Leiðbeiningar vantar í grænu mótsagnakenndu þvælunni

Ég hlusta af miklum áhuga á nýjustu leiðbeiningar yfirvalda hverju sinni. Kannski eru þær nothæfar. Kannski bæta þær samfélagið. Kannski er vit í þeim. Oftar en ekki verð ég við fyrir vonbrigðum, en gott og vel.

Mig vantar hjálp við að skilja heildarmyndina aðeins betur og tek dæmi.

Okkur er sagt að bíllaus lífsstíll sé góður. Og vissulega hefur hann kosti. Bíll sem keyrir ekki þyrlar ekki upp svifryki, dælir ekki út úr sér mengun og gerir götur öruggari. Minnkandi umferð eykur öryggi gangandi vegfarenda, sérstaklega þeirra sem þurfa að labba yfir umferðargötur. Það er ýmislegt unnið með því að fækka bílum á götunum. 

Okkur er líka sagt að flokka rusl í sífellt smærri einingar: Plast, pappa, pappír, málm, lífrænt og svona mætti lengi telja. En til að losna við þetta rusl þurfum við að ferðast langar vegalengdir með það eftir að hafa nýtt stórt flatarmál upphitaðs húsnæðis til að varðveita það. Til að losna við ruslið þarf með öðrum orðum að keyra með það í mörgum tilvikum. 

Eru andstæðingar bílanotkunar og stuðningsmenn ruslaflokkunar ekki að tala saman? Boðskapur þeirra leiðir til tveggja gjörólíkra niðurstaðna. 

Kannski ættu menn að spóla aðeins til baka og segja:

Haltu þínum bíl, sem við munum ekki gera óaðgengilega dýran fyrir þig að kaupa og reka, og hentu meira og minna öllu þínu rusli í sama dallinn. Við sjáum um að flokka og þú getur nýtt upphitað húsnæði þitt og bílinn í eitthvað sem færir þér verðmæti.

Og á meðan finnum við upp vél sem flokkar ruslið þegar það kemur til fagmannanna, og gerir það betur en þú (eins og dæmin sanna).

Ég er samt ekki mjög bjartsýnn á slíkan lausnamiðaðan hugsunarhátt. Hvað er þá til ráða, fyrir utan að borga erlendum verkamönnum með reiðufé til að henda ruslinu á bak við næsta tré? Ekkert.

Yfirvöld búin að gleyma svolitlu: Veirutímum

Ísraelska þingið hefur samþykkt lög sem kveða á um að æðstu ráðamenn hafi leyfi til þess að banna útsendingar katarska fjölmiðilsins Al Jazeera í Ísrael.

Þetta er rökstutt með allskyns óbeinum tengingum. Kannski var blaðamaður Al Jazeera furðulega vel staðsettur til að fjalla um hryðjuverkaárás á meðan hún átti sér stað. Kannski voru blaðamenn Al Jazeera með heimildamenn innan hryðjuverkasamtaka og vöruðu ekki við yfirvofandi viðburðum, eða gerðu það, eða reyndu það, eða voru ekki vissir. Ég veit það ekki.

En ég veit að það hefur ekkert upp á sig að loka skrifstofu fjölmiðils. Ekki lengur.

Í dag eru mjög margar leiðir til að senda út efni og þiggja það með eða án dulkóðunar. Veirutímar gerðu það einfaldlega að verkum að valkostum við þessa hefðbundnu fjölmiðla fjölgaði og samhliða því neytendum slíkra valkosta. Það getur í dag nánast hver sem er komist í hvaða miðil eða sjónarhorn sem er og um leið er hægt að útvarpa hvaða skoðun sem er án þess að þurfa vera í náðinni hjá stofnunum sem kalla sig trausta og ábyrga fjölmiðla, eða yfirvöldum sem fjarstýra slíkum miðlum.

Tími ritskoðunar er einfaldlega liðinn og tel ég mig ekki vera of bjartsýnan að lýsa slíku yfir. Það krefst vinnu og fjármagns að leggja á sig að forðast ritskoðun en markaðurinn er fæddur.

