Bloggfærslur mánaðarins, nóvember 2023

Glópahlýnun

Ég rakst á alveg hreint stórskemmtilegt línurit sem segir miklu meira en bara þróun einhverra talna. 

Það lítur svona út:

F-FowR-X0AAtK72

Þetta línurit sýnir losun á koltvísýringi vegna orkuframleiðslu. Græna línan eru OECD-ríki, eins og Ísland, og bláa línan eru ríki utan OECD, eins og Kína. Rauða línan er summan af grænu og bláu línunni.

Græna línan er á leið niður enda erum við að skattleggja okkur í rjáfur til að minnka losun okkar á koltvísýringi. Við skiptum út öruggu og hagkvæmu jarðefnaeldsneyti fyrir vind og sól. Við lokum kolaorkuverum og opnum ekkert í staðinn. Við gerum bílana alveg ómögulega dýra í rekstri. 

Bláa línan er á uppleið. Framleiðslan og fyrirtækin sem fóru út úr grænu línunni færðu sig yfir á bláu línuna.

Jafnvel þótt græna línan sé á leið niður þá er summa grænu og bláu línunnar á leið upp. Ríki utan OECD eru að bæta upp fyrir okkar minnkun á losun koltvísýrings og vel það.

Plaströrin í útlegð, orku- og umhverfisskattarnir, eldsneytisgjöldin, kolefnisgjöldin, regluverkið, skattaafslættir á bílum ríka fólksins - allt þetta sem við leggjum á okkur til að færa útblástur frá grænni línu til blárrar línu - hvetjandi ekki satt?

Nú kynni einhver að stinga upp á því að við ættum að reyna ná bláu línunni niður, eða að minnsta kosti að reyna fletja hana út. En það er ekki að fara gerast. Indversk, kínversk, brasilísk, indónesísk, víetnömsk og pakistönsk yfirvöld eru ekki að fara hægja á viðleitni sinni til að koma fólki úr engri orku í einhverja orku.

Kannski seinna, eftir áratug eða svo, þegar allir eru með einhverja orku, er hægt að hugleiða orkuskipti, en ekki fyrr en það.

Mundu þetta næst þegar þú reynir að soga í þig mjólkurhristing með pappírsröri áður en það fellur saman. Í nafni loftslagsins, auðvitað.


Viðurkenning á því að skattar á fyrirtæki eru of háir

Íslenska ríkið er víða á ferð þegar hagkerfið er að framleiða verðmæti.

Það klípur af fyrirtækjum í formi svokallaðs tryggingagjalds og segist vera að safna í sjóði vegna atvinnuleysistryggingar og fæðingarorlofs. Þetta gjald er auðvitað bara skattur sem rennur í hítina.

Það hirðir auðvitað af launþeganum áður en þeir fá launin sín greidd.

Það hirðir hluta af hagnaði fyrirtækisins ef því tekst að skila slíkum.

Sveitarfélögin sækja sér fasteignagjöld af fyrirtækinu og útsvar af launþeganum.

Öll aðföng enda á einn eða annan hátt á að bera virðisaukaskatt.

Sumir atvinnuvegir búa svo jafnvel við sérstaka aukalega skattheimtu ofan á allt hitt.

Hvernig á að skapa svigrúm til að taka áhættu og prófa einhverja nýsköpun í þessu umhverfi?

Íslenska svarið: Veita skattaafslætti og greiða styrki!

Ekki fyrir alla samt. Nei, bara fyrir þá sem sækja um og uppfylla einhver skilyrði.

Nú eru Íslendingar alveg svakalega leitandi að lausnum. Það sést í því að örþjóð hefur tekist að búa til stór, alþjóðleg fyrirtæki sem bjóða upp á hagkvæmar lausnir.

Þrátt fyrir íslensk yfirvöld, en ekki vegna þeirra.

En smátt og smátt seilist hið opinbera dýpra í alla vasa og það dregur skiljanlega og fyrirsjáanlega úr þróttinum. Í staðinn þurfa að koma sérstakir afslættir eða átaksverkefni eins og Allir vinna, styrkir fyrir suma og niðurfellingar á sköttum fyrir suma. 

Ríkið gæti auðvitað bara komið sér úr veginum og minnkað fjárþörf sína til að lífga við það sem það situr svo þungt á núna að það nær ekki andanum. En slík öfgahægrimennska er auðvitað alveg óhugsandi í opinberu kerfi sem þarf að halda uppi stórum hópum af fólki sem mætir í vinnuna, hengir jakkann sinn á stólbakið og fer svo á kaffistofuna til að kvarta yfir álaginu vegna allra umsóknanna.

Hvað er þá til ráða? Að kjósa öðruvísi næst? Að mótmæla? Skrifa greinar? Nei, þetta dugir skammt. Eina ráðið er mögulega að finna leiðir til að starfa utan kerfisins, án þess þó að brjóta lög. Er mér þá minnisstæð saga sem vinur minn sagði mér. Hann reiddi fram reiðufé í ákveðnum viðskiptum og um leið og það gerðist var slökkt á kassanum. 

Ég segi svona.


mbl.is Fær hálfan milljarð í skattafrádrátt
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Pilla til að passa í peysuna

Lyf eru æðisleg. Þau eru afurð vísindamanna og vísindanna. Þau eru örugg og æðisleg. Þeir sem framleiða þau eru dýrlingar sem berjast fyrir velferð mannkyns.

Núna er hægt að fá lyf við öllu, meira að segja kvefpest. Yfirvöld passa auðvitað upp á að þessi lyf séu í lagi - valdi ekki hjartavöðvabólgu, ófrjósemi, lömun, fötlun, andláti. Vissulega er ekkert lyf alveg 100% öruggt fyrir alla en frávikin eru gripin af öflugu eftirliti og varúðarleiðbeiningar útbúnar. Læknar fylgjast með rannsóknum og passa að nýjasta þekking sé alltaf nýtt við ráðleggingar.

Þetta er alveg frábært kerfi. Við göngum um stórmarkaði lyfjasalanna og veljum lyf sem létta líf okkar. Pilla til að passa í peysuna eða buxurnar, pilla til að lækka blóðþrýsting, pilla til að lækna kvef. Ekkert getur farið úrskeiðis í þessu kerfi.

Nú tek ég engin lyf sjálfur, nema daglega vítamínpillan og lýsisskeiðin og einstaka engiferskot falli undir þann flokk. Ég er kannski bara kjáni. Af hverju tek ég ekki bara pilluna sem fær mig til að passa í minni buxnastærð og aðra sem hjálpar mér að sofna og enn aðra til að hjálpa mér að vakna? Á gráum dögum væri fínt að geta hent í sig pillu til að lýsa upp daginn. Þegar er mikið að gera og skrokkurinn þreyttur er eflaust upplagt að kyngja svolitlum kokkteil og hressast. Að drekka vatnsglas gegn hausverk er örugglega eitthvað úrelt og gamaldags.

Mögulega þarf ég á endurmenntun að halda. Hvar er best að sækja í slíkt? Ábendingar óskast.


mbl.is Megrunarlyf skilar feitum hagnaði
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband