Hverjir trúa samsæriskenningum? Svar: Flestir

Trúir þú á samsæriskenningar? Til dæmis

• þá að mRNA tæknin á bak við kóvítsprauturnar sé nothæf, örugg og sniðug leið til að verja fólk gegn smiti, veikindum, alvarlegum veikindum, innlögn á sjúkrahús eða dauða?
• þá að það hafi bjargað lífum að loka líkamsræktarstöðvum og halda áfengisverslunum opnum?
• þá að átökin í Úkraínu séu einhliða árásarstríð Rússa án tilefnis, undanfara og margra ára aðdraganda?
• þá að vöxtur á hlutfalli koltvísýrings í andrúmsloftinu úr 0,03% í 0,04% (svokallað snefilefni) sé að valda keðjuverkandi og tortímandi breytingum á loftslagi jarðar sem mannkynið getur ekki gert neitt til að hemja nema með því að kafsigla eigin lífskjörum og taka upp skógarhögg í stað kolanotkunar?
• þá að innrás Bandaríkjanna í Afganistan og áralöng herseta þeirra þar í landi hafi verið réttlætanlegt viðbragð gegn árásunum sem oftast eru kallaðar 9/11?
• þá að vaxandi útþensla NATO að landamærum Rússlands og uppsetning langdrægra eldflauga meðfram sömu landamærum sé leið til að stuðla að friði í okkar heimshluta?
• þá að hið opinbera geti með peningaprentunarvaldið að vopni stuðlað að stöðugum kaupmætti peninga?
• þá að með einfaldri yfirlýsingu geti karl orðið að konu og öfugt?

Þetta eru hinar raunverulegu samsæriskenningar. Samsærið felst í því að blekkja þig til að samþykkja nánast hvað sem er. Sprauturnar eru tekjuaflandi fyrir stór lyfjafyrirtæki með stórar sveitir manna og kvenna sem hanga á dyrahúnum löggjafarstofnana og reyna að hafa þar áhrif. Lokanirnar voru mögulega örvæntingarfullt viðbragð í upphafi en urðu svo að peningavélum fyrir stór og öflug tæknifyrirtæki, þau sömu og sáu um að segja okkur hvað sé rétt og rangt í umræðunni. Loftslagsáróðurinn er ein stór svikamylla sem vinstrisinnaðir öfgamenn keyra áfram til að drepa frjálst markaðshagkerfi og hrinda aftur af fjölgun mannkyns. Allt er tengist Bandaríkjunum er hagsmunabarátta heimsveldis sem smátt og smátt er að missa tökin. En svo þarf ég að játa að ég skil ekki hvernig það er orðið að almennt samþykktu viðhorfi að menn geti einfaldlega afneitað litningum sínum og skilgreint sig sem eitthvað og þá er það samþykkt. Gott og vel, kallaðu þig konu með typpi eða karl með píku - en vinsamlegast notaðu sérklefann í sundlaugunum.

Sem betur fer er þeim nokkuð að fjölga sem samþykkja ekki einfaldlega allt ruglið sem er matreitt ofan í okkur í fjölmiðlum. Ég er ekki að segja að öllu þurfi að vantreysta en heilbrigður efi gerir engum mein á meðan skilyrðislaus trúgirni er mögulega lífshættuleg.

Þegar blaðamenn draga upp úr hattinum einhverja sérfræðinga um samsæriskenningar, og fá þá til að segja okkur sérstaklega frá því sem þeir telja vera satt og sannað og að annað sé villutrú og ranghugsun, þá er líklegt að það sé verið að mýkja þig fyrir næstu umferð samsæriskenninga, jafnvel án þess að blaðamaður viti af hverju.

