Vísindin snúa smátt og smátt aftur

Vísindi veirutíma voru kínverskt rusl sem virkuðu ekki. Þeim var komið fyrir í staðinn fyrir uppsafnaða þekkingu vísindasamfélagsins seinustu áratuga og niðurstaðan var hörmung. Kannski eru þessir veirutímar að baki núna, kannski varanlega en kannski bara tímabundið, en hin raunverulegu vísindi eru vissulega komin á kreik að nýju, og það er gott.

Í upphafi veirutíma voru margir læknar að reyna komast að því hvað var á seyði og hvernig átti að bregðast við því. Þeir prófuðu allskyns úrræði til að lækna fólk af veiru, þar á meðal eldri lyf með þekkta virkni og þekkt öryggi. Sum virkuðu vel á sjúklinga þeirra án þess að ástæðan væri endilega alveg á hreinu. Sum einkenni mátti lækna með lyfjum sem höfðu verið notuð á sömu einkenni vegna annarra sjúkdóma. Ýmis bætiefni virtust hjálpa fólki að efla virkni lyfja. Og einföld atriði eins og það að lofta vel út voru tekin í notkun.

Auðvitað var ekki hlustað á þetta enda var mikilvægara að halda í þá lygi að engin meðferð væri til staðar, nema einhver baneitruð lyf sem kostuðu svimandi fjárhæðir, svo þessi svokölluðu bóluefni gætu fengið neyðarleyfi, en skilyrði slíkra neyðarleyfa eru mörg og meðal annars það að ekkert annað sé í boði í raun.

Læknar voru ritskoðaðir og fengu ekki að birta ritrýndar fræðigreinar, lyfjaávísanir þeirra fengust ekki afgreiddar, vitnisburðir þeirra voru hunsaðir og sjálfstæði þeirra skert. Sumir misstu læknaleyfin og vinnuna og sumir jafnvel ákærðir fyrir glæpi. Um þetta má lesa í ýmsum bókum, svo sem Pandemia, Rise of the Fourth Reich og The Courage to Face Covid-19, en einnig í óteljandi greinum og öðru styttra lesefni, þar á meðal þessari.

Einn læknanna sem valdi frá upphafi að reyna meðhöndla sjúklinga með ýmsum úrræðum (þar á meðal aldraðan og hruman föður sinn, með nokkrum árangri) er Dr. Peter A. McCullough, læknir með alveg stjarnfræðilega ferilskrá og óendanlega útgáfusögu og var fram að faraldri álitinn meðal þeirra bestu á sínu sviði lækninga. Hann gaf snemma út fræðigrein, Pathophysiological Basis and Rationale for Early Outpatient Treatment of SARS-CoV-2 (COVID-19) Infection (ágúst 2020), þar sem hann reyndi að miðla til lækna aðferðum sem gætu gagnast í baráttunni gegn veiru, þá gjarnan með það að markmiði að forða fólki frá innlögn á spítala. Uppistöðurnar voru einföld ráð og ódýr lyf og bætiefni. Meðal úrræða var einfaldlega að lofta vel út. Já, bara að hreinsa loftið í kringum sig til að minnka veiruagnir í því.

Það er vel viðurkennt að COVID-19 er til utan mannslíkamans í úða úr loftbornum ögnum og dropum. Vegna þess að útöndunarloft í sýktum einstaklingi er talið vera „hlaðið“ smitefni, er hver útöndun og innöndun í raun endursmitun Hjá sjúklingum sem eru lagðir inn á sjúkrahús er undirþrýstingi beitt á herbergisloftið að mestu leyti til að draga úr dreifingu út fyrir herbergið. Við leggjum til að ferskt loft gæti dregið úr endursmitun og hugsanlega dregið úr alvarleika veikinda og hugsanlega dregið úr útbreiðslu innan heimila í sóttkví. Þetta kallar á opna glugga, viftur fyrir loftskipti eða að vera lengi utandyra í burtu frá öðrum án andlitsgrímu til að dreifa og ekki anda að sér veiruúðanum.

**********

It is well-recognized that COVID-19 exists outside the human body in a bioaerosol of airborne particles and droplets. Because exhaled air in an infected person is considered to be “loaded” with inoculum, each exhalation and inhalation is effectively reinoculation. In patients who are hospitalized, negative pressure is applied to the room air largely to reduce spread outside of the room. We propose that fresh air could reduce reinoculation and potentially reduce the severity of illness and possibly reduce household spread during quarantine. This calls for open windows, fans for aeration, or spending long periods of time outdoors away from others with no face covering to disperse and not reinhale the viral bioaerosol.

Þessu var auðvitað ekki miðlað til almennings frekar en öðrum heilræðum, þar til nýlega. Um daginn uppfærðu bandarísk sóttvarnaryfirvöld, CDC, leiðbeiningar sínar um aðferðir til að minnka veirusmit. Meðal úrræða? Lofta út! Um þetta er fjallað í deyjandi fjölmiðli, CNN, á alveg furðulega raunsæjan hátt:

„Það kemur mér skemmtilega á óvart að sjá CDC bæta við þessum leiðbeiningum. Mér finnst það kaldhæðnislegt að þeir birtu loksins leiðir til að binda enda á heimsfaraldurinn á sama tíma og þeir lýstu endalokum hans,“ sagði Kimberly Prather, andrúmsloftsefnafræðingur við Kaliforníuháskóla í San Diego og Scripps Institution of Oceanography.

**********

“I am pleasantly surprised to see CDC add this guidance. I do find it ironic that they finally published ways to end the pandemic at the same time as declaring it is over,” said Kimberly Prather, an atmospheric chemist at the University of California at San Diego and the Scripps Institution of Oceanography.

Já, svolítið einkennilegt, ekki satt? Næstum því þremur árum frá því að læknar sáu gagn í að lofta út ákveður steinrunnin opinber stofnun að stinga upp á slíku úrræði. 

Hvað annað sem var þaggað niður, hunsað eða hreinlega uppnefnt sem skottulækningar mun rata í leiðbeiningar opinberra stofnana í framtíðinni? Erfitt að segja auðvitað en mögulega alveg heilmikið.

Sem betur fer hætti ég fyrir löngu að taka mark á opinberum hræðsluáróðri og blaðamannafulltrúunum sem kalla sig blaðamenn. Þar er einfaldlega ekki að finna neitt nothæft. Veirutímar voru hinn endanlegi lærdómur minn í þeim efnum. Ég vona að þú hugleiðir svipað viðhorf.