyrirsætur.

Í kláminu fá konurnar miklu meira borgað en karlmennirnir.

Karlmenn fá hærri laun en konur. Stundum.

Í fótbolta fá þeir hærri laun en konur.

Karlmenn sem fórna félagslífi og heilsu fyrir vinnu og langar vinnuvikur og uppskera oft ábyrgðarstöður og þeim fylgja hærri laun en ekki-ábyrgðarstöður.

Karlmenn taka oft meiri áhættu í viðskiptum og þegar það gengur upp fylgir slíku oft góð umbun. Þegar það gengur ekki upp fá menn ekkert. Konur feta meðalveginn.

Það má ekki mismuna eftir kynferði (og er ekki gert því það er óhagkvæmt í viðskiptum) en auðvitað mismuna menn eftir verðmætasköpun og það er gott. Slík mismunun heldur fyrirtækjum á tánum, fólki forvitnu og lærdómsfúsu og sókninni í bætt lífsgæði á fullri ferð.

Fáránlegt að konur fái sömu laun og karlar

Hagsmunir útvegsfyrirtækja og Hafró mætist

Ég las ekki fyrir löngu bókina Fiskleysisguðinn, og fannst hún stórmerkileg. Þar er rakið hvernig ríkisvæðing á aflaheimildum hefur beint eða óbeint leitt til hruns á helstu fiskveiðistofnum við landið. Það er nefnilega ekki óumdeilt hvort sé betra, að grisja fiskistofna (fækka fiskunum sem eltast við sama ætið) eða vernda þá gegn ofveiði (hlífa smáfiskinum svo hann geti vaxið og fjölgað sér).

Auðvitað má öllu ofgera og bæði ofvernda og ofveiða, og með nýjustu tækni er sennilega hægt að útrýma hverjum einasta sporði í sjónum ef þannig liggur á sjómönnum.

Boðskapurinn með bókinni er samt, eins og ég skildi hann, að einfaldlega skila valdinu á fiskveiðum aftur til sjómanna, sem um leið þýðir að það vald þarf að taka úr höndum hins opinbera (Hafró).

En hvernig má tryggja að hagsmunir útgerðarinnar/sjómanna/gjaldeyrisþurfandi Íslendinga og Hafró mætist?

Jú, með því að gera hafrannsóknir að verkfæri útgerðarinnar.

Útgerðarfyrirtæki eru - sama hvað hver segir - rekin með langtímasjónarmið að leiðarljósi. Það er fyrst að ofurskattheimta og þjóðnýting bærir á sér að menn fara að hugsa til skemmri tíma.

Það þarf að láta hagsmuni útgerðarinnar og Hafró mætast. Það mætti kannski gera með því að loka Hafró og senda starfsmenn hennar út á hinn frjálsa markað.

(Hér er því viljandi látið ósvarað hvernig má varðveita hina gríðarlega jákvæðu rekstrarhvata hins framseljanlega valds yfir aflaheimildum ef fiskveiðar eru opnar öllum. Kannski ættu menn að íhuga að fylgja dæmi bænda og "girða af" sjóinn, sem ætti að vera auðvelt á öld GPS og rafeindatækni? Það virðast laxveiði- og stangveiðibændur geta gert með góðum árangri.)

Hagsmunir Ratcliffe og Hafró mætist

Enginn vill keyra eftir einn en ...

Ég held að enginn vilji í raun setjast undir stýri eftir að hafa fengið sér áfengi. Menn freistast samt til þess af því að einn bjór væri annars fjárhagslegur dauðadómur í formi leigubíls eða tímalegur dauðadómur í formi kvöldstrætisvagns. 

Af hverju kostar svona mikið að taka leigubíl? Sjálfur hef ég eytt mörg þúsund krónum í að komast frá einu af austanverðum úthverfum Reykjavíkur í annað. 

Af hverju er svona tímafrekt að komast heim í strætó á kvöldin? Sjálfur hef ég prófað að eyða meira en klukkutíma í að komast frá Kringlunni og í Hólahverfi Breiðholts. 

Á sama tíma sitja þúsundir bíla dauðir í bílastæðum og bílskúrum, með allsgáða eigendur á heimilum sínum sem gætu alveg hugsað sér aukapening. 

Sérhæfð fyrirtæki sem flytja þúsundir einstaklinga á hverjum degi á milli óteljandi áfangastaða gætu líka stokkið til og boðið upp á sveigjanlegar lausnir.

