Fréttir og tölur

Í frétt sem kom út í dag á visir.is segir að nú sé mikil útbreiðsla á delta-afbrigðikórónuveirunnar í Flórída-ríki Bandaríkjanna. Fólk er ekki að taka bóluefnin sín og ég veit ekki hvað.

Ég skrifaði svolitla athugasemd við fréttina og spurði hvort hún væri ekki viku of sein og vísaði í tölfræði veirunnar í ríkinu sem um er rætt:

https://www.worldometers.info/coronavirus/usa/florida/

Athyglisvert að sjá að þótt smit hafi aldrei mælst fleiri í ríkinu (sem er ófullkominn mælikvarði, en samt) þá endurspeglaðist það ekki í dauðsföllunum. En bíddu nú við, er útbreiðsla veirunnar ekki mikil vegna lítilla bóluefnanotkunar? Varla er það þá bóluefninu að þakka að dauðsföll fylgja ekki smitum, eða hvað?

Athugasemdin:

Mér fannst ég nú bara vera nokkuð uppbyggilegur hér, að hnýta gögnum við fullyrðingar. En greinilega ekki því nú er búið að fjarlægja athugasemdina. Kannski innsláttarvilla mín ("of" varð "og") hafi gert útslagið en ekki tilvísun í staðreyndir. Hver veit.

Bóluefni eða ekki?

Ísrael er mikið bólusett (yfir 60% íbúanna) en hvernig líta dauðsföllin út?

Sýrland er lítið bólusett (um 1% íbúanna):

 

Líbanon er lítið bólusett (um 16% íbúanna):

Jórdan er frekar lítið bólusett (um 29% íbúanna):

Öll þessi ríki nema eitt liggja meðfram sömu strandlengju við Miðjarðarhafið og eru í svipuðu loftslagi.

Getur einhver sagt mér hvar bóluefnin gerðu gagn? Fóru ríkin ekki öll í niðursveiflu á svipuðum tíma sem er aðeins að lyfta sér núna?

Blaðamenn segja okkur að bylgjan í Ísrael sé afleiðing minnkandi virkni sprautuefna sem var sprautað inn í fólk í janúar í Ísrael. Nú þarf því að sprauta meira. En hvað með Sýrland? Hvað á að skrifa uppsveifluna þar á? Nú eða Líbanon og Jórdan. Á að kenna grímum um eða skorti á þeim? Samkomutakmörkunum? Fjarlægðarmörkum? 

Hér stendur ekki steinn yfir steini og enn einu sinni er besta ráðið að sleppa því að fylgjast með fréttum til að fá ekki ranghugmyndir.

Lambið er tilbúið til slátrunar

Í svolítilli frétt á visir.is segir af ungum manni sem „lenti“ í sóttkví. En maðurinn sem fréttin fjallar um mætti hæglega kalla lambið sem er tilbúið til slátrunar. Verki bóndans er lokið.

Grípum inn í fréttina:

Það er sjaldan hentugur tími til að þola frelsisskerðingu en sumir dagar geta reynst óheppilegri en aðrir. Þessu kynntist Ólafur Ásgeirsson, leikhúsmaður og spunaleikari, vel á dögunum þegar hann var sendur í sóttkví nokkrum klukkustundum eftir að hann fleygði baðkarinu sínu.

Hræðilegt! En getur þú ekki skotist til vinar þíns í sturtu eða bara fengið mann til að klára sturtuna á meðan þú ferð í langan göngutúr? Nei, greinilega ekki:

„Ég fór í gegnum alls konar aðferðir til að reyna að þvo mér með litlum handklæðum en nennti því svo einhvern veginn ekki. Ég ákvað að þrauka og mér leið bara eins og algjörum kúk,“ segir Ólafur og skellir upp úr.

Það er ekkert annað. Til að halda veiru í skefjum (ég sé ekki á fréttinni að maðurinn hafi í raun greinst með eitt né neitt og hvað þá fundið fyrir einkennum) ákvað maðurinn að stunda óþrifnað. Ætli það hafi verið betra fyrir heilsu hans? 

En er sóttkví ekki erfið fyrir mann í stétt sem hefur meira og minna verið svipt tekjum og verkefnum í 1,5 ár? Grípum í fréttina:

Aðspurður um hvort hann hafi á einhverjum tímapunkti fundið fyrir gremju eða pirringi þegar hann var sendur í sóttkví segir Ólafur svo ekki vera. Mikilvægt sé að reyna að temja sér ákveðið æðruleysi í núverandi ástandi.

