Heyrir upplýst samþykki nú til sögunnar?

Þegar heimurinn meig á sig af hræðslu yfir nýjustu kvefpestinni var gripið til allra örþrifaráða sem menn vissu eftir langa reynslu að virkuðu ekki en voru í hið minnsta í flokknum „að gera eitthvað“. Má þar nefna að knésetja lítil fyrirtæki, taka andlegan þroska barna úr sambandi, drepa gamalt fólk úr einveru og kynda undir fátækt bæði til skemmri tíma (með atvinnumissi fullorðinna) og lengri tíma (með brottfalli ungmenna úr skóla).

Í alveg sérstökum flokki af gagnslausum aðgerðum voru grímurnar og sprauturnar. Menn vissu vel að grímurnar voru gagnslausar og jafnvel lækning verri en sjúkdómurinn en með grímunum gat fólk að minnsta kosti sent þau skilaboð til umheimsins að það væri hrætt, hlýðið og undirgefið. Svo sagði Donald Trump víst eitthvað um gagnsleysi grímunotkunar og þá vissi allt gott fólk að grímunotkun væri bráðnauðsynleg.

Svo voru það sprauturnar sem voru líka gagnslausar (sumir segja að þær hafi veitt svolitla vernd í nokkrar vikur en menn vita núna að þær veita öfuga vernd). Okkur var lítið sagt frá þeim, jafnvel á meðan rannsóknir á aukaverkunum voru að berast þegar fyrstu stóru sprautuherferðirnar voru gengnar yfir í ríkjum eins og Ísrael og víðar. Okkur var bara sagt að þær væru öruggar og skilvirkar. Þetta jafnast á við að biðja fólk um að gleypa litríka uppþvottatöflu án þess að fá að lesa innihaldslýsingu eða kynna sér aukaverkanir. Fólk lét smala sér í sprautuhallirnar og tók þar með þátt í stórri tilraunastarfsemi án þess að hafa endilega verið upplýst um það.

Enda er upplýst samþykki ekki endilega lengur nokkuð sem við getum tekið sem sjálfsögðum hlut.

Í Bandaríkjunum er núna búið að innleiða tilskipun sem gerir svo margar undanþágur frá kröfunni um upplýst samþykki að það er í raun búið að taka slíkt samþykki úr sambandi. Um þetta má lesa á ZeroHedge/Brownstone Institute og tilskipunin er hér.

Í tilskipuninni má meðal annars lesa um þá skoðun yfirvalda að formleg veiting undanþága í sífellt fleiri tilvikum sé ekkert stórmál - undanþágur hafa verið veittar í mörg ár! Án afleiðinga á traust fólks á lýðheilsuvísindum! En hvað með að fylgjast mjög vel með þátttakendum í rannsóknum sem fara fram án upplýsts samþykkis? Nei takk, slíkt eykur jú hættuna á gagnaleka og því að menn komist í persónulegar upplýsingar.

En kannski það sé rétt sem heilbrigðisyfirvöld í Bandaríkjunum segja í raun: Upplýst samþykki er ekki meginreglan nú þegar, og það að segja frá því formlega og skrifa inn í löggjöfina breytir engu.

Næst þegar lúðrakallið í sprautuhallirnar heyrist þá legg ég til að þú staldrir við og biðjir að minnsta kosti um að fá heiðarlega lýsingu á því sem er að gerast, á vegum hvers og til hvers. Annars hættir þú á að verða að gagnapunkti í rannsókn sem þú tókst þátt í án upplýsts samþykkis og öllum er svo skítsama um þegar afleiðingarnar banka upp á.

Hvað var drukkið í Suður-Evrópu þegar víkingar drukku vín í Englandi?

Það er sæmilega vel skjalfest að á víkingaöld hafi verið vínrækt í Englandi og jafnvel útbreidd. Rómverjar ræktuðu vínber í Englandi í einhverjum mæli (enda var tilvera þeirra ómöguleg án vínsins og það fylgdi þeim hvert sem er). Vínrækt í Englandi hefur verið takmörkuð seinustu aldir vegna kulda en núna sjá menn möguleikann á að hún geti aukist, vegna hlýinda. Svona rétt eins og kornrækt snéri aftur til Íslands fyrir ekki mjög mörgum árum síðan, og hið sam amá segja um ræktun á grænmeti og jafnvel ávöxtum í Grænlandi. Vonum að þetta haldi allt áfram.

En bíddu nú við, segja spámennirnir þá: Ef England verður aftur nógu hlý til að rækta vínþrúgur í auknum mæli þá verður Suður-Evrópa of heit, og vínrækt leggst þar af!

Spurningin er þá bara: Hvað drukku menn í Suður-Evrópu á víkingaöld þegar víkingar drukku vín í Englandi? Nú eða Rómverjar í Róm þegar hermenn þeirra voru að þurrka út innfædda í Englandi?

Þarf vínrækt í Englandi að þýða að hún leggist af í Suður-Evrópu? Eða má kannski sallarólegur fleygja þessum spádómi í ruslið eins og svo mörgum öðrum?

Verður England ný vagga vínræktunar?

Fyrirtæki sem eyða sjálfum sér

Hér hefur áður verið fjallað um fyrirtæki sem fara í einhvers konar sjálfseyðingu með því að dansa í takt við hinn pólitíska rétttrúnað sem um leið er oft andstæðan við almenn viðhorf almennings. Á ensku er talað um að „go woke, go broke“.

Í þessu felast vissulega tækifæri. Viðskiptavinir sem vilja ekki lengur styðja við þvæluna leita til annarra fyrirtækja sem hagnast í kjölfarið.

Sum fyrirtæki sjá að sér áður en flótti viðskiptavina hefst og hætta að kaupa áróðurinn og seljendur hans neyðast þá, gegn vilja sínum, til að finna sér alvöru vinnu. 

En fyrirtæki gætu gert betur og hreinlega lýst því yfir að þau séu andstæðingar pólitísks rétttrúnaðar. Um leið ætli þau ekki lengur að fórna peningum í allskyns vottanir á þvælu sem gerir hvorki vinnustaðinn né varninginn eða þjónustuna betri. Þvert á móti, því fyrir sparnaðinn má mögulega lækka verðlag eða bæta gæðin. Það er örlítið farið að bera á slíku í Bandaríkjunum en mig grunar að þessi viðspyrna sé bara rétt að byrja. 

Þeir eru mögulega liðnir þeir dagar þar sem þú gast einfaldlega keypt tannkremstúpu eða klósettpappír án þess að þurfa hugleiða hvort hluti af söluandvirðinu sé að fara í að fjármagna geldingar á börnum eða innrás í einkarými kvenna. Verslanir þurfa kannski að aðstoða neytendur í auknum mæli og merkja vörur þannig að neytendur geti séð hvort þeir séu að fjármagna eyðileggingu á líkömum ungmenna eða heilaþvott á þeim svo þau óttist framtíðina og yfirgefi alla drauma um að verða einn daginn foreldrar. 

Nema þá að einhver samtök neytenda geti tekið að sér að búa til leiðbeiningar svo þeir sem vilji geti stutt við skottulækningar en aðrir látið það eiga sig. 

Það er auðvitað súrt fyrir starfsmenn þegar vinnuveitandi þeirra eyðir sjálfum sér - fórnar sér á altari rétttrúnaðarins. En kannski samkeppnisaðilinn geti ráða einhverja þeirra þegar neytendur streyma að.

Að sjálfsögðu

Það að ríkið eigi banka er svolítið sérstakt fyrirkomulag í Vestur-Evrópu. Þetta er áhættusamur rekstur sem getur sveiflast mjög hratt á milli þess að vera arðbær og þess að hreinlega leysast upp. Þetta má að hluta skrifa á regluverkið sem á að verja banka gegn áföllum en gerir þá um leið mjög dýra fyrir neytendur. Það sást vel árin 2008-2009 hvað þetta nútímalega fyrirkomulag bankareksturs er viðkvæmt og í raun byggt á sandi.

Það finnst fjöldi stofnana og fyrirtækja sem vasast með fé okkar, frá lífeyrissjóðum til smálánafyrirtækja. Eignarhald ríkisins er ekki talið nauðsynlegt þar.

En hvað með arðgreiðslurnar? Eru þær ekki mikilvægar fyrir ríkissjóð? Jú, en aðallega af því ríkissjóður er tómur og það er að hluta til af því að hann þarf að borga mjög mikið í vexti af lánum (minna fer fyrir afborgunum). Með því að selja eigur og grynnka á skuldum getur ríkisvaldið komist nær því að láta beina skattheimtu duga til að standa undir rekstrinum og getur þá dregið úr hinni óbeinu skattheimtu - nokkuð sem sveitarfélög stunda líka í gegnum eignarhald á veitufyrirtækjum sem eru látin vanrækja viðhald til að safna í arðgreiðslur.

Auðvitað munu bankarnir halda áfram að greiða arð - til nýrra eigenda. En þeir eigendur gætu verið ég og þú, lífeyrissjóðir okkar eða viðskiptamenn sem kunna að gera hvoru tveggja í senn: Stuðla að arðsemi og lækka álögur á neytendur.

Nú fyrir utan kannski grundvallaratriðið hér: Viljum við virkilega að stjórnmálamenn séu beint eða óbeint með puttana í fyrirtækjarekstri? Treysta allir stjórnmálamönnum til að velja viturlega í stjórn fyrirtækja? Stjórnmálamenn sem hafa kannski aldrei unnið heiðarlegt handtak á ævi sinni en eru þeim mun meira heillandi í kosningabaráttum?

Ríkið á að selja banka sína og aðrar eigur í eins miklum mæli og það mögulega getur. Ríkisbókhaldið krefst þess. 

það þarf að aðskilja ríki og hagkerfi svo stjórnmálamenn geti ekki selt fjölskyldu sinni eigur almennings (að mati þeirra sem trúa því að slíkt hafi nýlega átt sér stað, eða svo mætti ætla).

Það þarf að koma heillandi en óhæfum fulltrúum ríkisvaldsins úr stjórnum fyrirtækja.

Það þarf að draga úr vægi óbeinnar skattheimtu og láta þá beinu duga.

Því fyrr, því betra.

Sala á Íslandsbanka geti skilað 100 milljörðum

Er verið að framleiða krabbamein?

Ég er ekki viss en er verið að reyna framleiða krabbamein þessi misserin? 

Meðvitað eða ómeðvitað?

Við fengum nýlega mRNA-sprauturnar. Þær eru að reynast vera uppspretta krabbameina sem blossa hratt upp og drepa hratt.

Það er verið að reyna selja okkur át á pöddum. Það er lítið rannsakað og jafnvel uppspretta krabbameina. Þau samfélög sem hafa borðað pöddur lengi hafa gert það af illri nauðsyn. Verði slíkt át kerfisbundið er erfitt að sjá að afleiðingarnar hafi verið vel kortlagðar.

Núna er talað um að það megi framleiða kjöt á tilraunastofum. Slíkar afurðir finnast jafnvel í verslunum í dag. Er það vel kortlagt?

Ég skil vel að það borgi sig fyrir sum fyrirtæki að margir séu með krabbamein. Það borgar sig jafnvel fyrir lífeyrissjóði. En er það þar með gott mál?

Auðvitað er okkur sagt að ástæðan sé við sjálf. Við drekkum of mikið og erum of feit. En höfum við ekki alltaf drukkið of mikið og verið of feit? 

Mér finnst nothæft að hugleiða þetta mál aðeins þótt ég hafi engin svör önnur en að veðja á ákveðinn lífsstíl, forðast mRNA-efnin og lágmarka lestur á fréttum RÚV. En auðvitað er lífið happdrætti, þannig séð. Sjáum hvað setur.

Þrjú hundruð milljónir á bálið

Þolinmæði íslenskra skattgreiðenda og kjósenda er mikil.

Á herðar þeirra hlaðast nú skuldir í vörubílaförmum til að fjármagna glingrið og glamrið hjá ríkinu og sveitarfélögunum.

Verðbólgan er ærandi.

Grunnþjónustan, sem yfirleitt er notuð sem gulrótin til að tæla fé launþega í hirslur hins opinbera, er í molum. Innviðir sömuleiðis. Og það er meira að segja að mistakast að tryggja næga hagkvæma orku. 

Um leið fá allir ráðherrar að valsa um og lofa hundruðum milljóna og jafnvel milljörðum í hin og þessi hugðarefni sín.

Það væri kannski hægt að sýna einhverju samúð með réttu hugarfari. Launamaður féflettur til að halda uppi listamanni sem tekst ekki að selja neitt - jæja þá, peningurinn er að minnsta kosti inni í hagkerfinu og þegar listamaðurinn kaupir mjólkurblandað kaffi fyrir ríkisstyrkinn fær einhver eitthvað út úr því. En núna er peningunum einfaldlega hent beint á bálið: Inn í stríð, inn í hirslur erlendra stjórnmálamanna með vafasamt orðspor, í vasa samtaka sem hafa það efst á stefnuskránni að gera kosningar að aukaatriði.