Það er hægt að torvelda aðgengi auðvitað. Í bili gengur vel að telja ýmsum í trú um að það sem birtist ekki hjá RÚV, CNN, BCC og þess háttar miðlum sé ekki frásagnarinnar virði. En stíflan er brostin og risaeðlur í líkama stjórnmálamanna þurfa að læra það og einbeita sér frekar að því að gera það sem er rétt frekar en að reyna bæla niður umfjöllun um það sem er gert rangt.

Banna Al Jazeera í Ísrael

Þegar fjölmiðlar velja að þegja

Ég bý í frekar rólegu svæði í útjaðri Kaupmannahafnar og er hér með eitt og bráðum tvö grunnskólabörn sem ég treysti á einn eða annan hátt hinu opinbera fyrir. Bæði ætlast ég til þess að þau læri eitthvað í skólanum - námsefni, félagsþroska og annað slíkt - en einnig hitt að þau séu laus við heilaþvott. Ég hef ekki séð merki um annað en að þetta traust sé verðskuldað og fyrir það er ég þakklátur.

Á Íslandi virðist þessu vera öfugt háttað. Börnin tileinka sér mjög takmarkað námsefni og eru heilaþvegin frá morgni til kvölds. Á veggjum skóla eru veggspjöld sem fá þau til að endurskoða eigin líffræðilega veruleika. Heilu vinahóparnir koma heim eftir heilaþvott frá utanaðkomandi áróðurssamtökum og segjast vera af einhverju öðru kyni en því sem þau raunverulega eru af. Mörgum þeirra er í kjölfarið beint í hendur skottulækna sem leggja til að þau stöðvi kynþroska sinn og undirbúi sig undir vegferð sem endar á limlestingum á kynfærum þeirra og í kjölfarið geldingu.

Yfir þessu kætast margir, svo sem lyfjafyrirtækin og þeir sem vilja fækka mannkyninu, en því miður fyrir þessa aðila þá verður þessi nýja dýrkun á geldingum stöðvuð. Búið er að afhjúpa skottulækningarnar að baki þessari vegferð og fjalla um það á Íslandi. Öflugar raddir með alþjóðlegan hlustendahóp, eins og Dr. Jordan Peterson og Michael Schellenberger, leggja nú alla sína þyngd á að róa frá þessari tilraunastarfsemi á börnum og tilræði við samkynhneigð sem samþykktan hluta af mannlífinu. 

Landlæknisembættið breytir svörum sínum um hvaða „vísindi“ liggja að baki „meðferðarúrræðum“ á íslenskum börnum sem telja sig vera af öðru kyni. Viðbúið er að íslensk baráttusamtök fyrir auknu hringli í haus og líkama barna geri hið sama án þess að hafa hátt um það. 

Íslendingar láta stroka nöfn sín út af lista yfir meðlimi skttulækningarsamtakanna. 

Spilaborgin er hrunin og það er stórmál.

En hvað gera fjölmiðlar þá? Á bæði Íslandi og erlendis.

Þeir þegja.

Þeir láta eins og ekkert sé. Eins og engin gróf og alvarleg mistök hafi verið gerð með því að hleypa erlendum skottulækningum að íslenskum börnum og ungmennum.

En það er ekki öll von úti. Þökk sé gengdarlausum ritskoðunum hefðbundinna fjölmiðla á veirutímum hefur myndast frjór og góður jarðvegur fyrir valkosti við þá. Hinir hefðbundnu fjölmiðlar gerðu sig ónothæfa og bjuggu til pláss fyrir málfrelsi á öðrum miðlum. Það er til dæmis hægt að treysta á Brotkast til að taka fyrir málin sem aðrir vilja ekki eða þora ekki að snerta með priki. Eins má alveg þakka Morgunblaðinu fyrir að hafa ekki enn ritskoðað penna úti í bæ, eins og mig, þótt þeir geti stuðað einhverja. 