Æðruleysi já. Ástand? Það er ekkert ástand annað en hræðsluáróður og maðurinn er gjörsamlega fallinn fyrir honum. Hann fær eitt símtal og lokar sig inni svo dögum skiptir, sleppir því að baða sig og hugsar ekkert um að það sé verið að taka af honum lífsviðurværið.

Yfirvöld þurfa ekki að fóðra þetta lamb meira. Það er tilbúið til slátrunar.

Þriðja sprautan og fjórða og fimmta ...

Þá er það staðfest: Sprautuefnin sem sumir kalla bóluefni virka illa og áhættan af því að taka þau er miklu, miklu meiri en af hefðbundnum og vel prófuðum bóluefnum, samanber skrif núverandi sóttvarnarlæknis árið 2018:

... alvarlegar aukaverkanir bóluefna sem notuð eru hjá börnum í almennum bólusetningum eru mjög fátíðar, eða um ein aukaverkun á hverjar 500.000-1.000.000 bólusetningar.

Þessari tölfræði má henda í ruslið. Alvarlegar aukaverkanir sprautuefnanna í dag eru miklu, miklu algengari og margar grafalvarlegar og jafnvel banvænar. 

Sem sagt: Sprautuefnin virka ekki nema kannski að litlu leyti fyrir einhverja, þau eru miklu hættulegri en hin hefðbundnu bóluefni og sprauta þarf oft og ítrekað, sem um leið er áhætta í hvert skipti.

Um leið má ekki ræða meðferðir nema lenda í ritskoðun á samfélagsmiðlum. Beinar tilvitnanir í vísindarannsóknir eru teknar úr umferð. 

Það þarf engan álhatt eða kenningar um yfirvofandi heimsyfirráð milljarðamæringa til að sjá að eitthvað er í ólagi hérna. 

Ekki láta grilla heilann á þér.

Heimila örvunarskammta fyrir alla

Haustið

Landspítalinn er annaðhvort í kosningaham eins og stjórnmálamennirnir eða alveg stórkostlega illa rekinn af einhverjum ástæðum.

Þeir sem vilja tilbreytingu frá mæðutóni forsvarsmanna Landspítalans ættu að hlusta á nýlegt viðtal við Björn Zoëga, forstjóra Karólínska háskólasjúkrahússins í Stokkhólmi, Svíþjóð.

En hvernig stendur á því að Landspítalinn er í svona miklum vandræðum? Stjórnendur hans eru varla svona lélegir. Það getur bara ekki verið. Og ekki líða þeir fyrir fjárskort. Getur verið að svigrúm þeirra til að taka róttækar ákvarðanir og gera nauðsynlegar breytingar sé lítið? Að skrifræðið hamli öllum nauðsynlegum breytingum? Að spítalinn sé notaður í eitthvað allt annað en að sinna sjúklingum? Að hann fái ekki nauðsynlega aðstoð frá einkareknum heilbrigðisstofnunum? Að kjarasamningar og aðrir pappírar bindi hendur stjórnenda?

Vissulega hefur spítalinn verið duglegur að senda starfsfólk heim til sín í allskyns sóttkví og þannig skotið sig markvisst í fótinn. Það hlýtur að skrifast á stjórnendur. En að öðru leyti skil ég ekki hvernig á því stendur að nú þegar haustið er framundan með öllum sínum kveisum og kvillum að þá sé spítalinn kominn að mörkum sínum.

Annars eru nú allskyns teikn á lofti að öllu verði skellt í lás í haust, aftur, og ekkert tillit tekið til óbeinna afleiðinga sóttvarnaraðgerða, aftur. Þriðja sprautan verður sú fjórða og grímurnar óþolandi á öllum andlitum, aftur.

Svigrúmið á Landspítala lítið sem ekkert

Rétta skoðunin

Um daginn vísaði ég í vísindagrein á Facebook með svolítilli tilvitnun í niðurstöðukaflann. Viðbrögð Facebook:

Vísindagreinin fjallar um rannsóknir sem sýna fram á mögulega góða virkni ákveðinnar blöndu lyfja og fæðubótarefna á veirusýkingu. Þetta kallar Facebook "spam".

