Ríkislausn á ríkisvandamáli

Menn sem hugsa í lausnum en ekki vandamálum eru menn sem ætti a.m.k. að hlusta á:

Strax í skjól er húsnæðislausn fyrir fólk ungt fólk sem er að kaupa sína fyrstu íbúð. Hallgrímur Óskarsson verkfræðingur hefur unnið að verkefninu frá áramótum en í lausninni felst að fyrirframgreiddur skyldulífeyrir er notaður sem eigið fé til útborgunar í fyrstu íbúð.

Ljómandi gott svo langt sem þessi hugmynd nær. Hérna er verið að leggja til ríkislausn á ríkisvandamáli. Sennilega er það hið eina sem er pólitískt raunhæft að gera í dag.

Ekki er hægt að leggja til að ungt fólk fái almennt að ráðstafa öllum launum sínum í að borga niður skuldir frekar en leggja fyrir. Ungt fólk er neytt til að leggja fyrir á lágum vöxtum þótt það sé e.t.v. á kafi í skuldum á háum vöxtum, t.d. vegna náms eða fasteignakaupa. Um 10-12% af tekjum fólks er tekið af því og sett á læstan sparnaðarreikning sem það hefur engin völd yfir. Þetta fé er svo notað til að fjármagna opinberar skuldir eða allskyns framkvæmdir í samstarfi við hið opinbera ef það gufar hreinlega ekki upp í verðbólgu eða í næstu niðursveiflu á hlutabréfamarkaði.

Ungt fólk er líka neytt til að athafna sig á fasteignamarkaði sem er svo gott sem lokað land. Ekki er hægt að byggja ódýrt húsnæði sem hentar því. Fullfrísku fólki á þrítugsaldri er gert að hafa aðgang að lyftu sem það þarf ekki að nota eða risastórri geymslu sem það á ekkert dót til að setja í. Kannski er þó að rofa til hér.

Ákveðinn markaðsbrestur er á íslenskum fasteignamarkaði þar sem framboð á húsnæði er miklu meira en eftirspurn. En bíddu nú við, hvernig stendur á því? Jú, hérna flækist ríkisvaldið fyrir eins og svo oft áður. Einu lausnirnar sem heyrast eru ríkislausnir. Blindi skurðlæknirinn sem skar óvart á slagæðina á núna að stöðva blæðinguna. Gangi honum vel!

Húsnæðislausn fyrir ungt fólk

Spilling er leið framhjá hindrunum

Í sumum ríkjum er spilling útbreidd og talin vera mikið vandamál. Undir það tek ég alveg. Spilling er hins vegar ekki eitthvað sem sprettur fullskapað upp úr jörðinni og leggst á fólk og fyrirtæki.

Spilling er oftar en ekki leið til að þræða flókna frumskóga skattheimtu og reglugerða. Hún er viðbragð við kæfandi kerfi.

Spilling þrífst ekki nema hún borgi sig. Nú meina ég ekki endilega í fjárhagslegum skilningi. Spilling þrífst þegar það er einfaldara að stunda viðskipti með því að fóðra hana en að sleppa því (t.d. borga lögreglumönnum fyrir að hafa sig á brott eða embættismanni til að veita leyfi fyrir einhverju).

Spilling er lítið vandamál á Íslandi af því að kostnaðurinn við hana er meiri en kostnaðurinn við að stunda heiðarleg viðskipti (yfirleitt). Lítil spilling á Íslandi er ekki einhver afleiðing heiðarlegs uppeldis trúrækinna Íslendinga. Þegar viðskiptahöft einkenndu íslenskt hagkerfi og samfélag þreifst spilling eins og annars staðar þar sem svipað ástand er við lýði í dag.

En þetta gleymist. Menn halda að baráttan við spillinguna verði unnin með því að sekta einhverja einstaklinga og jafnvel að stinga þeim í steininn. Það er eins og að ætla sér að lækna blæðandi svöðusár með því að skera á sig nýtt sár og hleypa blóðinu þar út og vona að svöðusárinu hætti að blæða.

Skilvirkasta leiðin til að berjast gegn spillingu er að einfalda regluverkið, fækka hindrunum á eðlilegum viðskiptum, lækka skatta, styrkja eignarréttinn og minnka völd hins opinbera.

Krefst ekki afsökunarbeiðni frá Cameron

Það er bannað að svíkja undan skatti en ...

