Segir hver?

Áformaður bankaskattur á fjármálastofnanir í slitameðferð, sem kynntur var í fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar, er brot á eignarréttarákvæði í stjórnarskránni, brýtur jafnréttissjónarmið og er óréttlátur og órökréttur. Þetta segir slitastjórn Kaupþings banka í yfirlýsingu sem var birt á heimasíðu slitastjórnarinnar.

Og hvað með það hvað hverjum finnst brjóta og ekki brjóta eignarréttarákvæði stjórnarskráarinnar?

Stjórnarskráin er plagg sem ríkisvaldið skrifaði og er lítið meira en lauslegar leiðbeiningar um hversu hratt ríkisvaldið má troða á borgurum ríkisins. Ég hef aldrei heyrt um tilvik þar sem dómstóll (einnig eining í ríkisvaldinu) staðfesti túlkun almenns borgara á stjórnarskránni og hratt ríkisvaldinu til baka, a.m.k. ekki þegar kemur að skattheimtu. Ég lýsi hér með eftir einu slíku dæmi.

Ríkisvaldið gerir hvað sem það vill við hvern sem það vill. Það heldur ekkert aftur af því nema virk andspyrna almennings, og hana er varla að finna á Íslandi, nema e.t.v. ef senda á glæpamann með erlent ríkisfang úr landinu.

Ríkið ætlar sér að ná 11 milljörðum út úr fjármálastofnunum í slitameðferð. Það mun það gera.  

Skatturinn brot á eignarrétti

Athugasemdir

[Helgi (IP-tala skráð) 27.11.2013 kl. 09:11]

Sæll.

Prýðileg hugleiðing.

Ég lýsi ennfremur eftir útskýringu á því hvers vegna hið opinbera má innheimta skatta af einstaklingum og fyrirtækjum? Hvaða prinsipp réttlætir það?

Í stjórnarskránni segir að eignarrétturinn sé friðhelgur. Hvers vegna má þá þriðji aðili taka stóran hluta launa einstaklinga án samþykkis? Hvers vegna má þriðji aðili skipta sér að viðskiptum okkar við t.d. bókaverslun erlendis eða við matvörukaupmann þann er við kjósum að kaupa hjá? Hvaða prinsipp réttlætir það?

Hvers vegna má hið opinbera taka fé af einstaklingum en ef einstaklingar reyna að gera nákvæmlega það sama og hið opinbera, taka fé án samþykkis, þá er einstaklingurinn settur í grjótið?

[Geir Ágústsson, 27.11.2013 kl. 11:55]

Sæll Helgi og takk fyrir athugasemd þína.

Engin sannfærandi rök hafa verið færð fyrir því að það sem er óréttmætt fyrir hvern og einn okkar að gera verði réttmætt ef margir gera hið sama í sameiningu. Þjófnaður er þjófnaður, hvort sem hann er framkvæmdur af stigamanni á saklausum ferðalang, eða ríkisvaldinu.

Stjórnarskráin kemur ekki í veg fyrir neitt. Þar segir að ríkisvaldið megi alveg ræna og rupla, troða okkur um tær og svipta okkur frelsi, ef skilyrði eins og "vegna almannahagsmuna" eða "krefjist almannahagsmunir þess" eða ef það er "í þágu allsherjarreglu eða öryggis ríkisins", svo dæmi séu tekin.

Ein mesta þvælan hlýtur að vera þessi (72. gr.):

"Engan má skylda til að láta af hendi eign sína nema almenningsþörf krefji. Þarf til þess lagafyrirmæli og komi fullt verð fyrir."

Hérna eru fordæmi fyrir því að ríkisvaldið hafi ákveðið verð á þjóðnýttri eign sem er langt undir rökstuddu verðmati eigenda. Landsvirkjun hefur t.d. fengið að sökkva þjóðnýttu landi og ekki fyrr en löngu seinna er fyrrverandi eigendum hins þjóðnýtta lands borgað, og það naumlega. Ríkisvaldið má þetta samkvæmt stjórnarskrá ef því tekst að móta túlkun á orðinu "almenningsþörf" nægilega vítt.

[Halldór Þormar Halldórsson, 2.12.2013 kl. 15:31]

Áhugavert og í reynd alveg rétt. Það er aðeins í öryrkjamálunum þar sem ríkið var rekið til baka vegna brota á stjórnarskránni. (65. gr jafnræðisreglu). Allir dómar sem kveðnir hafa verið upp til að hrinda skattheimtu með vísan til 72. gr og 77. gr stjórnarskrárinnar hafa yfirleitt fallið ríkinu í vil. Undantekningin er léttvæg en það er mál sem ég man ekki hvenær var, en þar var ríkið rekið til baka með fóðurgjald sem var ekki lagt á skv lögum og því í bága við 77. gr stjskr.

En ....slitastjórnir og þrotabú bankanna eru ekki almennir borgarar :)

Verður áhugavert að skoða þetta í sambandi við skuldalækkunina.