Orkumolar

Eins og flestir hafa tekið eftir þá eru orkumarkaðir í heiminum á himinflugi. Met slegin í orkuverði. Verksmiðjur að loka tækjum. Heimili að slökkva ljósin. Við blasir að margir munu frjósa til dauða í vetur vegna kulda. 

Stórt þema í öllu þessu eru viðskiptaþvinganir Evrópu og Bandaríkjanna gegn Rússlandi. Rússar hafa búið sig undir slíkt í nokkur ár, meðal annars með viðræðum við Kínverja um nýja gasleiðslu sem lauk í sumar, en þurfa engu að síður að bregðast hratt við. Annað þema er óseðjandi þorsti Kínverja og Indverja í orku. Hið þriðja er sjálfsmorðsvegferð Þýskalands og annarra Vesturlanda, bæði í orkumálum en einnig efnhagsmálum almennt. 

Stríð, andúð á jarðefnaeldsneyti, viðskiptaþvinganir, breytingar í valdahlutföllum, verðbólga, skemmdarverk sóttvarnaraðgerðanna, ný bandalög! Allt í einum graut.

Svona ástand leiðir til óvæntra viðburða.

Það kom mér til dæmis á óvart að lesa fréttir um að Úkraína ætli að selja Pólverjum kol, en ég fagna því auðvitað að Pólverjar fái orku. Ekki veitir af til að framleiða rafmagnið í þýsku rafmagnsbílana, og Úkraína aflögufær þrátt fyrir átök við mörg af orkuverum landsins. 

Þjóðverjum vantar líka orku. Jarðefnaeldsneyti nánar tiltekið. Þeir kaupa það hvar sem það fæst, jafnvel á yfirverði, og seljendur sjá auðvitað tækifæri í því og vilja ekki selja nema Þjóðverjar geri langtímasamninga (15-20 ára). Þetta gerir marga leiða því Þjóðverjar þykjast ætla venja sig af jarðefnaeldsneyti í framtíðinni. Það verður erfitt ef þeir hafa bundið sig til áratuga að kaupa jarðefnaeldsneyti. 

En á sama tíma og Þjóðverjum vantar orku og kaupa hana hvar sem hún fæst þá vilja þeir ekki sækja orku úr eigin bakgarði. Þeir gætu sótt 20 ára birgðir af gasi með svokölluðu bergbroti, sem er aðferð sem að vísu krefst mikils, til dæmis mikils magns af vatni, og bergbrot losar meira af gróðurhúsalofttegundum en vinnsla úr hefðbundinni gaslind. Betra þá að kaupa gas frá Bandaríkjunum þar sem það er sótt með bergbroti. Svona eins og þeir sækja kolarafmagn til Póllands til að setja á rafbílana sína. Þjóðverjar eru jú svo umhverfisvænir.

Grikkir eru öllu lausnamiðaðri. Þeir kaupa gas frá Rússlandi enda nóg af því, sérstaklega á meðan Nord Stream 1 gasleiðslan liggur niðri og rússneskt gas þarf að styðjast við rörin sem liggja í gegnum Úkraínu. Eða heldur einhver að frekar blönk ríki geti tekið þátt í sjálfseyðandi leikritum þegar kemur að orku? Sérstaklega þegar það er ekki hægt að setja verðþak á vonda rússneska gasið.

Gleymum því svo ekki að á meðan Evrópa kólnar og sér fram á að krókna til dauða í vetur þá streymir rússnesk orka suður og austur til Kínverja, Indverja og meira að segja Japana. 

Allt þetta í stað þess að gera alvarlegar tilraunir til að ræða ástandið í Austur-Úkraínu sem er búið að vera slæmt í mörg ár og margir samningar í tengslum við það undirritaðir og síðan svívirtir. Sum staðbundin átök eru greinilega heilagri en önnur í huga Vesturlanda. 

Athugasemdir

[Þrándur Ólafsson (IP-tala skráð) 15.9.2022 kl. 13:10]

 Áhugaverð samantekt hjá þér, Geir.

[Björn S. Stefánsson (IP-tala skráð) 15.9.2022 kl. 15:01]

Þjóðverja vantar orku

[Grímur Kjartansson, 16.9.2022 kl. 02:39]

Vitleysisgangurinn hjá ESB er algjör og vinstri hendin veit ekki hvað sú hægri er að gera. Hækka á skatta á orkufyrirtæki til að lækka orkuverð til neytenda og draga á úr orkunotkun með lagasetningu
EU expects to raise €140bn from windfall tax on energy firms | Energy industry | The Guardian