Gott og vel, hefðbundnir fjölmiðlar geta ennþá sagt okkur frá úrslitum íþróttaleikja, veðurspánni og því hvaða fræga fólk er að giftast eða skilja.

En fyrir þungu og erfiðu málin þarf að leita annað.

Heyrir upplýst samþykki nú til sögunnar?

Þegar heimurinn meig á sig af hræðslu yfir nýjustu kvefpestinni var gripið til allra örþrifaráða sem menn vissu eftir langa reynslu að virkuðu ekki en voru í hið minnsta í flokknum „að gera eitthvað“. Má þar nefna að knésetja lítil fyrirtæki, taka andlegan þroska barna úr sambandi, drepa gamalt fólk úr einveru og kynda undir fátækt bæði til skemmri tíma (með atvinnumissi fullorðinna) og lengri tíma (með brottfalli ungmenna úr skóla).

Í alveg sérstökum flokki af gagnslausum aðgerðum voru grímurnar og sprauturnar. Menn vissu vel að grímurnar voru gagnslausar og jafnvel lækning verri en sjúkdómurinn en með grímunum gat fólk að minnsta kosti sent þau skilaboð til umheimsins að það væri hrætt, hlýðið og undirgefið. Svo sagði Donald Trump víst eitthvað um gagnsleysi grímunotkunar og þá vissi allt gott fólk að grímunotkun væri bráðnauðsynleg.

Svo voru það sprauturnar sem voru líka gagnslausar (sumir segja að þær hafi veitt svolitla vernd í nokkrar vikur en menn vita núna að þær veita öfuga vernd). Okkur var lítið sagt frá þeim, jafnvel á meðan rannsóknir á aukaverkunum voru að berast þegar fyrstu stóru sprautuherferðirnar voru gengnar yfir í ríkjum eins og Ísrael og víðar. Okkur var bara sagt að þær væru öruggar og skilvirkar. Þetta jafnast á við að biðja fólk um að gleypa litríka uppþvottatöflu án þess að fá að lesa innihaldslýsingu eða kynna sér aukaverkanir. Fólk lét smala sér í sprautuhallirnar og tók þar með þátt í stórri tilraunastarfsemi án þess að hafa endilega verið upplýst um það.

Enda er upplýst samþykki ekki endilega lengur nokkuð sem við getum tekið sem sjálfsögðum hlut.

Í Bandaríkjunum er núna búið að innleiða tilskipun sem gerir svo margar undanþágur frá kröfunni um upplýst samþykki að það er í raun búið að taka slíkt samþykki úr sambandi. Um þetta má lesa á ZeroHedge/Brownstone Institute og tilskipunin er hér.

Í tilskipuninni má meðal annars lesa um þá skoðun yfirvalda að formleg veiting undanþága í sífellt fleiri tilvikum sé ekkert stórmál - undanþágur hafa verið veittar í mörg ár! Án afleiðinga á traust fólks á lýðheilsuvísindum! En hvað með að fylgjast mjög vel með þátttakendum í rannsóknum sem fara fram án upplýsts samþykkis? Nei takk, slíkt eykur jú hættuna á gagnaleka og því að menn komist í persónulegar upplýsingar.

En kannski það sé rétt sem heilbrigðisyfirvöld í Bandaríkjunum segja í raun: Upplýst samþykki er ekki meginreglan nú þegar, og það að segja frá því formlega og skrifa inn í löggjöfina breytir engu.

Næst þegar lúðrakallið í sprautuhallirnar heyrist þá legg ég til að þú staldrir við og biðjir að minnsta kosti um að fá heiðarlega lýsingu á því sem er að gerast, á vegum hvers og til hvers. Annars hættir þú á að verða að gagnapunkti í rannsókn sem þú tókst þátt í án upplýsts samþykkis og öllum er svo skítsama um þegar afleiðingarnar banka upp á.

Hvað var drukkið í Suður-Evrópu þegar víkingar drukku vín í Englandi?