En það er margt ritað og rætt og sumt fær umfjöllun og annað ekki. Í þessari grein er því velt upp hvort veirur geti ferðast með háloftastraumum á milli landa og heimsálfa. Getgátur en áhugavert engu að síður:

Sé eitthvað sannleikskorn í þessu þá er svo sannarlega um að ræða heimsfaraldur en þar sem lokanir á flugvöllum og landamærum koma að litlu gagni fyrir flesta heimshluta.

Annars hefur þemað undanfarna 18 mánuði verið vægast sagt and-vísindalegt og enn er verið að reyna þagga niður í vísindunum. Í hvert skipti sem ég sé grímuklædda manneskju að reyna forðast veiru sem er 10 sinnum smærri en möskvar grímunnar þá er ég minntur á hið and-vísindalega andrúmsloft okkar tíma.

Veiran nam land í Grímsey í fyrsta sinn

Veira og vísindi

Úr því starfsmenn íslenska heilbrigðiskerfisins eru ekki að segja neinum frá framþróun í vísindum og hvað þá blaðamenn þá er það undir okkur sauðsvarta almúganum að gera það.

Í fyrradag kom út tölfræðileg greining á gögnum vegna COVID-19, virkni bóluefna og dánartíðni sýktra sem var svo miðuð við flensuna. Greininguna má lesa hér. Margt fróðlegt er þar að finna, meðal annars þetta súlurit (tölurnar ná til óbólusettra):

Í stuttu máli: Fyrir alla nema þá yfir fimmtugt er COVID-19 álíka lífshættulegur sjúkdómur og flensan. Þetta rímar alveg rosalega vel við hina svokölluðu Great Barrington yfirlýsingu sem var gefin út í byrjun október 2020 þar sem meðal annars segir:

Til allrar hamingju fer þekking okkar á veirunni vaxandi. Við vitum að dánarlíkur af COVID-19 eru meira en þúsundfalt hærri hjá öldruðum og veikum en ungu fólki. Raunar eru COVID-19 hættuminna börnum en margir aðrir sjúkdómar, þar á meðal inflúensa.

Október 2020, takk fyrir. Þá og jafnvel fyrr hefði átt að létta öllum almennum takmörkunum og einblína á viðkvæma hópa. Afleiðingar sóttvarnaraðgerða hafa verið hræðilegar og það seinasta sem ég hef séð um slíkt er að börn sem fæddust á veirutímum eru hreinlega að tapa greind sinni. Brosandi andlit, nærvera, útivera og umgangur við allskyns fólk virðist greinilega gera eitthvað fyrir heila í mótun. Sé það tekið í burtu hefur það afleiðingar.

Ekki ætla læknar og blaðamenn heldur að segja okkur frá meðferðum sem hljóta að hafa verið í stanslausri þróun í 1,5 ár um allan heim. Eitt lítið dæmi:

Zinc plays crucial roles in many aspects of life. In the course of infection, the immunomodulatory role of Zn is well evident. In the current pandemic of SARS-CoV-2, Zn supplement could play an important role to treat COVID-19 patients ...

Bíddu nú við, geta fæðubótarefni hjálpað líkamanum við að berjast við veiru? Hvern hefði grunað!

Íslendingar reyndu að leggja sín lóð á vogarskálarnar hér, t.d. með þróun á svokölluðum fríum fitusýrum, en fengu skammir í hattinn frá yfirvöldum og þögguð í hel. 

Enda byggjast jú neyðarleyfi sprautuefnanna sem kallast bóluefni á því að enginn valkostur finnist við þau, þ.e. "no adequate, approved, and available alternatives". Tölum því ekki um meðferðir á meðan lyfjafyrirtækin mala gull á ástandinu.

Og aukaverkanir vegna sprautnanna? Gleymdu því. 19 ára hraust og heilbrigð stúlka, lömuð eftir sprautu, er holdgervingur heilaþvottarins. 

Mannkynið getur áorkað alveg rosalega miklu þegar það tekur höndum saman. Þetta virtist ætla að vera ásetningurinn í upphafi veirutíma en svo fóru að fæðast hagsmunir, peningar, hræðsluáróður og valdatafl smákónga og niðurstaðan sú að sífellt er bætt við neyðarástandið. Á Íslandi bætast að auki kosningar við og spítali að leita að kosningaloforðum til að fjármagna óráðsíu sína og algjöran skort á viðbragðsáætlunum. Hvernig fer þetta í haust þegar loftslagið verður veiru bærilegra? Hjálpi mér!

