Innleiðum fasisma (formlega)

Fasismi sem hugmyndafræði er að nafninu til ekki eins vinsæl í dag og hún var á uppgangsárum Mussolini og Hitlers. Á þeim tíma var henni hrósað sem skilvirku stjórnarfari og varð innblástur fyrir ýmsa leiðtoga í lýðræðisríkjum. Þetta voru kreppuár en fasistaríkin létu það ekkert á sig fá og reistu hraðbrautir og vopnaverksmiðjur eins og enginn væri morgundagurinn.

Lýðræðið lítur vel út á blaði en er óskilvirkt og leiðir til þess að góðum lausnum er fórnað með málamiðlunum og langdreginni umræðu, og þegar ríkisvaldið er með alla anga úti í sérhverjum krók og kima samfélagsins þá veldur þetta miklum vandræðum. Betra væri að hafa sterkan leiðtoga sem keyrir góð mál í gegn. Þannig mætti leysa vandamál Íslendinga í hælisleitendamálum með einum fundi. Eins mætti mæta orkuskortinum með einföldum hætti. Engar skýrslur eða nefndir. Bara sterkur leiðtogi sem tekur af skarið.

Gagnrýni á fasisma er fjölbreytt en öll byggð á misskilningi. Henni má líkja við að börn á heimili gagnrýni foreldra sína fyrir að ákveða háttatíma og matartíma og segi börnum sínum að sinna heimanámi sínu og baða sig. Viljum við heimilishald þar sem börnin ráða öllu? Fasismi setur ábyrgðina í hendur foreldra og börnin njóta góðs af.

Á Vesturlöndum erum við mjög upptekin af málfrelsi og eignarrétti. Fasismi er í engri andstöðu við þessi réttindi. Það þarf vitaskuld að setja tjáningu skynsamleg takmörk en það gerum við nú þegar með allskyns lögum um þessa umræðu og hina, frá hatri til upplýsingaóreiðu. Eignarréttur er sömuleiðis bundinn mjög eðlilegum mörkum. Ekki viljum við að menn virki hvern læk og plægi hverja spildu. Fasismi einfaldar allt það aðhald sem við lítum á sem sjálfsagðan hlut í dag en dregur úr skrifræðinu og óskilvirkninni.

En leggur fasismi ekki meiri áherslu á velferð ríkisins á meðan lýðræðið leggur meiri áherslu á velferð einstaklingsins? Þessu er einfalt að svara: Lýðræði á pappír er annað en lýðræði í framkvæmd. Í framkvæmd er lýðræðið sammála fasismanum um mikilvægi ríkisins og hagsmuna þess, enda erum við öll ríkið. Þessum ruglingi mætti eyða með því að innleiða einfaldlega fasisma, opinskátt og að fullu leyti.

Það er kominn tími til að endurskoða fasisma sem raunverulegan valkost við lýðræðið eins og það er framkvæmt í dag, af stóru ríkisvaldi sem sinnir mörgum verkefnum. Skrif Mussolini og annarra samtímamanna hans sem boðuðu fasisma ríma mjög vel við stefnur ýmissa stefnumarkandi einstaklinga í dag. Sleppum orðagjálfrinu og ræðum hlutina eins og þeir eru. 

Eða eigum við að ræða valkostinn - frjálst markaðshagkerfi þar sem ríkisvaldið er lítið og hefur mjög fá og vel afmörkuð verkefni á sinni könnu? Ég er til í það auðvitað.

Góðir grannar

Byggingarfulltrúinn í Reykjavík hefur samþykkt byggingarleyfi fyrir mosku við Suðurlandsbraut 76. Þetta er næsta lóð við Hjálpræðisherinn. Hjálpræðisherinn er kannski að fá góða nágranna þarna. Núna verður auðvelt fyrir hælisleitendur að komast í bænastund og í kjölfarið í ókeypis súpu án þess að þurfa ferðast langar vegalengdir.

Tvö trúarbrögð deila athyglinni á þessum áberandi stað fyrir ökumenn Miklubrautar. Ekki veit ég hvort það var tilviljun eða gert viljandi. Kannski sumir sjái ögrun í því á meðan aðrir sjá fegurð og fjölbreytileika mannsins birtast okkur í góðum en ólíkum nágrönnum.