Það er sæmilega vel skjalfest að á víkingaöld hafi verið vínrækt í Englandi og jafnvel útbreidd. Rómverjar ræktuðu vínber í Englandi í einhverjum mæli (enda var tilvera þeirra ómöguleg án vínsins og það fylgdi þeim hvert sem er). Vínrækt í Englandi hefur verið takmörkuð seinustu aldir vegna kulda en núna sjá menn möguleikann á að hún geti aukist, vegna hlýinda. Svona rétt eins og kornrækt snéri aftur til Íslands fyrir ekki mjög mörgum árum síðan, og hið sam amá segja um ræktun á grænmeti og jafnvel ávöxtum í Grænlandi. Vonum að þetta haldi allt áfram.

En bíddu nú við, segja spámennirnir þá: Ef England verður aftur nógu hlý til að rækta vínþrúgur í auknum mæli þá verður Suður-Evrópa of heit, og vínrækt leggst þar af!

Spurningin er þá bara: Hvað drukku menn í Suður-Evrópu á víkingaöld þegar víkingar drukku vín í Englandi? Nú eða Rómverjar í Róm þegar hermenn þeirra voru að þurrka út innfædda í Englandi?

Þarf vínrækt í Englandi að þýða að hún leggist af í Suður-Evrópu? Eða má kannski sallarólegur fleygja þessum spádómi í ruslið eins og svo mörgum öðrum?

Verður England ný vagga vínræktunar?

Fyrirtæki sem eyða sjálfum sér

Hér hefur áður verið fjallað um fyrirtæki sem fara í einhvers konar sjálfseyðingu með því að dansa í takt við hinn pólitíska rétttrúnað sem um leið er oft andstæðan við almenn viðhorf almennings. Á ensku er talað um að „go woke, go broke“.

Í þessu felast vissulega tækifæri. Viðskiptavinir sem vilja ekki lengur styðja við þvæluna leita til annarra fyrirtækja sem hagnast í kjölfarið.

Sum fyrirtæki sjá að sér áður en flótti viðskiptavina hefst og hætta að kaupa áróðurinn og seljendur hans neyðast þá, gegn vilja sínum, til að finna sér alvöru vinnu. 

En fyrirtæki gætu gert betur og hreinlega lýst því yfir að þau séu andstæðingar pólitísks rétttrúnaðar. Um leið ætli þau ekki lengur að fórna peningum í allskyns vottanir á þvælu sem gerir hvorki vinnustaðinn né varninginn eða þjónustuna betri. Þvert á móti, því fyrir sparnaðinn má mögulega lækka verðlag eða bæta gæðin. Það er örlítið farið að bera á slíku í Bandaríkjunum en mig grunar að þessi viðspyrna sé bara rétt að byrja. 

Þeir eru mögulega liðnir þeir dagar þar sem þú gast einfaldlega keypt tannkremstúpu eða klósettpappír án þess að þurfa hugleiða hvort hluti af söluandvirðinu sé að fara í að fjármagna geldingar á börnum eða innrás í einkarými kvenna. Verslanir þurfa kannski að aðstoða neytendur í auknum mæli og merkja vörur þannig að neytendur geti séð hvort þeir séu að fjármagna eyðileggingu á líkömum ungmenna eða heilaþvott á þeim svo þau óttist framtíðina og yfirgefi alla drauma um að verða einn daginn foreldrar. 

Nema þá að einhver samtök neytenda geti tekið að sér að búa til leiðbeiningar svo þeir sem vilji geti stutt við skottulækningar en aðrir látið það eiga sig. 

Það er auðvitað súrt fyrir starfsmenn þegar vinnuveitandi þeirra eyðir sjálfum sér - fórnar sér á altari rétttrúnaðarins. En kannski samkeppnisaðilinn geti ráða einhverja þeirra þegar neytendur streyma að.

