Reykjavík orðin að austur-evrópskri borg

Reykjavíkurborg hyggst sækja um rúmlega 15 milljarð króna lán til Þróunarbanka Evrópuráðsins. Borgin bætist þar í fríðan hóp skjólstæðinga hjá þessum banka sem meðal annars aðstoðar fátæk svæði að taka við flóttamönnum, fátækar borgir að byggja íbúðir fyrir námsmenn og fátæk héröð að efla heilbrigðisþjónustu sína.

Það kemur vonandi engum á óvart að til að bjarga borginni eftir valdatíma fráfarandi borgarstjóra og þeirra flokka sem héldu honum uppi þurfi hreinlega að sækja um þróunaraðstoð. Mikil er niðurlæging Íslands að svona sé komið fyrir höfuðborginni. 

Um leið virðist jarðtengingin ekki vera komin á. Borgin er ennþá á kafi í gæluverkefnum og því að flækjast fyrir fólki og fyrirtækjum, hvort sem það er með því að sekta fólk fyrir að leggja í innkeyrslunni sinni eða að gera það nánast ómögulegt að losna við sorp.

Það má finna margt sameiginlegt með meðhöndlun borgarfulltrúa í Reykjavík á skattfé og ráðherra í Stjórnarráðinu. Munurinn er helst sá að lánstraust ríkisins er meira og því getur sóunin og geðveikin gengið yfir lengri tíma. Hún byrjaði líka seinna en hjá borginni. Vegferðin er samt sú sama, og afneitunin sömuleiðis. Íslenska ríkið telur sig ekki hafa efni á skattalækkunum en það er til nóg fyrir alla á meðan þeir eru ekki með íslenskt vegabréf. Innviðirnir fá að grotna niður og hallareksturinn fjármagnaður með svimandi arðgreiðslum úr raforkuframleiðslu vegna orkuskorts sem þrýstir uppi verði og framkvæmdabanns sem fyllir alla framkvæmdasjóði og opnar á arðgreiðslur úr þeim. 

Allt eru þetta heimatilbúin vandamál í boði stjórnmálamanna og þar með í boði kjósenda. Það er jú lýðræði, ekki satt? 

Reykjavík er komin á sama stað og fátækar borgir í Austur-Evrópu. Hvenær ætli Ísland verði í heild sinni líkara austur-evrópsku ríki en vestur-evrópsku? Eftir einar kosningar eða tvær? Tekið er við veðmálum í athugasemdum.

Sækja um 15 milljarða lán til endurbóta á skólum

Jón Jónsson leigubíll

Ég les í fréttum að ýmsir á Íslandi eigi núna í vandræðum með að finna leigubíl þar sem leigubílstjórinn er hvorki ofbeldismaður né nauðgari.

Þetta er vel þekkt vandamál í Danmörku. Kannski minna í dag en áður svo því sé haldið til haga. Í Danmörku eru flestir flokkar orðnir þjóðarflokkar. Á Íslandi eru þeir í minnihluta.

En hvað er til ráða ef þú vilt leigubíl og vilt um leið lágmarka líkurnar á að bílstjórinn sé ofbeldismaður eða nauðgari?

Danska þjóðin fann upp á lausn.

Þegar leigubíll er pantaður er hægt að biðja um H.C. Andersen leigubíl.

Þetta skilaboð, að biðja um H.C. Andersen leigubíl, gerir það að verkum að leigubíll með innfæddum, dönskum leigubílstjóra mætir á svæðið.

Það hefði systir mín betur gert fyrir 20 árum þegar hún settist upp í hefðbundinn leigubíl í Kaupmannahöfn og taldi sig allt í einu vera í hættu á örstuttum túr. Sem betur fer fór allt vel.

Kannski þurfa Íslendingar, í bili, að hugleiða svipaða orðaleiki. Kannski að biðja um Jón Jónsson leigubíl, eða Skarphéðinn Njálsson leigubíl. Hver veit.

En eitt er víst: Að þegar er til vandamál þá finnur fólk upp á lausnum þar til yfirvöld vakna til lífsins, ef það gerist þá nokkurn tímann.

Valdir þú lið eða var þér skipað í það? Þarftu að vera í liði?

Eins og allir vita eru íbúar Vesturlanda þeir hjartahreinustu, umhverfisvænstu, umburðarlyndustu og mest friðelskandi allra Jarðarbúa.

Fjölmiðlar okkar segja sannleikann, forðast lygar og áróður og fylgja vísindunum.

Það blasir því við að þeir sem eru á annarri skoðun eru herskáir barbarar.

Í svona öruggu umhverfi er nánast óþarfi að tala um málfrelsi. Ef þú ert eitthvað ósáttur við það sem þér er sagt þá ertu klappstýra einræðis- og stríðsherra, fordómafullur rasisti og fylgismaður samsæriskenninga, falsfrétta og framandi áróðurs.

Það má því með ró í maga taka upp þann málstað sem hæst fer hverju sinni.

Svo sem að það sé hamfarahlýnun í gangi, sem er þér að kenna og er að tortíma Jörðinni.