Það blasir samt við að Hjálpræðisherinn þarf að koma fyrir stórum krossi á lóð sinni svo hinn múslímski máni ofan á hárri súlu (sýndur á sumum teikningum en ekki öðrum) fái ekki alla athyglina.

Leyfi fyrir mosku hefur verið veitt

Ógeðsdrykkur

Fyrir ekki löngu síðan ákvað sex ára dóttir mín að fara í smávegis tilraunastarfsemi. Hún var með eplasafa í glasi og blandaði í hann ýmsum öðrum hráefnum, sem hvert og eitt bragðast vel og blandast sum hver vel. Blandan hennar varð samt ekki góð og hún gat ekki innbyrt hana. Hún hafði tekið hráefni, sem hvert og eitt er gómsætt eða þolanlegt þegar það er geymt í fjarlægri skúffu, og blandað saman og úr varð ógeðsdrykkur. Sóun á góðu hráefni fannst mér en hún lærði af þessu og hefur ekki farið á þessa vegferð síðan. Þroskaskref, í stuttu máli.

En að öðru.

Stanslausar fréttir eru nú sagðar í íslenskum fjölmiðlum um tilefnislausar líkamsárásir, hnífastungur, áreiti á unglingsstúlkur og slagsmál leigubílstjóra um viðskiptavini sem eru í kjölfarið féflettir. Er eitthvað á seyði?

Vísindin og vísindin

Í dag birtist eftir mig stutt hugleiðing um vísindi á vefritinu Krossgötum. Þar flokka ég vísindin í tvo flokka: Þau sem fylgja vísindalegum aðferðum og hinum sem má miklu frekar kalla áróður í dulargervi vísinda og ég kalla Vísindin (með stóru vaffi). 

Ég er ekki í neitt sérstakri stöðu til að greina þar á milli en þá er gott að vita af mönnum sem liggja yfir rannsóknum og skýrslum og pakka innihaldinu saman í ætilega bita, og vísa í heimildir auðvitað.

Það er búið að blekkja okkur töluvert. Meira að segja ráðleggingar yfirvalda um gott mataræði eru ekki yfir vafa hafnar.

Það er kominn tími til að minnka aðeins traustið á ráðleggingum yfirvalda og um leið auka aðeins þrýstinginn á að yfirvöld sinni því sem við ætlumst til þess að þau sinni: Að verja sjálfstæði ríkisins og sinna þeirri þjónustu sem við borgum fyrir með sköttum en erum oftar en ekki svikin um. Til vara að afnema skattana og leyfa okkur að finna, kaupa og í raun og veru fá þjónustuna með öðrum leiðum í frjálsu samstarfi.

Bless landlæknir.

Bless sóttvarnalæknir.

Bless fjölmiðlanefnd.

Bless skoðanalögregla og barnfóstrustofnanir.

Halló vísindi, málfrelsi, skoðanafrelsi og réttarríki.

Það má alveg vorkenna þeim stóra hópi fólks sem vinnur í dag við að naga blýanta á opinberum stofnunum ef svolítil jarðtenging kæmi til sögunnar en hann hlýtur að geta fundið sér eitthvað verðmætaskapandi að gera eins og við hin. 

Eins og að kynna sér vísindi frekar en að framleiða Vísindi.

Er flóttinn frá grænu glópavitleysunni hafinn?

Margir hafa eflaust rekist á slagorðið

Go woke, go broke

Vísar það til fjölda fyrirtækja sem hafa farið á bólakaf í rétttrúnaðarvitleysuna, sett karlmenn í sundbol, bjór í hendurnar á furðufuglum og offitusjúklinga á forsíður tímarita og sum jafnvel fordæmt viðskiptavini sína. Viðskiptavinirnir hafa í kjölfarið flúið eins og gestir úr brennandi leikhúsi og fundið önnur fyrirtæki til að sinna þörfum sínum.

Núna er kannski bráðum við hæfi að búa til nýtt slagorð sem lýsir því hvernig fyrirtæki sem yfirgefa rétttrúnaðarvitleysuna hagnast vel, eða ávinna sér a.m.k. tiltrú fjárfesta. Hugmynd:

Woke in trash will bring you cash

Þetta dettur mér í hug þegar ég les frétt um afkomu bílaframleiðandans Porsche. Fyrirtækið gefur út afkomuviðvörun og hlutabréfin hækka! Hvað er á seyði?