Það liggur við að byrja mæla með skattsvikum - skipulögðum og umfangsmiklum - en auðvitað skil ég ekki eftir mig slík ummæli. Til vara má byrja að skoða hvað er í boði í næstu kosningum og kannski ýta við einhverjum væntanlegum frambjóðendum sem virðast líklegir til að þora að berjast frekar en bara bogna.

Eru þeir til?

Hernaðarandstæðingar fordæma vopnakaupastuðning Íslands

Bladamennska.is - brandari punktur is

Blaðamannafélag Íslands er búið að hleypa af stokkunum stóru kynningarátaki um mikilvægi blaðamennsku á bladamennska.is. Þarna má sjá lítil viðtöl við ýmsa þekkta blaðamenn og texta eins og:

Aukin pólarísering, upplýsingaóreiða, falsfréttir, upplýsingaofgnótt og fréttaforðun er meðal þeirra áskorana sem samfélagið stendur frammi fyrir. Hvernig hefur hlutverk blaðamanna breyst í þessu nýja umhverfi?

Hvaða bull er þetta? Öll þessi nýyrði þýða ekki neitt. Þau eru bara önnur orð yfir að við erum komin á netið og hægt að skoða mál frá fleiri sjónarhornum. 

Áfram er haldið:

Aldrei hefur verið meiri þörf fyrir vandaða blaðamennsku. Aukin pólarísering og upplýsingaóreiða sýnir nauðsyn faglegrar blaðamennsku. Blaðamenn veita aðhald og greina rétt frá röngu. Íslenskir blaðamenn standa vaktina alla daga, allt árið um kring, upplýsa og spyrja krefjandi spurninga, með hag almennings að leiðarljósi.

Aukin pólarísering (sjálfur er ég hrifnari að íslenska orðinu „skautun“ en gott og vel) og upplýsingaóreiða er í boði fjölmiðla og blaðamanna. Þeir töldu sig geta komist upp með það að eilífu að spýja yfir okkur áróðri yfirvalda og spilltra alþjóðasamtaka. Það er oft augljóst þegar blaðamenn eru að reyna draga okkur í dilka. Þeir eru sökudólgarnir, ekki bjargvættirnir.

Blaðamannafélagið ætti að flýta sér að loka þessu hlægilega átaki og læra að skammast sín en til vara að snúa því á haus og biðjast innilegrar afsökunar á vinnubrögðum félagsmanna sinna, bæði fyrr og nú.

Er búið að afnema barnæsku á Íslandi?

Ég velti því af alvöru fyrir mér hvort íslensk börn sem eru að vaxa úr grasi á Íslandi í dag eigi einhvern möguleika á að verða að heilbrigðum fullorðnum einstaklingum í nokkurn veginn andlegu jafnvægi.

Ég skrifa þetta ekki af því ég tel yngri kynslóðir vera alveg ómögulegar og miklu verr staddar en ég á mínum æskuárum. Krakkar munu alltaf þurfa að upplifa mótlæti og vonandi njóta velgengni í félagsskap jafninga, fá til skiptis góða og lélega kennara, lenda í eða ná að forða sér frá vondum félagsskap, og svona mætti lengi telja. Auðvitað eru krakkar í dag líka berskjaldaðri fyrir allskyns áreiti og slæmum áhrifum í gegnum netið (eigin netnotkun eða annarra) en fyrri kynslóðir. 

Nei, áhyggjur mínar snúast að auknum áhuga fullorðinna á að brengla þau á bæði líkama og sál.

Börnum er núna sagt að þau séu mögulega fædd í röngum líkama. Þetta nær sérstaklega til barna sem síðar munu komast að því að þau eru samkynhneigðir einstaklingar, og ekki bætir úr skák ef þau eru einhvers staðar á einhverfurófinu. Lyfjaglasið opnast upp á gátt fyrir slík börn og kynþroski þeirra settur í lamasess undir þeirri röngu fyrirsögn að allt sé afturkræft, sem það er ekki.