Og að átök í Úkraínu séu stærsta ógn Evrópu síðan Hitler var upp á sitt besta.

Og auðvitað að flóttamenn frá Palestínu þurfi mest á öllu í heiminum á því að halda að verða fluttir til Íslands.

Allt saman góð mál og sjálfsagt að styðja, ekki satt? Og um leið alveg óþarfi að skoða aðrar hliðar málsins. Ekki vera álhattur!

En það sem meira er: Óþarfi að skoða önnur mál, hreinlega. Ef einhver átök eru ekki að birtast þér í fyrirsögnum og fréttatímum þá þarf ekki að taka afstöðu. Voru yfirvöld í Aserbaídsjan, sem eiga af einhverjum ástæðum vingott við Evrópu (og Eurovision), nýlega að hrekja frá heimilum sínum heila byggð af Armenum, sem hafa lengi verið undir verndarvæng Rússa í landamæradeilum þeirra við Aserbaídsjan? Skiptir ekki máli. Er Kína að seilast inn í Hong Kong og innleiða þar kínverskan kommúnisma? Skiptir ekki máli. Eru vestræn umhverfisverndarsamtök að stuðla að eyðingu regnskóganna? Gott mál.

Ertu í réttu liði? Ertu þar vegna þess að þú valdir að vera þar eða vegna þess að þér var sagt að vera þar? Veistu af hverju þú ert í því liði?

Mér finnst blasa við að með vali á því frá hverju er sagt og hverju ekki, og hvar stjórnmálamenn velja að tjá sig (og eyða peningum þínum) að hvar ekki, að þú sért einfaldlega að velja að velja ekki ef þú lætur aðra um að velja. Þessi er góður, þessi er vondur. Þetta er alvarlegt, þetta er það ekki. Þessi er næsti Hitler, þessi er bara einn af þessum brjálæðingum í fjarlægu ríki.

Auðvitað er ég ekki saklaus hérna, en það er þess virði að spyrna við fótum. Ég mæli til dæmis með því að heimsækja Antiwar.com reglulega til að sjá allar fréttirnar um átök, valdarán, þjóðernishreinsanir, múðurgreiðslur og trúarstríð sem þykja ekki nógu mikilvægar til að rata í okkar fyrirsagnir og fréttatíma.

Það er líka þess virði að hugsa: Ef allir eru sammála um flókin mál sem ná áratugi og jafnvel aldir aftur í tímann, er þá ekki eitthvað að? Er heimsmyndin einfaldlega sú að stór maður er að berja á lítilli konu og augljóst að óréttlætið megi uppræta með því einu að handtaka stóra manninn?

Ég spyr mig að þessu reglulega. Mögulega er ég ekki með öll svörin, en ég er með spurningarnar. 

Skuggastríðið sem Íslendingar létu draga sig inn í

Í dag varpaði bandaríska dagblaðið New York Times stórri sprengju: Síðan í valdaráninu í Úkraínu árið 2014 hefur bandaríska leyniþjónustan unnið með yfirvöldum í Úkraínu í þjálfun sérsveita og uppbyggingu á háþróaðri njósnastarfssemi beint gegn Rússlandi. Ég mæli með góðri umfjöllun Zerohedge um þessa grein.

Ég trúi því auðvitað ekki í augnablik að hérna sé um að ræða einhverja afhjúpun sem ekki er þóknanleg bandarískum yfirvöldum. Miklu frekar er líklegt að grein NY Times sé hálfgerð fréttatilkynning til Rússlands: Hey, við erum með okkar menn og tæki á svæðinu svo þið náið aldrei að vinna stríðið! 

Engu að síður er athyglisvert að sjá hér vestrænt dagblað gert út af vestrænu ríki til að segja frá háleynilegum aðgerðum og uppbyggingu hernaðarlegra mannvirkja með hjálp vestrænnar leyniþjónustu - alveg eins og Pútín sagði frá en var þá kallað samsæriskenning. Það er verið að senda einhver skilaboð, mögulega að reyna hita aðeins upp í kolunum.

Inn í þetta skuggastríð Bandaríkjanna hafa svo Íslendingar látið plata sig. Íslensk yfirvöld vita væntanlega ekki hálfa söguna en senda samt peninga, vopn og hjálpargögn í hendurnar á nafnlausu fólki í fjarlægum útlöndum á meðan Íslendingar deyja í röðinni á sjúkrahúsið.

Það sannast enn og aftur að munurinn á samsæriskenningu og raunveruleikanum er, að jafnaði, 6-9 mánuðir. 

Rússagrýlan mætt í Keflavík

Rússar eiga hraðfleygustu flugskeyti í heimi sem þeir þróuðu sem andsvar við uppbyggingu flugskeytaskotpalla NATO um gjörvalla Austur-Evrópu. Eða það er að minnsta kosti söguskýring Pútín. Sennilega erum við á Vesturlöndum með einhverja aðra.