Hvað ætli næsta umferð beri með sér? Örflögur græddar undir húð? Geldingar á börnum og líknadráp á fólki í hjólastól? Herkvaðningu fyrir sléttur Úkraínu? Margfalda sprautuskammta gegn nýjum veirum bandarískra og kínverskra rannsóknarstofa? Útrýmingu reiðufjár og innleiðing rafrænna vottorða í nafni veiru, loftslags eða jafnvel upplýsingaóreiðu? Útrýmingu á beljum og kindum og að í staðinn rísi stórar verksmiðjur sem búa til gervikjöt og mat úr skordýrum? 

Sjáum hvað setur. En á meðan er vissara að fylgjast vel með samsæriskenningum fjölmiðla og stjórnmála. Þær eru að þrengja að okkur úr öllum áttum og viðspyrnan er alltof lítil, í bili.

Hverjir trúa samsæriskenningum?

Þögli meirihlutinn

Frændi minn skrifaði áhugaverða hugleiðingu í grein um daginn sem ég birti hér í heilu lagi:

Tilheyrir þú þögla meirihlutanum?

Und­ir­ritaður vill hvetja þögla meiri­hlut­ann til þess að viðra skoðanir sín­ar oft­ar, gera það af skyn­semi, með kær­leika í hjarta og af stakri kurt­eisi.

Hef­ur þú velt því fyr­ir þér, hvers vegna umræðan í fjöl­miðlum og á sam­fé­lags­miðlum fer illa sam­an við umræðu meðal vina og vanda­manna? Hvers vegna öfga­kennd­ar skoðanir virðast tröllríða „umræðunni“ og öll raun­veru­leg umræða um sömu mál er þögguð niður og lítið gert úr þeim sem hafa spurn­ing­ar eða áhyggj­ur af þró­un­inni?

Ef þú hef­ur velt þessu fyr­ir þér er ekki ólík­legt að þú sért hluti af þögla meiri­hlut­an­um. Fá­menni minni­hlut­inn á vissu­lega rétt á því að koma skoðunum sín­um á fram­færi, en í lýðræðis­legu sam­fé­lagi er það ólíðandi að hún taki yfir umræðuna með slíku offorsi og með bein­um eða óbein­um hót­un­um í garð þeirra sem voga sér að hafa aðra skoðun eða spyrja sjálf­sagðra spurn­inga.

Les­andi góður, ég vona að þú kjós­ir að taka þátt í því að opna umræðuna. Það er nauðsyn­legt að spyrja spurn­inga, tjá sig og láta fólkið í kring­um sig vita fyr­ir hvað maður stend­ur. Á sama tíma er afar mik­il­vægt að ræða mál­in af skyn­semi, með kær­leika í hjarta og af kurt­eisi við menn og mál­efni. Hver nenn­ir að sitja und­ir gíf­ur­yrðum og dóna­skap?

Oftast heyrum við talað um þögla minnihluta, eða minnihluta sem fá enga áheyrn. Kannski það sé ekki vandamálið. Kannski er vandamálið að meirihlutinn þegir, eða er látinn þegja, a.m.k. á opinberum vettvangi.

Þessi meirihluti sem hefur áhyggjur af ýmsum tískustraumum. Þessi sem lætur sig hafa það að fyrirmælin stangast á við magatilfinninguna og betri vitund og fylgir fyrirmælunum sama hvað. Þessi sem vildi gjarnan vita meira um það sem er sagt við börn sín á stofnunum en þorir ekki að spyrjast nánar fyrir um það. 

Hvað þekkir þú marga sem skilgreina sig sem konu með typpi eða kisu eða án hneigðar eða með nýja hneigð á hverjum degi? Hvað þekkir þú marga sem vilja hræða börn sín til dauða út af veðurfarinu? Hvað þekkir þú marga sem sýna í verki að notkun jarðefnaeldsneytis er dauðadómur plánetunnar?

Sennilega færri en sem nemur plássinu sem spámenn þessara skoðana fá í fjölmiðlum.