Fjármálaráðherra mætir í ræðustól Alþingis til að minna þingmenn á að á Íslandi gilda lög um aflandsfélög sem tilgreina nákvæmlega hvað þarf að upplýsa um slík félög á Íslandi og hvernig skattheimtu á þeim er háttað.

Þetta er því miður nauðsynleg ábending því margir Íslendingar virðast halda að það sé bara með öllu bannað að eiga eitthvað utan Íslands. Svo er auðvitað ekki.

Íslensk fyrirtæki eiga fyrirtæki erlendis. Maður sem ákvað að loka ekki danska bankareikningi sínum eftir námið í Danmörku á erlendan gjaldeyri á aflandsreikningi. Þetta er allt fullkomlega í lagi og ef lögum er fylgt - löglegt - eins og gefur að skilja.

Menn undra sig á því af hverju Íslendingar hafi stofnað svo mörg aflandsfélög. En látum okkur sjá - á Íslandi gefur ríkisvaldið út gjaldmiðil og stendur sig ekkert sérstaklega vel í því verkefni frekar en önnur stjórnvöld sem gera hið sama. Pólitísk óvissa er mikil á Íslandi - á einu kjörtímabili má greinilega alveg búast við nálægt 200 skattahækkunum án þess að nokkur blikni. Viðskiptahöft geta fæðst á einni nóttu. Eignir rýrna í kaupmætti og að auki vegna skattheimtu.

Blasir ekki við að þeir sem ná að skrapa saman einhverjum verðmætum á Íslandi reyna að lágmarka a.m.k. að einhverju leyti skaðann af íslenskum stjórnvöldum? E.t.v. er ekki verið að flýja skattheimtu en verðbólgan flæmir ekki síður frá. Seðlabanki Íslands er beinlínis með það markmið að helminga kaupmátt krónunnar á um einnar kynslóðar fresti. Vinnandi manni er beinlínis lofað að kaupmáttur lífeyris hans verði orðinn helmingur af því sem rann inn í lífeyrissjóðinn.

Það eru margar leiðir til að vera mótsagnakenndur á Íslandi og skulu hér nokkrir möguleikar taldir upp.

Mótsögn felst í því að fordæma aflandsfélög og ...

- boða skattahækkanir

- mótmæla skattalækkunum

- verja flókið skattkerfi með öllum sínum jaðarsköttum

- verja skylduáskrift að lífeyrissjóðum

- verja ríkiseinokunarútgáfu peninga á Íslandi

- vilja kollsteypa stjórnkerfinu á einni nóttu

- atast í sífellu í þeim sem framleiða mikil verðmæti (löglega) og þéna vel á því

Það væri í mínum huga fréttnæmara ef Íslendingar hefðu komið sjaldan fyrir í Panamaskjölunum. Að þeir hafi marga fulltrúa þar finnst mér alveg skiljanlegt. Ég vildi óska að ég væri á þessum lista. Það hefði sennilega þýtt að mér hefði tekist að skrapa saman fleiru en skuldum á lífsleiðinni.  

„Það er bannað að svíkja undan skatti“

Úr umsögn dönsku hótelsamtakanna

Dönsku hótelsamtökin létu á sínum tíma eftirfarandi frá sér fara:

“A site like Airbnb allows Denmark to attract tourists who otherwise would not have come,” Christoffer Susé, the relationship manager at Horesta, told Computerworld.

“Airbnb is contributing to making the pie bigger for everyone in the tourism industry.”

Með öðrum orðum: Airbnb gerir það að verkum að fleiri koma til Danmerkur en ella og það stækkar kökuna og af því njóta allir góðs.

Að vísu sýnist mér hljóðið í samtökunum eitthvað hafa breyst eitthvað síðan árið 2015. Nú vilja þau skatta og reglur og hvaðeina. Einu sinni hittu þau samt naglann á höfuðið.

Ímyndum okkur t.d. 10 manna hóp. 7 úr hópnum finna hótelherbergi á Íslandi. 3 hafa ekki efni á því eða finna ekkert herbergi. Á allur hópurinn nú að hætta við ferðina, fara annað eða má hann dreifa sér á hótel og heimili? Hvort kemur sér betur fyrir hótelbransann á Íslandi?

Vissulega er skiljanlegt að þeir sem eru skattlagðir vilja að samkeppnisaðilar sínir séu það líka. Rétta leiðin er samt ekki sú að hrúga auknum sköttum á alla heldur lækka skatta svo þeir sem minnst borga borgi jafnmikið og þeir sem mest borga. Helst ekkert.