Að sjálfsögðu

Það að ríkið eigi banka er svolítið sérstakt fyrirkomulag í Vestur-Evrópu. Þetta er áhættusamur rekstur sem getur sveiflast mjög hratt á milli þess að vera arðbær og þess að hreinlega leysast upp. Þetta má að hluta skrifa á regluverkið sem á að verja banka gegn áföllum en gerir þá um leið mjög dýra fyrir neytendur. Það sást vel árin 2008-2009 hvað þetta nútímalega fyrirkomulag bankareksturs er viðkvæmt og í raun byggt á sandi.

Það finnst fjöldi stofnana og fyrirtækja sem vasast með fé okkar, frá lífeyrissjóðum til smálánafyrirtækja. Eignarhald ríkisins er ekki talið nauðsynlegt þar.

En hvað með arðgreiðslurnar? Eru þær ekki mikilvægar fyrir ríkissjóð? Jú, en aðallega af því ríkissjóður er tómur og það er að hluta til af því að hann þarf að borga mjög mikið í vexti af lánum (minna fer fyrir afborgunum). Með því að selja eigur og grynnka á skuldum getur ríkisvaldið komist nær því að láta beina skattheimtu duga til að standa undir rekstrinum og getur þá dregið úr hinni óbeinu skattheimtu - nokkuð sem sveitarfélög stunda líka í gegnum eignarhald á veitufyrirtækjum sem eru látin vanrækja viðhald til að safna í arðgreiðslur.

Auðvitað munu bankarnir halda áfram að greiða arð - til nýrra eigenda. En þeir eigendur gætu verið ég og þú, lífeyrissjóðir okkar eða viðskiptamenn sem kunna að gera hvoru tveggja í senn: Stuðla að arðsemi og lækka álögur á neytendur.

Nú fyrir utan kannski grundvallaratriðið hér: Viljum við virkilega að stjórnmálamenn séu beint eða óbeint með puttana í fyrirtækjarekstri? Treysta allir stjórnmálamönnum til að velja viturlega í stjórn fyrirtækja? Stjórnmálamenn sem hafa kannski aldrei unnið heiðarlegt handtak á ævi sinni en eru þeim mun meira heillandi í kosningabaráttum?

Ríkið á að selja banka sína og aðrar eigur í eins miklum mæli og það mögulega getur. Ríkisbókhaldið krefst þess. 

það þarf að aðskilja ríki og hagkerfi svo stjórnmálamenn geti ekki selt fjölskyldu sinni eigur almennings (að mati þeirra sem trúa því að slíkt hafi nýlega átt sér stað, eða svo mætti ætla).

Það þarf að koma heillandi en óhæfum fulltrúum ríkisvaldsins úr stjórnum fyrirtækja.

Það þarf að draga úr vægi óbeinnar skattheimtu og láta þá beinu duga.

Því fyrr, því betra.

Sala á Íslandsbanka geti skilað 100 milljörðum

Er verið að framleiða krabbamein?

Ég er ekki viss en er verið að reyna framleiða krabbamein þessi misserin? 

Meðvitað eða ómeðvitað?

Við fengum nýlega mRNA-sprauturnar. Þær eru að reynast vera uppspretta krabbameina sem blossa hratt upp og drepa hratt.

Það er verið að reyna selja okkur át á pöddum. Það er lítið rannsakað og jafnvel uppspretta krabbameina. Þau samfélög sem hafa borðað pöddur lengi hafa gert það af illri nauðsyn. Verði slíkt át kerfisbundið er erfitt að sjá að afleiðingarnar hafi verið vel kortlagðar.

Núna er talað um að það megi framleiða kjöt á tilraunastofum. Slíkar afurðir finnast jafnvel í verslunum í dag. Er það vel kortlagt?

Ég skil vel að það borgi sig fyrir sum fyrirtæki að margir séu með krabbamein. Það borgar sig jafnvel fyrir lífeyrissjóði. En er það þar með gott mál?

Auðvitað er okkur sagt að ástæðan sé við sjálf. Við drekkum of mikið og erum of feit. En höfum við ekki alltaf drukkið of mikið og verið of feit? 