Sá sem skrifar fréttina segir þetta vera „yet another endless sign our markets are completely broken and unredeemable“, en er það svo? Ég held ekki.

Í afkomuviðvörun sinni nefnir bílaframleiðandinn að áform um að hætta framleiðslu bensínbíla megi alveg endurskoða, gefið auðvitað að löggjafinn hætti við áform um að banna framleiðslu slíkra bíla. Fyrirtækið geti hérna verið „sveigjanlegt“ sem fjárfestar túlka greinilega sem svo að í stað þess að sóa fé í rafmagnsbíla sem seljast ekki muni fyrirtækið halda áfram að bjóða upp á bensínbíla sem seljast. Hlutabréfaverð hækkar í kjölfarið. 

Afkomuviðvörunin gildir þá bara á meðan verið er að snúa sér frá framleiðslu rafmagnsbíla sem seljast ekki og til bensínbíla sem seljast.

Er það ekki möguleg skýring?

Þetta er mögulega viðskiptahugmynd ársins fyrir mörg fyrirtæki: Að yfirgefa rétttrúnaðarvitleysuna og byrja á ný að þjóna viðskiptavinum og selja þeim það sem þeir vilja, ekki það sem þeim er sagt að kaupa eða lokkaðir til að kaupa með skattaívilnunum og niðurgreiddum umhverfisslysum.

Þurfum við öll þessi samtök í atvinnulífinu?

Ég veit að verkalýðsfélög eru vinsæl á Íslandi. Nánast allir eru í þeim og sætta sig við að láta þau semja fyrir sig um kaup og kjör, bjóða sér upp á aðgang að sumarbústað og gleraugnastyrkjum, bjóða upp á námskeið og fyrirlestra og svona mætti lengi telja. Það er gott að geta í skiptum fyrir félagsgjald treyst á ákveðna þjónustu, svo sem að stíga til leiks ef atvinnurekandi misnotar aðstöðu sína. Ég skil þetta allt saman. Ég er sjálfur í verkalýðsfélagi þar sem sitja lögfræðingar tilbúnir að aðstoða mig ef þörf er á. Engin sumarhús til leigu samt, svo því sé haldið til haga.

En það er allt í lagi að hugsa upphátt.

Þeir eru til sem telja að verkalýðsfélög hafi komið á ýmsum kjarabótum fyrir launafólk og ég skil vel að margir telji það. Án þeirra væru vinnudagarnir 10 klukkustundir og yfirvinna ólaunuð, ekki satt? En kannski kom hænan á undan egginu: Samkeppni um hæft starfsfólk þrýsti á vinnustaði til að bæta kjörin og stytta vinnudaginn til að laða að sér hæft fólk. Í dag eru til vinnustaðir þar sem vinnuvikan er fjórir dagar. Það fær starfsmenn annarra vinnustaða til að þrýsta á eitthvað svipað. Ekkert mál í raun ef þú ert ekki að sinna neinni þjónustu í rauntíma. Vinnuvikan styttist og í kjölfarið koma verkalýðsfélögin og þrýsta á lagabreytingar og eitthvað svipað fyrir alla aðra. Þetta er ein leið til að horfa á hlutina.

Að launafólk sætti sig við að bindast fast við launataxta hefur síðan ókosti. Lélegustu starfsmennirnir fá of mikið í laun og þeir bestu fá of lítið. Hvoru tveggja hlýtur að vera letjandi á hvorn sinn hátt. 

Síðan eru það átökin. Þau kosta sitt - verðmæti sem hefðu annars runnið í hirslur fyrirtækja og þaðan í vasa launþega. Gleymum svo ekki þeim mörgu tilvikum þegar kjarabæturnar urðu að kjaraskerðingu vegna verðbólgu og gjaldþrota sem komu í kjölfarið. 