Frekir markaðsaðilar og afhjúpun forræðishyggjunnar

Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu og innviðaráðherra, hyggst beita sér fyrir breytingum á áfengislöggjöfinni á næsta þingi og virðist ætla að koma út úr skápnum sem gallharður forræðishyggjumaður. Hann talar um freka markaðsaðila sem tileinka sér að fullu regluverk EES-samkomulagsins og hlusta á óskir neytenda. Honum finnst gjörsamlega óþolandi að eitthvað fari fram sem hafi ekki verið sérstaklega leyft frekar en að líta á lögin sem ramma sem bannar það sem banna þarf en er að öðru leyti frekar eins og girðing en réttir.

Nú reynir loksins á þingmenn. Þeir hafa í mörg ár og jafnvel áratugi geta falið forræðishyggju sína á bak við fyrirkomulag einokunarverslunar með áfengi: Leyft málum að sofna í nefnd, skilað auðu og talað um að eitthvað vanti upp á að Íslendingar á Íslendi geti hagað sér eins og Íslendingar í Danmörku, Þýskalandi, Frakklandi og víðar. 

En núna blasir við annað ástand. Núna þarf að breyta lögum til að hefta frelsi, ekki auka það. Forræðishyggjufólkið verður að koma út úr skápnum og taka meðvitaða og opinbera ákvörðun um að taka af fólki það sem það hefur núna.

Við fylgjumst spennt með því máli öllu saman, og ekki bara vegna fyrirkomulags áfengisverslunar því það má með nokkurri vissu telja að þeir sem vilja forræðishyggju á þessu sviði vilji hana líka á öðrum. Þær upplýsingar nýtast vonandi kjósendum við næstu kosningar.

Frekjur eiga ekki að stýra áfengisumgengni

Einokunarverslun sigruð

Þökk sé frumkvöðlinum Arnari Sigurðssyni og fyrirtæki hans Sante.is er búið að sigra einokunarverslun ÁTVR. Eftir svolítið áreiti frá ÁTVR í upphafi hefur Arnar sannað að yfirvöld geta ekki herjað á sjálfstæða, íslenska aðila sem vilja selja Íslendingum áfengi á sama hátt og útlendingar geta selt Íslendingum áfengi. 

Verslun ÁTVR við hlið Costco stendur nú tóm (mynd við færslu tekin í dag, á föstudegi kl. 16) á meðan innkaupakerrur hlaðnar áfengi streyma út úr verslun Costco. Þannig lýsa Íslendingar í verki yfir stuðningi sínum við sjálfstæða verslun og frati á okurbúllur ríkisvaldsins. 

Sumir hafa talað um að það þurfi að breyta lögum á einhvern hátt og það má vel vera. Til dæmis mætti hlífa sjálfstæðum söluaðilum áfengis á Íslandi við því að þurfa greiða erlendum yfirvöldum tekjuskatt af rekstri sínum. Eins mætti með lögum leggja niður starfsemi ÁTVR eins og hún leggur sig. Hættan er samt sú að þegar eitthvað fer í gegnum lagaverksmiðju Alþingis að þá komi á hinum endanum út eftirlitsbákn og nýir skattar. Það er því kannski bara best að breyta engu.

Ef það tekst að losna við ÁTVR hlýtur að vera næst á dagskrá að koma RÚV frá líka. Sumir vilja kannski að ríkið eigi eins og eina útvarpsstöð og gott og vel, einhvers staðar þarf að vera pláss fyrir þætti sem enginn hlustar á, en mikið lengra þarf það heldur ekki að ná. 

Öllu erfiðara verður að grisja stofnanafrumskóginn sem er að kæfa einkaaðila í pappírsvinnu og leyfisgjöldum, eða eins og einn ágætur maður orðaði það í kjölfar þess að báknið drap draum manns um að byggja aðstöðu fyrir listalíf á Íslandi fyrir eigið fé:

Sýnilega tilgangslaus leyfi þarf til allra hluta, endalausar tilgangslausar endurnýjanir tilgangslausra leyfa, og ekkert af öllu því er gert einfalt. Báknkóngar eru sífellt í veginum, rukkað er fyrir hvert skref sem menn villast við að taka í leyfafrumskóginum, hvert Báknið eftir annað rekst á annars horn og brasandi einstaklingar festast á milli með hálfkláruð verk, fjárfestingar og hugmyndir.