Þeim er mokað í skemmtiþætti í sjónvarpi og látin syngja um kynlíf og áfengisneyslu undir handleiðslu frægra djammara. Góð auglýsing fyrir djammarann, vond áhrif á litla krakka.

Skólarnir eru víða hættir að kenna þeim að lesa og reikna og öll skólastig ofar grunnskóla byrjuð að kvarta undan óundirbúnum nemendum.

Þau eiga á hættu að þurfa baða sig kviknakin með fullorðnum einstaklingum af hinu kyninu. Gott og vel, ungir strákar fagna kannski því að sjá brjóst í karlaklefanum, en litlar stelpur kannski ekki eins sáttar að sjá loðið slátur í kvennaklefanum.

Þau voru gerð eins hrædd og hægt var á veirutímum á sama tíma og þeim var bannað að mæta í skóla og eiga félagslíf. Þau voru einfaldlega álitin ásættanleg fórn. Börnum fórnað fyrir gamla. Mörg börn, sem sum eru orðnir unglingar í dag, eru með varanlegt sár á sálinni í kjölfarið.

Ég legg til að fullorðið fólk á Íslandi setji sjálft sig aðeins til hliðar. Það getur verið krúttlegt að sjá 7 ára krakka syngja um áfengisneyslu með frægum djammara, en ætti að vera skemmtun sem við fullorðna fólkið getum neitað okkur um. Börn höfðu enga rödd þegar fullorðna fólkið var hrætt við veiru en ættu kannski að hafa verið eina röddin sem skiptir máli. Þau eru heilaþvegin í skólunum þar sem þau ættu að vera í námi. Þau eru sett á lyf þegar það ætti kannski frekar að ræða við þau. 

Mögulega eru flestir foreldrar og flestir skólar að reyna gera sitt besta. Verja ungviðið og undirbúa það undir lífið. En baráttan er kannski svolítið töpuð þegar við umberum uppsprettur eiturs og skaða sem breiðir úr sér, oft án þess að mikið fari fyrir því.

Sem dæmi um mál sem lítið fer fyrir er aukinn þrýstingur á að gera börn á Íslandi föðurlaus. Það er sprengja sem springur í formi andlegra vandamála og glæpa í framtíðinni, eins og tölur sýna.

Það eina sem skiptir framtíð samfélags máli eru börnin. Við fullorðna fólkið eigum einfaldlega að taka þá skelli sem til þarf svo þau fái að vaxa úr grasi, andlega og líkamlega eins vel undirbúin fyrir framtíðina og hægt er.

En ekki að kenna þeim að syngja um áfengisneyslu, éta lyf, hata pabba sinn og láta skóladaginn fara til spillis.

Börnum í transteymi BUGL hefur fjölgað umtalsvert

Fyndnir Íslendingar

Einu sinni horfði ég í einhverjum mæli á spjallþætti þar sem frægir eða næstum því frægir mættu og spyrill spurði léttvægilegra spurninga og allir kátir. Inn á milli voru fyndnar greiningar á viðburðum vikunnar eða dagsins, tónlistaratriði og þess háttar. Saklaus skemmtun sem gat jafnvel verið fræðandi.

Ég hef fyrir löngu yfirgefið að horfa á þetta fyrirkomulag af viðtalsþáttum en lét mig þó hafa það að renna hratt í gegnum seinasta þátt Gísla Marteins á RÚV eftir að hafa lesið um viðbrögð við ákveðnu atriði þar.

Tilfinningar mínar eru blendnar. Mér stökk á tvö eða þrjú bros í yfirferð Gísla á fréttum vikunnar og fannst vera skotið í allar áttir þar, sem er gott. Um leið tók ég eftir nokkrum fréttum sem var ákveðið að fjalla ekki um, enda snýst fréttamennska í dag oft um að fjalla ekki um ákveðin mál heldur að hreinlega láta eins og þau séu ekki til staðar.

Ekkert af því sem var rætt við gesti hans skipti máli en kannski gaman fyrir marga að sjá Jón Gnarr á skjánum að tala um súkkulaðiát.

Svo kom efni viðbragða við þættinum: Fréttamaður gerður út til að afhjúpa vanþekkingu almennings á því hvað páskarnir fjalla um, með stanslausum útúrsnúningum. Fréttamaður er kannski rangnefni, en gott og vel. Mætti með kross á öxlunum í upptökusalinn og verslunarmiðstöð, með bros á vör, sem er kannski yfirlýsing á ákveðinni vanþekkingu í sjálfu sér, en hið minnsta á skilningsleysi á inntaki páskanna. 