Vissulega er skiljanlegt að þeir sem þurfa að starfa í þéttum reglugerðafrumskógi vilji að reglurnar flækist líka fyrir samkeppninni. Er rétta lausnin þá að flækja alla í skóginum eða losa alla úr honum?

Nú fyrir utan að ég get ekki séð hvernig ríkisvaldið hefur leyfi eða heimild í stjórnarskrá til að segja fólki hvað það megi hafa gesti marga daga á ári - borgandi eða ekki. Má ríkisvaldið banna allt? Er allt bannað sem ekki er sérstaklega leyft?

Óvissa ríkir um vsk. á heimagistingu

Davíð, Guðni, Ólafur

Þá hefur Davíð Oddsson bæst í hóp frambjóðenda til embættis forseta Íslands. Það eru góðar fréttir. Hann er reynslubolti og þrautreyndur. Hann er ekki hræddur við að taka umdeildar ákvarðanir og standa á sínu. Hann hefur heldur ekki þörf til að sanna sig og getur því einbeitt sér að því að taka sína eigin afstöðu til manna og málefna. Við þekkjum hann - kosti hans og galla - og getum tekið afstöðu út frá því.

Hið sama gildir um Ólaf Ragnar Grímsson. Við þekkjum hann út og inn og vitum nákvæmlega fyrir hvað hann stendur. Hann hefur líka vaxið mjög í starfi og sennilega hættur að láta skuldsetta viðskiptajöfra daðra við sig of lengi. 

Forsetaframbjóðandi vinstrimanna (þeirra sem þola ekki Ólaf Ragnar) er að þessu sinni Guðni Th. Jóhannesson. Ég hef ekkert út á hann að setja. 

Aðrir frambjóðendur eru líklega úr sögunni.

Ef ég hefði kosningarétt til forsetakosninganna myndi ég sennilega velta fyrir mér Davíð og Ólafi Ragnari fram á seinasta dag. Það væri synd að missa Davíð úr þjóðmálaumræðunni í gegnum ritstjórastöðu sína. Það væri synd að missa Ólaf inn í þjóðmálaumræðuna ef hann missir krúnuna. 

Í ríkjum þar sem skrautfjaðrir stjórnkerfisins eru aldraðir einstaklingar sem fæddust inn í embættið þykir fólki vænt um stöðugleika. Forsetaembættið ætti í þeim anda að vera skipað reyndum einstaklingi sem getur átt samskipti við umheiminn án þess að missa taktinn eða stressast upp af sviðsskrekk.

Ég þarf ekki að taka afstöðu því ég hef ekki kosningarétt. Ég vona hins vegar að í stól forseta setjist einstaklingur með bein í nefinu - gjarnan einstaklingur sem hefur sannað að svo sé. 

Gögnin eru orðin tekjulind

Þeir fjölmiðlar sem hafa gögn Panamalekans undir höndum eru að hagnast vel á aðgenginu. Gögnin eru orðin tekjulind fyrir þau. Þau vilja því skiljanlega ekki að þau dreifist of víða.

Sá sem upphaflega lagði á sig mikla áhættu til að afla gagnanna er kannski svekktur yfir þessu. Hann skýtur því föstum skotum í allar áttir.

Ég vona nú samt að þessi gögn komist að fullu í dagsljósið sem fyrst svo umræðan um þau geti farið fram á forsendum allra en ekki bara sumra.

Aðrar stórar lögfræðistofur í sama geira hljóta að vera hugsa sinn gang. Kannski eru einhverjar þeirra byrjaðar að eyða gögnum, en a.m.k. byrjaðar að læsa þeim betur.

Þeir sem vilja geyma fé sitt utan háskattalandanna hljóta líka að hugsa sinn gang núna. Kannski er hækkandi gullverð þessar vikurnar afleiðing þess að verðmæti eru byrjuð að leita í gull og frá verðmætapappírum ýmis konar. Um það er samt erfitt að fullyrða. 

Wikileaks fékk ekki gögnin

Kosningar strax! Eða hvað?

Stjórnarandstaðan heimtar kosningar strax. Það blasir við að ástæðan er ekki aflandsfélag þetta eða Tortóla hitt enda eru slík mál bara rétt að hefjast og ennþá er eftir að birta fullt af nöfnum og síðan athuga hvort einhver lögbrot hafi átt sér stað, rannsaka þau, ákæra og bíða eftir dómi.