Enginn stjórnmálamaður tekur eftir, auðvitað. Ráðherrar eru ánægðir með að hafa sem flesta báknkónga undir sínum væng, og fjárheimildirnar sem fylgja þeim (auk svokallaðra sértekna af því að kvelja almenning og fyrirtæki). Öllu kvarti er klínt á tilskipanir Evrópusambandsins sem Íslendingar innleiða með strangari hætti en flest ríki Evrópusambandsins (til dæmis eru ókeypis plastpokar ennþá reglan í ávaxta- og grænmetisdeildum danskra verslana, og flestar þeirra selja ennþá þykka og sterka plastpoka til að ferja varninginn í). 

Stundum virðist það vera svo að þegar það tekst eftir langa baráttu að höggva eitt höfuð af báknaflóru ríkisins að þá spretti upp tvö eða þrjú ný í staðinn. Mögulega er það mjög nákvæm lýsing. En það má samt fagna hverju höfði sem tekst að höggva af, og að þessu sinni mögulega skála fyrir slíkum sigri í hagstæðu áfengi.

Búið að kæra netverslun með áfengi

Klæðin í boði Reykjavíkur

Ég veit að staðan er erfið. Það er verðbólga og skuldir þenjast út og aðhalds er þörf. Veirutímar skildu eftir sig stóra skuldaslóða. Meðal þeirra skuldsettustu er sveitarfélagið Reykjavík sem sækir sér nú lán á slæmum kjörum til að borga niður önnur á enn verri kjörum og neitar að koma sér út úr þeim vítahring. Borgin hefur jú skyldum að gegna! Viltu kannski að leikskólum sé lokað og að götum sé enn verr viðhaldið en undanfarin ár? Nei, væntanlega ekki.

Mér fannst því athyglisvert að komast að því að borgin sé að gera meira fyrir aðflutta sem greiða enga skatta en eigin íbúa. Ég sá samskipti sem eru nokkurn veginn á þessa leið:

A: Hvernig á samfélagið að geta staðið undir 1500 flóttamönnum sem hafa komið frá Venesúela bara á þessu ári?

B: Ég heyri frá aðila sem rekur fataverslun að þessir flóttamenn komi þangað með inneignarnótu frá Reykjavík. Ef henni er hafnað og þeirri næstu og þar fram eftir götunum er að lokum dregið upp seðlabúnt. 

Er Reykjavík að gefa þér fatnað eða skó? Væntanlega ekki. En fyrir flóttamenn? Já.

Er borgin að yfirbjóða húsnæði á leigumarkaði til að koma þér í húsaskjól? Auðvitað ekki. En fyrir flóttamenn? Já.

Er ríkisvaldið að passa upp á þú hafir aðgang að lækni og jafnvel sálfræðingi? Nei, því miður. En fyrir flóttamenn? Já.

1500 flóttamenn eru bara dropi í flóttamannahafinu. Ísland er að drukkna í því.

Það er auðvitað sjálfsagt mál að aðstoða þá sem þurfa á aðstoð að halda á meðan maður hefur efni á því. En núna er í gangi ástand sem jafnast á við að fleygja gamla fólkinu út úr elliheimilunum til að rýma rúmin fyrir flóttamenn. Hver er þá orðinn flóttamaður á vergangi? Sjálfur gestgjafinn? Takk fyrir ekkert, yfirvöld.

Fórdómafullir heilbrigðisstarfsmenn þurfa fræðslu

Eins og allir vita eru læknar og hjúkrunarfræðingar mjög uppteknir af því að veita heilbrigðisþjónustu sem byggist á vísindum og aðlagar sig að þörfum skjólstæðinga sinna, með þeirri veigamiklu undantekningu að ef einhver þrýstir að þeim sprautum sem eiga að fara til sem flestra að þá bognar þetta ágæta fólk undan þrýstingi.