Áhorfið á þennan þátt var yfir það heila staðfesting á því að ég er ekki að missa af neinu. Ég sé ekki á eftir tímanum sem fór í að stíga fæti í þennan poll því hann fór í að fullvissa mig um að val mitt á því hvar ég eyði tíma mínum er á réttri leið. 

Ég þakka því fyrir mig, og segi bless við þátt Gísla Marteins.

Málfrelsið lifir (la libertad de expresión vive)

Einu sinni var auðvelt fyrir yfirvöld að takmarka málfrelsið og tjáningu. Það var hægt að loka útvarpsstöð eða banna prentmiðil og málið var leyst. 

En núna er öldin önnur og lítil frétt segir þá sögu:

Spænsk­ur dóm­stóll hef­ur bannað sam­skiptamiðil­inn Tel­egram tíma­bundið vegna meintra brota á höf­und­ar­rétti nokk­urra út­varps­stöðva. ...

Miðill­inn virk­ar þó enn á spænsku landsvæði.

Þegar smáatriðunum er sleppt stendur eftir að bann yfirvalda er sennilega ígildi stjórnarskrár: Einhver orð á pappír sem enginn fer eftir í raun ef yfirvöld í fjarveru andspyrnu almennings er á annarri skoðun.

En af hverju er ekki hægt að banna Telegram? Jú, af því fyrirtækið hefur farið í gegnum ákveðið ferli til að komast að því hvernig þjónustu þess verði ekki lokað. Af heimasíðu fyrirtækisins:

Flestir forritarar á bak við Telegram komu upphaflega frá St. Pétursborg, borg sem er fræg fyrir fjölda mjög hæfra verkfræðinga. Telegram teymið þurfti að yfirgefa Rússland vegna staðbundinna upplýsingatæknireglugerða og hefur reynt fjölda staða sem bækistöð, þar á meðal Berlín, London og Singapúr. Eins og er erum við ánægð með Dubai, þó við séum tilbúin að flytja aftur ef staðbundnar reglur breytast.

**********

Most of the developers behind Telegram originally come from St. Petersburg, the city famous for its unprecedented number of highly skilled engineers. The Telegram team had to leave Russia due to local IT regulations and has tried a number of locations as its base, including Berlin, London and Singapore. We’re currently happy with Dubai, although are ready to relocate again if local regulations change.

Mjög margt annað fróðlegt er hægt að lesa á sömu heimasíðu, eins og um verðlaun sem fyrirtækið heitir ef einhverjum tekst að brjóta dulkóðunina á skilaboðum á þjónustu þess.

En Telegram er ekkert einsdæmi. Raunar er hörð samkeppni um að geta kallast öruggasta skilaboðaþjónustan og sú sem er minnst viðkvæm fyrir viðhorfum ýmissa staðbundinna yfirvalda. Þessar skilaboðaþjónustur þefa uppi svæði þar sem gögn þeirra eru öruggust og síst líkleg til að verða yfirvöldum að bráð. Þau færa sig til hiklaust. Skýjaþjónustur svokallaðar vinna ekki innan ríkja heldur í öllum heiminum. 

Á veirutímum skutu yfirvöld sig svo rækilega í fótinn með takmörkunum á tjáningu og málfrelsi að það verður ekki aftur snúið. Hver einasti einstaklingur með einhvers konar tæki í höndunum getur núna fundið leiðir til að kynna sér óhefta tjáningu og beita slíkri. 

Eða eins og ég skrifaði í nýlegri grein á Krossgötum:

Þegar fjölmiðlar völdu á tækniöld að þagga niður í skoðunum og reyna að móta umræðuna og viðhorf fólks, flytja áróður yfirvalda gagnrýnislaust og uppnefna gagnrýnendur sem samsæriskenningasmiði þá viku þeir sjálfum sér af vellinum. Í staðinn hefur sprottið upp algjörlega nýtt umhverfi þar sem málfrelsið verður ekki hamið. 

Ekki eru allar skoðanir jafngóðar, og ekki þarf að eyða tíma í þær allar, en að þær fái að heyrast er gott í sjálfu sér og verður úr þessu ekki stöðvað.

Telegram bannað tímabundið á Spáni