Kannski voru verkalýðsfélög einu sinni nauðsynleg en eru núna orðin að bagga á samfélaginu. Þegar launþegar semja í breiðfylkingum þá þurfa atvinnurekendur að gera það saman, og gera það með því að stilla saman strengi og samræma launastefnur sínar. Er það ekki einokun? Hvernig væri ástandið ef bæði launþegar og atvinnurekendur væru án samhæfingar? Kannski það gæti aukið samkeppni um gott fólk og fengið fyrirtæki til að leita leiða til að skera sig úr í samkeppninni. Lagerstarfsmaður fær væntanlega lítið aukalega í vasann við að skipta frá einum lager til annars. Er hann ekki fastur?

Annars er mér nokkuð sama hvort fólk er í verkalýðsfélagi, og fyrirtæki í samtökum eða ekki, en í ljósi reynslunnar seinustu ár er kannski tækifæri til að endurskoða aðeins þetta kerfi átaka og breiðfylkinga og gefa launþeganum meira svigrúm til að prútta, og um leið minnka aðeins þá vernd sem launagreiðendur hafa gegn samkeppni um besta fólkið.

Vilji frekar valda samfélagstjóni en að hlusta á láglaunafólk

Ætlum að læra af mistökum annarra

Íslendingar eru á athyglisverðri vegferð núna. Þeir ætla að læra af mistökum annarra. Ekki með því að forðast þau heldur með því að endurtaka þau. Þetta jafnast á við að barn horfi á annað barn brenna sig illa á kertaljósi og ákveður svo að prófa líka. 

Þetta er kannski bara hluti af þroskaferli þjóðar sem vill prófa allt sjálf og telur að sama aðgerð geti haft mismunandi afleiðingar. Það er raunar ekki útilokað þótt það sé ólíklegt eins og nýleg tölfræði sýnir nú þegar. Það er ekkert víst að innflutningur á fólki frá svæði sem hefur verið hálfgert átakasvæði svo áratugum skiptir, og þar sem fólki er stjórnað af trúarbrögðum sem boða nokkuð önnur gildi en þau vestrænu, endi með ósköpum. En það er ólíklegt.

Ég vil hrósa Morgunblaðinu fyrir að taka fyrir rannsóknir danskra yfirvalda á því hvernig innflytjendum frá ýmsum svæðum og ríkjum vegnar í vestrænu velferðarsamfélagi. Sumir leggjast á spenann og aðrir vinna fyrir sér og ekki hægt að sjá að tungumálaþekking skipti þar nokkru máli. Danska tölfræðin staðfestir jákvæða upplifun mína af ýmsum hópum innflytjenda, svo sem indverskra og pólskra, og neikvæða af ýmsum öðrum. 

Um leið vil ég vara blaðamenn Morgunblaðsins við. Gögn og staðreyndir sem falla ekki að viðteknum viðhorfum eru óvinsælt efni. Margir kjósa frekar að lifa í draumaheimi en raunheimi. Ýmsir stimplar verða nú vafalaust dregnir fram og látnir þekja síður Morgunblaðsins. En það er eins með upplýsingar og veðrið: Hlutirnir eru eins og þeir eru, sama hvað hver segir, og lítið hægt að gera í því að sumir velji að fara út í gúmmístígvélum á baðströnd eða á sundskýlu í vetrarbyl.

Mikill munur á afdrifum Pólverja og Palestínumanna

Hvað heita þessar nauðguðu, myrtu vestrænu stúlkur?

Eva Vlaardingerbroek er ung, hollensk kona sem er orðin sæmilega fyrirferðamikil í stjórnmála- og samfélagsumræðunni í evrópsku og bandarísku samhengi (svo fyrirferðamikil að Wikipedia nennir að reyna sverta hana). Hún gagnrýnir aðför yfirvalda að bændum, stjórnlausan innflutning á hælisleitendum til Evrópu, þögn fjölmiðla á glæpum sömu hælisleitenda og auðvitað rétttrúnaðinn allan (loftslagshræðsluna, aðförina að málfrelsinu og svona má áfram telja).

Hún birti nýlega tilfinningaþrungna yfirlýsingu á samfélagsmiðlum sem endar á loforði af hennar hálfu: Hún ætlar að búa til heimildamynd sem dregur fram nöfn þeirra ungu evrópsku stúlkna sem hefur verið nauðgað og oft myrtar, allt af hælisleitendum og öðrum slíkum.