Almennt þýðir þetta að ef karlmaður hittir lækni og kvartar undan óþægindum í pungi eða ef kvenmaður kveðst hafa fundið þykkildi í brjóstum að þá eru þessir einstaklingar færðir í meðferðarúrræði sem miða að því að lækna líkama þeirra.  

Komi til læknis einstaklingur sem kveðst vera kona í líkama karlmanns, með óþægindi í pung, þá spáir læknirinn væntanlega ekki í slíkum skilgreiningum og einbeitir sér að pungnum. Líkami er líkami. Líffæri er líffæri. Hvaða máli skiptir það hvort manneskjan sem er tengd við líffærið skilgreini sig sem eitthvað, ekkert eða allskonar?

Þessi nálgun er að því er virðist að sögn Stúdentaráðs Háskóla Íslands alveg ómöguleg. Nýleg yfirlýsing þess annars ágæta ráðs ber vott um það. Ég afsaka langa tilvitnun, en gullmolarnir dreifa sér um langar vegalengdir. Áhersla er mín.

Árið 2022 voru gefnar út tvær skýrslur unnar af nemum HÍ sem fjalla um stöðu og réttindi trans og kvára á Íslandi. ... Báðar rannsóknir sýndu þær niðurstöður að trans og kynsegin fólk stendur frammi fyrir stórum áskorunum innan heilbrigðiskerfisins, og þá sérstaklega þegar kemur að þekkingarleysi heilbrigðisstarfsfólks. Niðurstöður úr báðum rannsóknum sýndu að kerfið vinnur ekki með trans og kynsegin fólki og að auknir fordómar og vanþekking innan heilbrigðisgeirans skili af sér lélegri þjónustu fyrir þennan hóp samfélagsins.

Mikilvægt er að brugðist verði við og ráðist sé á rót vandans, sem í grunninn er fáfræði og vanþekking heilbrigðisstarfsfólks, með því að byggja upp þekkingu strax í grunnnámi. ...

Stúdentaráð telur því nauðsynlegt að hinseginfræðslu verði bætt við í kennsluskrá skyldufaga innan sviðsins, þá sérstaklega í grunnnámi læknis- og hjúkrunarfræði, og skorar á stjórn Heilbrigðisvísindasviðs að bregðast fljótt við. Með því að opna á umræður og auka fræðslu innan sviðsins er Háskólinn að stíga fram og taka eindregna afstöðu með trans einstaklingum í samfélaginu og tilverurétt þeirra. Háskóla Íslands ber samfélagsleg skylda til þess að vinna gegn mismunum og ein leið til að gera það er með aukinni fræðslu um jaðarsetta hópa og stöðu þeirra innan samfélagsins.

Þá höfum við það. Fordómafullir heilbrigðisstarfsmenn, ekki nægilega fræddir í grunnnámi sínu um eitthvað sem skiptir miklu máli, þurfa meiri fræðslu. Eða svo segja tvær skýrslur með sama höfund (í raun).

Læknar eru ekki að skera brjóst af stelpum og typpi af strákum nógu hratt. Þeir eru skilningssljóir!

Auðvitað er öll þessi yfirlýsing tóm tjara. Margar skýrslur eru til, og sumar jafnvel með mismunandi höfunda. Þær leggja mögulega og vonandi sem flestar áherslu á að heilbrigðisstarfsfólk lækni líkama fólks, óháð því hvað eigendur þeirra kalla sig. Ég geri ráð fyrir að læknar séu ekki að hrópa að skjólstæðingum ókvæðisorð vegna trúarskoðana þeirra, hárlits og húðlits, eða halda aftur af sérfræðiþekkingu sinni þótt til þeirra komi Birgir sem kallar sig Björg, og er illt í pungnum. 

Að eyða tíma nemenda í heilbrigðisnámi í hvernig á að meðhöndla líkama öðruvísi en líkama er annaðhvort algjör þvæla eða gróf aðför að heilbrigðisstarfsfólki.