En nei, höfum fyrirkomulagið sem nú segir:

• Stjórnlaus niðurgreiðsla (gegn himinhárri skattheimtu) á strætókerfi sem miðast allt við háannatíma en er algjörlega getulaust utan þess
• Gríðarlega flókið og hamlandi regluverk í kringum skutl á fólki á milli staða

Eftir einn, ei aki neinn, nema stundum!

Lyklarnir teknir eftir einn bjór

Af hverju er nóg af olíu en skortur á vatni?

Vatnsskortur er yfirvofandi í 17 löndum. Vandamálið vex með hverju ári. Oft má litlu muna. Yfirvöld skammta vatn til að bjarga forðanum. Samt er megnið af yfirborði Jarðar vatn (sem þarf bara að hreinsa) og það fellur af himnum ofan, safnast fyrir hér og þar og má flytja á frekar auðveldan hátt yfir langar vegalengdir.

Á sama tíma er talað um ofgnótt olíu. Heimurinn er hreinlega að drukkna í henni og vindmylluhipparnir klóra sér í hausnum yfir því að geta ekki keppt við hana í hagkvæmni, jafnvel þótt olíuverð hafi lækkað mikið frá því það var sem hæst fyrir örfáum árum. Það er mjög erfitt, dýrt og áhættusamt að sækja olíuna. Hún er jafnvel sótt á yfir 2500 m dýpi. Olía er ætandi og gæði hennar mjög mismunandi eftir svæðum. 

Af hverju er vatnsskortur?

Af hverju er ofgnótt olíu?

Svarið er sáraeinfalt: Vatnið er yfirleitt í umsjón opinberra stjórnsýslueininga sem fá að sólunda almannafé á meðan olíuiðnaðurinn treystir á hugvit og drifkraft einkafyrirtækja sem eru rekin með hagnað að leiðarljósi. 

(Olíufélög í opinberri eigu, eins og Equinor og Petrobras, þurfa kannski að taka við fyrirmælum frá stjórnmálamönnum, en sömu stjórnmálamenn vita að þeir geta ekki drepið gullgæsina sína án afleiðinga. Í tilviki Petrobras er þó búið að ganga svo nærri fyrirtækinu með opinberum afskiptum að það hefur ekki lengur burði til að ráðast í risaframkvæmdir á eigin spýtur. Svipaða sögu má segja frá Mexíkó og Saudi-Arabíu þar sem er verið að sólunda auðlindum úr gjöfulum svæðum.)

Það þarf að einkavæða vatnið, því betri er dýr sopi í stuttan tíma á meðan einkaaðilar vinna að því að stilla saman framboð og eftirspurn en enginn sopi í langan tíma í biðraðamenningu opinberrar framleiðslu.

Vatnsskortur yfirvofandi í 17 löndum

Lýðræðið

Það er hægt að segja ýmislegt um Sjálfstæðisflokkinn, enda er það hálfgerð þjóðaríþrótt (sem ég tek sjálfur fullan þátt í).

Eitt verður samt að segjast: Flokkurinn er lýðræðislegur. Reglur hans og stjórnsýsla miðast allt að því að flokksmenn fái að koma skoðunum sínum á framfæri veita fulltrúum sínum aðhald.

Þetta segi ég af einlægni og sem hrós.

Þess vegna skil ég ekki af hverju þingmenn hans láta eins og lýðræðislegt aðhald samflokksmanna sinna sé fyrst og fremst einhvers konar ónæði. Þeir ganga gegn landsfundarályktunum eða vanrækja að fylgja þeim eftir. Þeir fara leynt með skoðanir sínar þar til kemur að því að kjósa um málefni á Alþingi. Hvers vegna?

Auðvitað eru á þessu veigamiklar undantekningar, eins og Óli Björn Kárason og Brynjar Níelsson og jafnvel Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir. Ef allir sjálfstæðismenn væru eins og þessir sjálfstæðismenn er hugsanlegt að fylgi flokksins væri meira. En svo er ekki. Því miður. 