Frá þessu segja fjölmiðlar ekki enda eru fórnarlömbin ekki áhugaverð og glæpamennirnir bara misskildir og kannski eitthvað veikir á geði og því ósakhæfir. Eiga kannski bara erfitt með að aðlagast samfélaginu!

Ungar stúlkur eru ekkert sérstaklega varaðar við ástandinu sem ríkir í mörgum evrópskum borgum því það væri fordómafullt. Auðvitað á ekki að setja heilu hópana undir einn hatt - það eru alltaf rotin epli í hverjum poka - og úrræðið er því að segja ekkert.

Hérna er enn eitt dæmið um hvernig fjölmiðlar eru að bregðast okkur. Þeir segja ekki fréttir heldur bera á borð frásögn með boðskap þar sem efni er hafnað ef það fellur ekki að honum. 

Nú er ég (og börn mín) sem betur fer svo lánsamur að búa í ríki sem er búið að taka út þennan barnalega kjánaskap og byrjað að spyrna við fótum. Vegabréf flóttamanna og hælisleitenda eru ljósmynduð áður en þau hverfa á einhvern dularfullan hátt um borð í flugvélinni. Þeir innflytjendur sem nú þegar eru í ríkinu fá stuðning og tungumálakennslu til að verða gjaldgengir á atvinnumarkaðinum. Innflæðið er lágmarkað og tímabundið. Mér svíður að sjá Íslendinga og mörg önnur ríki vera að hefja vegferð sem endar bara á einn veg og þá tekur við sársaukafull leiðréttingin. 

Á meðan heldur lögreglan á Íslandi áfram að lýsa yfir sérstökum áhyggjum af fjölgun stunguárása og fjölmiðlar passa sig á að birta enga nothæfa tölfræði um glæpi og þróun þeirra.

Vonum að heimildamynd Evu verði eitt skref af mörgum í átt frá þessari vegferð.

Ókeypis atkvæði sem einhver þarf að mjólka

Ég rakst í dag á fjésbókinni á færslu sem var að raða á sig viðbrögðum og athugasemdum:

Ein athugasemdanna var svohljóðandi:

Ekki mjólka afhvæði……..please þú getur betur

Ekki mjólka atkvæði segir þú? 

Hvað á stjórnmálamaður að gera ef hann á ekki að mjólka atkvæði?

Ríkisstjórnin er að reyna mjólka atkvæði núna með því að lofa tugmilljörðum af fé annarra í sértækar lausnir handa skjólstæðingum nokkurra stéttarfélaga. Allir klappa fyrir því og kalla stóran sigur. Ég fagna því vissulega að í stað verkfalla komi samningar, en reikninginn þarf að borga engu að síður.

Að benda á galopin landamæri sem hleypa frekar inn ofbeldisfólki en verðmætaskapandi fólki kostar ekkert aukalega. Landamæraverðirnir eru nú þegar á launum. Þeir þurfa bara að stytta kaffihléin. Verðmætasköpun þeirra má svo mæla í minnkandi kostnaði við löggæslu, sérsveitaraðgerðir og bráðaaðgerðir eftir stunguárásir (eitt stærsta áhyggjuefni lögreglunnar um þessar mundir). Kaffihlé landamæravarða verða að kaffihléum heilbrigðisstarfsmanna. Ég væri ánægður með það.

Það þýðir ekkert að biðja stjórnmálamenn um að nýta ekki aðstæður til að mjólka atkvæði. Mörg atkvæði á Íslandi eru að bíða eftir því að verða mjólkuð. Þeir eru til sem vilja ekki að samfélagið flosni upp en gætu aldrei hugsað sér að kjósa Miðflokkinn og vilja frekar kjósa Samfylkinguna. Um daginn var opnað á slíkan möguleika. Þeir eru til sem vilja að velferðarkerfið þjóni því samfélagi sem fjármagnar það en ekki öðrum (en að eitthvað af því sem er aflögu renni mögulega í annað). Atkvæði þess fólks eru mögulega ennþá laus og tilbúin til mjólkunar.