Stúdentaráð Háskóla Íslands er á vegferð sem kemur stúdentum ekkert við. Kannski það ætti á næsta aðalfundi að leggja til að það gufi upp.

Frumlegar nýyrðasmíðar letingja sem kallar sig blaðamann

Hvað er að vera fjarhægrisinnaður?

Að vera hægriöfgamaður?

Að vera á hægri jaðri stjórnmála?

Að vera boðberi hægriöfgasamsæriskenninga?

Hvað eru hægrijaðarfígúrur?

Þetta er greinilega allt einn og sami hluturinn.

Í alveg einstaklega vondri frétt á visir.is eru allar þessar lýsingar notaðar um bandaríska fjölmiðlamanninn Tucker Carlson. Tucker er þessar vikurnar að slá spilunarmet á Twitter um margfeldi fyrri meta - er að fá 120 milljónir í áhorf þegar fyrra met með var tæplega 5 milljónir. 

Þetta gengur ekki og þarf að stöðva. 

Enginn sem hefur horft á þætti og umfjallanir Tucker Carlson getur fengið þá hugsun að þarna sé á ferðinni einhver öfgamaður sem fyrirlítur fólk. Hann er með stjórnmálaskoðanir vissulega og ákveðnar áhyggjur af vegferð samfélags síns, sem hann tjáir sig um og margir taka undir (beint eða með því að horfa á hann). Þetta ætti að heita frjáls og opinber umræða í frjálsu samfélagi. Þeir sem eru ósammála eru margir og geta valið á milli nánast allra þátta á öllum miðlum til að koma sínum skoðunum á framfæri. Tucker hefur verið vin í þeirri eyðimörk fyrir þá sem taka undir skoðanir hans og áhyggjur eða vilja hreinlega kynna sér þær.

En nú er eins og vinsældir hans sé að sprengja af sér öll mörk. Þess vegna þarf að stöðva Tucker. Það má gera með því að gera hann að blóraböggli, kvenhatara, lögbrjót, rasista, fúlmenni og lygara. 

Því miður ætlar þetta ekki að bíta. Það fer óstjórnlega í taugarnar á þeim sem eru ósammála Tucker og hafa vanist því í gegnum veirutíma að geta þaggað niður í óásættanlegum skoðunum. Slæmur vani sem er erfitt að venja sig af.

Til ykkar sem viljið ritskoða, loka á skoðanir og helst fá að ráða því hverjir mega tjá sig: Ég get fullyrt að það að geta umborið að heyra allskyns skoðanir, jafnvel þær sem ég er hjartanlega ósammála, er mjög hollt fyrir sálina. Slíkt þvingar mann til að hugsa aðeins, kynna sér málin, rökstyðja og jafnvel endurskoða fyrri skoðanir. Slíkt skolar oftar en ekki upp á yfirborðið sjónarhornum sem blöstu ekki við í bergmálshellinum.

Og hver veit: Kannski stuðlar getan til að hlusta á fjölbreyttar skoðanir að því að manni líði bara ágætlega í samfélaginu! Sé ekki alltaf að leita að hausum til að höggva af. 

Prófaðu!

Sjö þorp og dýrar græjur

Nú stendur yfir gagnárás úkraínska hersins á svæði undir stjórn Rússlands í Úkraínu. Það er ómögulegt að skilja fréttaflutning af þessu. Í sumum er lögð áhersla á að Úkraínuher gangi vel, og þurfi fleiri tæki, og í öðrum að vestræn hergögn hans séu að fuðra upp, og þörf á fleiri sendingum af slíkum.