Mér finnst nothæft að hugleiða þetta mál aðeins þótt ég hafi engin svör önnur en að veðja á ákveðinn lífsstíl, forðast mRNA-efnin og lágmarka lestur á fréttum RÚV. En auðvitað er lífið happdrætti, þannig séð. Sjáum hvað setur.

Þrjú hundruð milljónir á bálið

Þolinmæði íslenskra skattgreiðenda og kjósenda er mikil.

Á herðar þeirra hlaðast nú skuldir í vörubílaförmum til að fjármagna glingrið og glamrið hjá ríkinu og sveitarfélögunum.

Verðbólgan er ærandi.

Grunnþjónustan, sem yfirleitt er notuð sem gulrótin til að tæla fé launþega í hirslur hins opinbera, er í molum. Innviðir sömuleiðis. Og það er meira að segja að mistakast að tryggja næga hagkvæma orku. 

Um leið fá allir ráðherrar að valsa um og lofa hundruðum milljóna og jafnvel milljörðum í hin og þessi hugðarefni sín.

Það væri kannski hægt að sýna einhverju samúð með réttu hugarfari. Launamaður féflettur til að halda uppi listamanni sem tekst ekki að selja neitt - jæja þá, peningurinn er að minnsta kosti inni í hagkerfinu og þegar listamaðurinn kaupir mjólkurblandað kaffi fyrir ríkisstyrkinn fær einhver eitthvað út úr því. En núna er peningunum einfaldlega hent beint á bálið: Inn í stríð, inn í hirslur erlendra stjórnmálamanna með vafasamt orðspor, í vasa samtaka sem hafa það efst á stefnuskránni að gera kosningar að aukaatriði.

Það liggur við að byrja mæla með skattsvikum - skipulögðum og umfangsmiklum - en auðvitað skil ég ekki eftir mig slík ummæli. Til vara má byrja að skoða hvað er í boði í næstu kosningum og kannski ýta við einhverjum væntanlegum frambjóðendum sem virðast líklegir til að þora að berjast frekar en bara bogna.

Eru þeir til?

Hernaðarandstæðingar fordæma vopnakaupastuðning Íslands

Bladamennska.is - brandari punktur is

Blaðamannafélag Íslands er búið að hleypa af stokkunum stóru kynningarátaki um mikilvægi blaðamennsku á bladamennska.is. Þarna má sjá lítil viðtöl við ýmsa þekkta blaðamenn og texta eins og:

Aukin pólarísering, upplýsingaóreiða, falsfréttir, upplýsingaofgnótt og fréttaforðun er meðal þeirra áskorana sem samfélagið stendur frammi fyrir. Hvernig hefur hlutverk blaðamanna breyst í þessu nýja umhverfi?

Hvaða bull er þetta? Öll þessi nýyrði þýða ekki neitt. Þau eru bara önnur orð yfir að við erum komin á netið og hægt að skoða mál frá fleiri sjónarhornum. 

Áfram er haldið:

Aldrei hefur verið meiri þörf fyrir vandaða blaðamennsku. Aukin pólarísering og upplýsingaóreiða sýnir nauðsyn faglegrar blaðamennsku. Blaðamenn veita aðhald og greina rétt frá röngu. Íslenskir blaðamenn standa vaktina alla daga, allt árið um kring, upplýsa og spyrja krefjandi spurninga, með hag almennings að leiðarljósi.

Aukin pólarísering (sjálfur er ég hrifnari að íslenska orðinu „skautun“ en gott og vel) og upplýsingaóreiða er í boði fjölmiðla og blaðamanna. Þeir töldu sig geta komist upp með það að eilífu að spýja yfir okkur áróðri yfirvalda og spilltra alþjóðasamtaka. Það er oft augljóst þegar blaðamenn eru að reyna draga okkur í dilka. Þeir eru sökudólgarnir, ekki bjargvættirnir.

Blaðamannafélagið ætti að flýta sér að loka þessu hlægilega átaki og læra að skammast sín en til vara að snúa því á haus og biðjast innilegrar afsökunar á vinnubrögðum félagsmanna sinna, bæði fyrr og nú.