Undirskriftum sjálfstæðismanna safnað

Frjáls hugsun er auðlind framtíðarinnar

Það er alltaf ánægjulegt að lesa um frumlega hugsuði, þá sem skapa og þá sem þora. Á meðan ungmennin brotna núna saman eins og spilaborgir vegna skorts á fylgjendum á samfélagsmiðlum liggur við að maður missi móðinn. Er unga kynslóðin bara að væflast um á netinu í leit að viðurkenningu ókunnugra? Er enginn að hittast, þróa félagsfærni sína og brjóta múra? Eru allir annaðhvort að syngja eins og kórinn eða þegja eins og grjótið?

Það er í svona bölsýnismóði að ég fagna fréttum af ungum, hugrökkum myndlistarmönnum  og miðaldra dónaköllum í Vestmannaeyjum. Þeir eru enn til sem þora, slá til og leggja undir. Sem betur fer. Frjáls hugsun dýrmætasta auðlind okkar. Því miður er verið að loka á þá auðlind. Gegn því þarf að sporna.

Leið eins og fertugum karli

Þegar aðhald blaðamanna virkar

Fjölmiðlar á Íslandi eru upp til hópa klappstýrur ríkisvaldsins og vinstriflokkanna og frekar fjandsamlegir einkarekstrinum. Þetta er kannski skiljanlegt í ljósi þess að blaðamenn mælast yfirleitt miklu lengra til vinstri en almenningur almennt, og skiptir þá engu hvort við skoðum blaðamenn í Bandaríkjunum, Noregi eða Danmörku.

Þó dettur þeim stundum í hug að líta framhjá eigin persónulegu stjórnmálaskoðunum og leita að fréttum.

Í Danmörku eru blaðamenn til dæmis í sífellu að leita að einhverju klúðri, merkjum um spillingu eða stuld á skattfé almennings. Þeir nýta upplýsingalögin af ákafa til að grafa upp kvittanir, fundagerðir og minnisblöð og hamast svo á viðeigandi aðilum þar til þeir játa sig sigraða. 

Gildir þá einu hvort um sé að ræða opinberan starfsmann, vinsælan stjórnmálamann eða forstjóra einkafyrirtækis.

Fyrir vikið er alltaf hægt að finna einhverja krassandi fyrirsögn um eitthvað sem er talið eiga erindi við almenning. Æsifréttablöðin og stóru blaðarisarnir keppast um að grafa fram hið fréttnæma, hvor á sinn hátt.

Þetta gerist í landi þar sem blaðamenn eru mun lengra til vinstri en almenningur almennt, en láta það ekki skaða störf sín.

Kannski íslenskir blaðamenn séu byrjaðir að læra af þessu?

Sigríður fékk undanþágu til þátttöku

Hvað viltu borga fyrir bananann?

Þú gengur inn í verslun. Þar sérðu skyrdós á 10 þúsund krónur. Viltu borga svo mikið fyrir eina skyrdós? Nei, varla. En hvað viltu borga fyrir flugmiða? Eins lítið og hægt er, auðvitað. Hvað viltu hagnast mikið á hlutabréfum þínum (t.d. þau sem þú átt í gegnum lífeyrissjóð þinn)? Eins mikið og hægt er, auðvitað.

Neytendur gera kröfur og velja að kaupa eða sleppa því. Fjárfestar krefjast ávöxtunar. Fyrirtæki sem vill ganga vel þarf að selja ódýrt og hagnast mikið. 

En fer sama fyrirtæki þá ekki að reyna svindla til að lækka kostnað og auka hagnað? Kannski. Hið opinbera svindlar: Það kostar eins mikið og það getur en gerir eins lítið og það getur. Einkafyrirtæki vilja líka fá sem mest fyrir sem minnst. 

En hver á að fylgjast með einkaaðilunum? Það getur hið opinbera gert, en gerir það illa. Betra er að fá vottun óháðra aðila til að sýna neytendum að allt er í sóma. Þannig er það í iðnaði útsjávarvinnslu á olíu og gasi. Yfirvöld hafa einfaldlega ekki þekkingu og getu til að sinna eftirliti í iðnaði þar sem tæknin er á fleygiferð og kröfurnar alltaf að aukast vegna meira dýpis, hærri þrýsings, fleiri ætandi efna og þess háttar.

Ef hið opinbera eftirlit í Bandaríkjunum er það eina sem neytendur geta treyst á þá er illt í efni. Opinbert eftirlit fær meira fé eftir því sem það tekst verr upp. Það er hættulegt og veldur fyrirtækjum líka freistnivanda.

Framleiðsla 737 MAX undirfjármögnuð