Nákvæm talning á þorpum sem skipta um hendur fer fram þótt sérfræðingar í hernaði vari við slíku, enda geti verið ákveðin aðferðafræði í því að gefa eftir svolítið svæði til að geta síðar tekið það aftur, eða eins og segir á einum stað (og afsakið langa lýsingu en stundum þarf að læra að skilja fréttaflutning):

Rússnesk aðferðafræði í vörn vélknúins riffilherfylkis kallar á fyrsta flokk hermanna til að hrinda eða hægja á árásarsveitum með jarðsprengjusvæðum, víggirðingum og vígstöðvum, með annarri hersveit í gagnárás gegn gegnumbroti óvinarins. Rússneskar hersveitir störfuðu greinilega á þennan hátt á þessu svæði - Úkraínuher komst inn í fyrstu varnarlínur; Rússneskar hersveitir drógu sig til baka að annarri línu varnargarða; og rússneskar sveitir gerðu í kjölfarið gagnárás til að ná aftur upphaflegu varnarlínunni. Þessi aðgerð er reglulegur þáttur í varnaraðgerðum og hefur verið framkvæmdur af bæði úkraínskum og rússneskum hersveitum í stríðinu. Að ná snemma yfirráðum á svæðum breytist frá degi til dags og ætti því ekki að misskilja sem heildaráhrif víðtækari árásar.

**********

Russian doctrine for a defending motorized rifle battalion calls for a first echelon of troops to repel or slow attacking forces with minefields, fortifications, and strongpoints, with a second echelon of forces counterattacking against an enemy breakthrough. Russian forces apparently operated in this fashion in this sector – Ukrainian forces penetrated the initial defensive lines; Russian forces pulled back to a second line of fortifications; and Russian reserves subsequently counterattacked to retake the initial line of defenses. This maneuver is a regular feature of defensive operations and has been executed by both Ukrainian and Russian forces throughout the war. Early control of terrain changes day to day should thus not be misconstrued as the overall result of a wider attack.

Ég skil samt vel að þótt staðan sé 10-0 í leik að þá sé tekið eftir því þegar staðan er allt í einu mögulega orðin að 10-1. Og þá sérstaklega þegar er búið að pakka í vörn hjá mótherjanum.

Mikið hefur verið lagt undir. Vopnabúr Vesturlanda eru að tæmast í þessi átök sem að öllu leyti eru, því miður, hefðbundin fyrir ríki sem hafa innan landamæra sinna fjölbreytt þjóðarbrot sem sæta oft ofsóknum af hendi yfirvalda sinna. Forseti Úkraínu hefur lagt allt undir. Í Rússlandi er gagnrýni á forsetann að vaxa. Og undir öllu kynda Vesturlönd með opnum eldi.

Vesturlönd eru ekki að stuðla að friði eða samningaviðræðum. Sé ætlunin að koma Rússum út úr Úkraínu er til nálgun sem bæði Rússar og Vesturlönd gátu fallist á en beit aldrei almennilega, og í aðdraganda að innrás Rússa voru úkraínsk yfirvöld á vegferð aðskilnaðarstefnu og mismununar sem margir þóttust sjá hvert leiddi. Við þessu var brugðist. Vissulega með hætti sem á ekki að samþykkja, en ekki óskiljanlegum.

Núna skal ungum mönnum slátrað. Í dag eru þessir menn Úkraínumenn og Rússar, en nú virðist vera opnað á að vestrænir menn verði bráðum sendir í bálið. 

Og þá er engin leið að segja hvað gerist.

Segjast hafa endurheimt sjö þorp

Andspyrnuhreyfingar

Við vitum alveg hvað andspyrnuhreyfingar eru. Við sjáum fyrir okkur lítinn hóp hugrakkra einstaklinga með skammbyssur og önnur lítil vopn að berjast gegn vel vopnuðum hersveitum með hríðskotabyssur og sprengjuflugvélar. Davíð á móti Golíat. Þeir fáu og hugrökku að berjast gegn ofurefli.

Slíkar hreyfingar starfa í dag.

Þær eru mögulega ekki vopnaðar með skammbyssum og litlum vopnum. Stríðið fer ekki lengur fram á blóðugum vígvöllum. Það er þess í stað orðið stafrænt.