Ástæða stjórnarandstöðunnar er skoðanakannanir. Þær hafa verið stjórnarandstöðunni hagstæðar. Hamra skal járnið á meðan það er heitt og knýja fram kosningar á meðan reiðibylgja gengur yfir samfélagið. Þegar sú reiðibylgja er gengin yfir er allt orðið of seint. 

Sjálfur er ég enginn stuðningsmaður þess að blása til kosninga áður en stjórnarskráin mælir fyrir um það en um leið er ég enginn sérstakur stuðningsmaður ríkisstjórnarinnar. Hún er hins vegar með nokkur mikilvæg mál á dagskrá sem væri gott að ljúka af, svo sem afnám gjaldeyrishafta sem vinstriflokkarnir hafa engan áhuga á. Ríkisstjórnin á að ljúka þeim málum. Hún á líka að setja önnur ofan í skúffu. Síðan á hún að lækka skatta svo um munar og koma verkefnum úr höndum ríkisins - varanlega - til að mæta þeim skattalækkunum. 

Hvað sem því líður þá á stjórnarandstaðan eftir að ganga af göflunum núna þegar hún sér að fylgið er að sópast undan henni. Bíðum spennt!

Fylgi Pírata dalar

Maðurinn sem gerði út af við seðlabanka heimsins?

Þeir eru til sem spá því að rafmyntir munu bráðum og fyrir alvöru velta seðlabankapeningum heimsins úr sessi. Bitcoin og aðrar slíkar myntir hafa marga kosti peninga sem seðlabankapeningarnir hafa ekki. Rafmyntir framleiða ekki verðbólgu. Þær má geyma og nota án aðkomu banka. Traust á þeim fer vaxandi. 

Seðlabankar heimsins eru meira og minna starfræktir á hagfræði sem er gölluð en í versta falli hættuleg. Seðlabankar heimsins eru líka troðfullir af sjálfumglöðum embættismönnum sem telja sig vera að gera gagn og bjarga heilu hagkerfunum frá kreppum og glötun. 

Heimurinn þurfti ekki seðlabanka fyrir 100 árum og þarf þá ekki í dag. Þá mætti alla leggja niður án nokkura neikvæðra afleiðinga til lengri tíma. 

Mun Bitcoin velta seðlabönkum heimsins? Það kemur í ljós. 

Skapari bitcoin afhjúpar sig

Ísland sem afland

Það er skiljanlegt að menn reyni að forða eignum sínum frá upptöku, rýrnun og fallandi kaupmætti. Menn setja t.d. fé sitt í lífeyrissjóði og treysta því að þeir fari vel með fé þeirra og ávaxti það vel, innlendis sem erlendis. Við gerum beinlínis ráð fyrir að lífeyrissjóðir leiti allra löglegra leiða til að lífeyrinn varðveitist vel.

Að fjárfesta í svokölluðu aflandsfélagi er bara einn angi af þessu. Nú er Ísland til að mynda afland fyrir útlendinga og við fögnum því að þeir komi með fé sitt til landsins. Við reynum að kenna ríkjum Afríku að verða aðlaðandi afland fyrir alþjóðlega fjárfesta svo þar megi fjárfesta í innviðum, tækni og mannauði.

Íslendingurinn sem var í háskóla í Danmörku en er nú fluttur til Íslands velur oft að halda bankareikningi sínum í Danmörku opnum. Hann á þá aflandsreikning. Kannski á hann nokkrar danskar krónur á honum sem gætu komið sér vel seinna. 

Íslendingurinn sem á fasteign á Íslandi en ákveður að skella sér í nám til Danmerkur verður um leið eigandi að aflandseign þar sem skattaleg heimilisfesti hans flyst til Danmerkur. Hann leigir kannski fasteignina út og hefur jafnvel af því hagnað sem hann nýtir til að framfleyta sér í náminu. Allt er þetta fullkomlega eðlilegt.

Það er ekkert skrýtið að mörg hundruð Íslendinga eigi hlut í aflandsfélagi í ríkjum sem fara hóflega í að gera eignir upptækar og halda peningum í gíslingu. Það er jafnvel æskilegt ástand því á meðan spilaborgir brenna niður á Íslandi er fé geymt erlendis sem bíður átekta að koma inn í heilbrigðara fjárfestaingaumhverfi.

Vandamálið við þrælahald er ekki að einhverjir þrælar sleppa heldur að þeir sem eftir sitja fái ekki líka ferðafrelsi sitt. 

Aflandsfélög kitluðu hégómagirndina