Stjórnmálamenn halda stundum að kjósendur þeirra séu blaðamenn. Það er rangt. Kjósendur þeirra eru borgararnir: Skattgreiðendurnir, sjúklingarnir, öryrkjarnir, fjárfestarnir. Ekki hælisleitendur með alla sína framandi töfra.

Leiðir til að brjóta Vesturlönd

Eftir lestur á lítilli frétt um hvernig Kínverjar eru mögulega að reyna knésetja Vesturlönd (satt eða ekki) varð mér hugsað svolítið til leiða til að knésetja Vesturlönd. Kannski er ég bara að endurtaka uppskrift Kínverja, ef slík er til, en mín áætlun yrði mögulega á þessa leið:

Að fá Vesturlandabúa til að hata sjálfa sig: Þeir eru jú gamlir nýlenduherrar og sitja á miklum auð. Þeir hljóta því að mega skammast sín og telja að auðsköpun þeirra sé byggð á vinnu þræla og kúgaðra í sólbjartari heimshlutum. Hvíta skinnið er táknmynd þess og þar með alls sem er að í heiminum.

Að fá Vesturlandabúa til að ráðast á hvern annan: Það gerum við vissulega. Sumir vilja gelda börn og aðrir ekki. Við tökum afstöðu í átökum í fjarlægum heimshornum og sendum vopn og seðla á stríðandi aðila, jafnvel báða í átökum tveggja, og hnakkrífumst svo um það hvor er rasistinn og hvor ekki. Við rífumst líka um það hvort vestræn siðmenning, byggð á kristnum rótum og gildum (en ekki endilega trúarlegum í öllum tilvikum), sé góð eða slæm. Kannski bara jafngóð og hver önnur? Eða jafnvel verri? Um þetta má rífast.

Að tæma sjóði Vesturlanda: Það er frekar auðvelt. Vopnasendingar, þróunaraðstoð, kaup á varningi sem er framleiddur utan Vesturlanda vegna skatta Vesturlanda á eigin framleiðslu.

Að fá Vesturlandabúa til að ritskoða sjálfa sig: Það er líka auðvelt. Málfrelsið sem áður var í hávegum haft er núna brandari.

Að gera Vesturlandabúa orkulausa: Segir sig sjálft. Það er jú hamfarahlýnun og hún er Vesturlöndum að kenna og á meðan ríki utan Evrópu og Norður-Ameríku raða á sig nýjum kolaorku- og kjarnorkuverum þá keppast Vesturlönd við að reisa vindmyllur. Var ekki til eitthvað máltæki um að berjast við vindmyllur? Kannski mætti gefa því nýja túlkun.

Að gera Vesturlandabúa fátæka: Skuldir, verðbólga og sífellt óviðráðanlegra velferðarkerfi eru lykilþættir hér. Við erum á fullu að innleiða þetta allt.

Að gera Vesturlandabúa vopnlausa: Það er nú þegar búið að eða unnið að því að afvopna almenning. Núna streyma líka öll hergögn út úr Vesturlöndum og framleiðsla nýrra er að sjúga framleiðslumáttinn úr annars konar framleiðslu. Hin nýju hergögn eru svo send til útlanda, að sjálfsögðu.

Að þynna út Vesturlandabúa: Ekkert mál! Láttu þá bara moka inn fólki með aðra sýn og önnur gildi og í nógu miklum mæli þá hverfa vestræn gildi. Til að byrja með er það staðbundið, en smátt og smátt nær slíkt yfir allt samfélagið. Heilu hverfin í stórum borgum eru í dag orðin að litlum skikum óvestrænnar menningar og eru að breiða úr sér víða.

Að gera Vesturlandabúa trúlausa: Nú er ég sjálfur ekki trúaður maður nema að því leyti að ef ég þarf að reiða mig á hin nýju trúarbrögð, eins og fasisma (samstarf ríkisins og stærri fyrirtækja) og Vísindin (sem eru ekki það sama og vísindin), að þá er ég í vandræðum. Kannski Biblían bjóði upp á betri leiðbeiningar en stjórnmálamenn og sóttvarnalæknar.

Listinn er eflaust lengri, ef Kínverjar eru með slíkan. En það er verið að brjóta Vesturlönd bæði að innan og utan. Hvað kemur þá í staðinn? Eitthvað verra. Það er næstum því á hreinu.