Fjöldinn beygir sig ekki lengur fyrir skriðdrekum heldur leitarniðurstöðum á gúggl, víkípedía og fjésbókinni. Þar er sannleikurinn. Þar eru staðreyndirnar. Það sem kemur ekki fram þar er kallað lygi - samsæriskenningar! 

Hvernig virkar andspyrnuhreyfingin í slíku umhverfi?

Ég nefni eitt dæmi: Heimildamyndir óháðra aðila. Þær geta auðvitað verið af öllu tagi en ég vil mæla með einni röð heimildamynda sem gengur undir heitinu Plandemic. Af þremur þáttum finnst mér þáttur 2 vera alveg einstaklega umhugsunarverður, og þá sérstaklega kaflinn um tengslanet gúggl, víkípedía og fjésbókarinnar (auk styrktaraðila) sem stíga saman þann dans að halda þér á réttri línu, á hnjánum fyrir framan skriðdrekana og fjarri andspyrnuhreyfingunum í stafrænum afkimum heimsins.

Ég vil meina að það sé stríð á Vesturlöndum en að það sé háð um heilann á þér. Og að þú sért í röngu liði, að öllum líkindum. 

Sérfræðingar RÚV

Mig vantar heiti á þeim sem RÚV kallar sérfræðinga og fá að tjá sig eins og sérfræðingar. Kannski RÚVfræðingar? Svolítið óþjált. Hvað með RÚVspekinga? RÚVitar? Já, köllum þá RÚVita.

Einn slíkur fær að tjá sig um ástæður þess að Íslendingar loki nú, tímabundið að sögn, sendiráði sínu í Rússlandi og biðji Rússa um að minnka starfsemina í sendiráði þeirra á Íslandi. 

Sérfræðingur í málefnum Rússlands segir ljóst að Úkraínumenn séu ánægðir með þá ákvörðun utanríkisráðherra að leggja niður starfsemi sendiráðsins í Moskvu. Með því sýni Ísland ákveðna afstöðu í stríðinu, sem stjórnvöld í Kyiv hafi kallað eftir.

Gott og vel. Þetta er almennt sú mynd sem íslenskir fjölmiðlar gefa af þessari lokun. Þetta séu skilaboð. Nú skuli Rússar fá að heyra það!

En hvað segir sjálfur utanríkisráðherra við erlenda blaðamenn? Til dæmis þá á Reuters?

Starfsemi sendiráðs Íslands er stöðvuð vegna „sögulegs lágmarks“ viðskipta-, menningar- og stjórnmálasambands milli landanna, sagði ráðuneytið.

„Núverandi staða gerir það einfaldlega ekki raunhæft fyrir litla utanríkisþjónustu Íslands að starfrækja sendiráð í Rússlandi,“ sagði Þórdís Gylfadóttir utanríkisráðherra.

**********

Iceland´s embassy operations are being suspended due to an ´all-time low´ level of commercial, cultural and political relations between the two countries, the ministry said.

"The current situation simply does not make it viable for the small foreign service of Iceland to operate an embassy in Russia," Foreign Minister Thordis Gylfadottir said.

Bíddu nú við, bara einhver hagræðingaraðgerð? Án skilaboða? Án kröfu um að rússnesk stjórnvöld geri eitthvað eða sleppi því (fyrir utan að hagræða á sama hátt)? 

Voru milljarðarnir sem íslenskir skattgreiðendur voru látnir færa yfirvöldum í Úkraínu banabiti íslenskrar utanríkisþjónustu? 

Vissulega er utanríkisráðherra Íslands á herskárri línu gegn Rússlandi, og jafnvel fremstur í flokki meðal vestrænna utanríkisráðherra þar (af einhverjum ástæðum sem menn geta velt vöngum yfir). En hérna stangast ýmislegt á. Hagræðingaraðgerð er eitt (og ótrúverðug ástæða, vægast sagt). Pólitík, þar sem fé er einfaldlega fært í aðra farvegi, annað. Hvort er það?