Bless, þríeyki. Lífið þarf að halda áfram og þið standið í vegi fyrir því.

Verður frétt uppfærð?

Eins og kemur fram hér þá hefur blaðamaður látið Lyfjastofnun plata sig og skrifaði svo frétt upp úr því. Verður fréttin uppfærð eða á að láta blekkinguna standa? Sjáum hvað setur.

Að lamast, meiðast eða veikjast af bóluefni eða lifa með veiru? Í Frakklandi mótmælir nú almenningur aðskilnaðarstefnu yfirvalda þar sem á að skipta samfélaginu í tvo hópa. Er einhver íslenskur fjölmiðill að segja frá því? 

Handahófskenndar og illa rökstuddar sóttvarnaraðgerðir halda áfram að hellast yfir Íslendinga. Nú á að skima íslenska og bólusetta ferðalanga á landamærunum og sennilega er verið að búa landsmenn undir sóttkví á bólusettum líka þar til þeir hafa fengið þriðju sprautuna, en það má ekki sjóða froskinn of hratt. Þá hoppar hann úr pottinum. 

Á meðan opna Danir sífellt meira á samfélagið þótt um 1000 smit tikki inn á hverjum degi og um 20-30 einstaklingar bætist við á spítalana daglega. Grímurnar eru svo gott sem horfnar og ást og kærleikur skín úr hverju faðmlagi. Í Danmörku fylgjast menn nefnilega með því hverjir smitast (ungt fólk og mikið til bólusett) og hvort heilbrigðiskerfið sé undir miklu álagi eða ekki (sem það er ekki og tölur um slíkt ekki einu sinni uppfærðar lengur í Kaupmannahöfn). Svo gott sem engar veirufréttir sagðar lengur. Lífið fær að halda áfram. Ég óska Íslendingum þess sama sem fyrst en fyrsta skrefið er að senda þríeykið heim. 

Engin tilkynning borist um lömun fyrir neðan mitti

Örvunarskammtur og hvað svo?

Mikið rosalega fer orðið ÖRVUNARSKAMMTUR í taugarnar á mér. Þetta er engin örvun. Þetta er þriðja sprautan af bóluefni sem virkar ekki til að eyða veiru frekar en flensusprautan virkar til að eyða flensunni. Á eftir þriðju sprautunni kemur svo fjórða sprautan, fimmta og svo framvegis. Menn eiga bara eftir að finna einhver nöfn á þessar sprautur. Endurörvunarskammtur? Styrkingarskammtur? Kemur í ljós. En sennilega er auðveldara að tölusetja bara sprauturnar: Sprauta 1, 2, 3, 4 og hversu hátt menn komast áður en sjoppunni er lokað.

Sjö prósent enn þá óbólusett

Ríghaldið í aðgerðir fortíðar

Svo virðist sem það eigi að ríghalda í gömlu og íþyngjandi aðferðirnar í sóttvörnum á Íslandi.

Hraðpróf hafa verið tekin í notkun í stórum stíl í mörgum ríkjum og ég veit ekki til þess að reynslan af þeim sé slæm. Hérna í Danmörku eru fjölmargar prófunarstöðvar sem bjóða upp á hraðpróf og svarið komið á hálftíma.

Heimapróf finnast líka. Sjá til dæmis hér og hér og hér (ekkert sem þú finnur með notkun Google vel á minnst - ég fann þessar síður í gegnum duckduckgo.com). 

Og meðferðir finnast líka, sumar betri en aðrar en eftir 18 mánuði af stanslausum prófunum vita menn töluvert meira en áður. Læknar tjá sig samt alltof lítið, þó eitthvað. Og þögnin er kvíðavaldandi og fáir vita nokkuð um hegðun loftborinnar veiru og geta fengið það staðfest með því að lóðfalla í þessu prófi. 

Sóttvarnaryfirvöld eru föst í vormánuðum ársins 2020 þegar ný veira fór á stjá og enginn vissi neitt. 

Kannski það sé kominn tími til að gefa sumum varanlegt frí og hleypa öðrum að. Einhverjum sem nennir að fylgjast með vísindum.

Óskhyggja að skipta sóttkví út fyrir hraðpróf