Þessi flugskeyti geta ferðast heimsálfa á milli á mínútum. Mögulega hraðar en viðbragðstími margra varnarkerfa gegn flugskeytum. 

Það eru til margar leiðir til að lokka slík flugskeyti til sín (ef menn vilja vera á slíkri vegferð). Danir eru hérna mögulega fremstir í flokki. Þeir buðu NATO upp á mjög veglegar aðstæður til að koma sér fyrir í Eystrasalti. Um daginn lofuðu þeir að gefa Úkraínu öll stórskotaskotfæri sín. Hvað er heppilegra skotmark en vopnlaus bandamaður andstæðingsins með stórar bækistöðvar hers á sínu landi? Ég bý innan við 3 km frá flugvellinum í Kaupmannahöfn. Mér finnst þetta ekkert sniðugt (og heldur ekki ef kílómetrarnir væru hundrað). En það má jú ekki gagnrýna svona málningarvinnu á skotskífum.

Á hverju degi birtast fréttir af því hvað Rússar gætu gert. Um leið er okkur sagt hvað rússneska ríkið standi höllum fæti. Pútín er allt í senn að skipuleggja allskyns árásir og um leið á banabeði og notar klóna til að koma fram fyrir sína hönd. Hann heldur tveggja tíma ræður og situr álíka löng viðtöl en er um leið við lélega andlega heilsu. Hann er með krabbamein um leið og hann yngir upp kærustuna.

Blaðamenn ættu kannski að finna sér eitthvað annað til að fjalla um úr því þeim gengur ekki betur en þetta.

Telur Rússa hafa áætlanir fyrir Keflavíkurflugvöll

Ekkert er varanlegra en tímabundnar björgunaraðgerðir yfirvalda

Katrín Jakobsdóttir for­sæt­is­ráðherra segir þörf á að horfa til blandaðra leiða til að mæta kostnaði vegna náttúruhamfara á Reykjanesskaga. Aukin útgjöld ríkisins eru nauðsynleg á komandi tímabili. Í þessu felst meðal annars að hækka skatta, gera tímabundna skatta varanlega, halda áfram að vanrækja þá þjónustu sem fólk heldur að ríkisvaldið eigi að einbeita sér að, og margt fleira gott.

Á meðan er hælisleitendum keyrt í leigubílum á milli landshluta til að sækja ókeypis tannlækna- og heyrnatækjaþjónustu um leið og þeim er réttur vasapeningurinn sinn. Á vegum íslenska ríkisins eru í dag hópar embættismanna í Egyptalandi til að múta landamæravörðum til að hleypa fleiri hælisleitendum til Íslands og a.m.k. einn þingmaður í Úkraínu að berja þar í trommur stríðsreksturs í landamæradeilum tveggja ríkja vegna yfirráða yfir rússneskumælandi fólki sem fær aldrei að kjósa án þess að atkvæðunum sé hent í ruslið.

Á sama tíma fjalla samstilltir fréttatímar um ölvunarástand íslenskra unglinga í flugvél og hvaða fasteign fræga fólksins er til sölu.

Til að bæta gráu ofan á svart virðist svo vera hafinn undirbúningur fyrir að byrja aftur að sprauta fólk með mRNA svokölluðum bóluefnum. Í þessari frétt er fjallað um rannsókn sem á einhvern undraverðan hátt sýnir algjöra andstæðu gríðarlegs fjölda annarra rannsókna, sem er sú að mRNA svokölluðu bóluefnin séu örugg (ekki endilega að þau séu gagnleg, en örugg). Og það eftir litla 10 daga frá útgáfu þeirrar rannsóknar. Það mætti halda að blaðamenn séu að fylgjast með, en eru auðvitað bara að fá ábendingar um „réttar“ rannsóknir.

Ég tek ekki þátt í þessu bulli. Ég borga nokkurn veginn alla mína skatta til að forðast fangelsi en ég er farinn að banna læknum að sprauta börnin mín, merki engar myndir af mér með fánum og merkjum, lít á fréttir (að undanskildum íþróttafréttum og kannski veðurfréttum) sem afþreyingu frekar en upplýsingar, huga í engu að kolefnisfótspori mínu og finnst orðið „kvár“ ekki eiga að fá stig í orðaleikjum.

Hið opinbera veit að fátt er varanlegra en tímabundið neyðarástand. Veira, Úkraína, Ísrael. Hið eina raunverulega neyðarástand fyrir Íslendinga eru eldsumbrot en allir sjóðir eru tómir. Nýir skattar taka við. Öll neyðarástöndin halda áfram. Forgangsröðun er engin. Áfram gakk!

Komandi tímar kalla á útgjöld

Umræða, loksins!

Loksins, loksins, loksins! Loksins er kominn fyrsti vísir að einhverri umræðu um málefni innflytjenda og hælisleitenda á Íslandi.

Umræða þar sem er hægt að hafa ákveðna skoðun án þess að vera bara kallaður rasisti. Það er jú aldrei hægt að kalla formann Samfylkingarinnar rasista þótt hann þrói með sér sömu skoðun og þeir Sjálfstæðisflokknum.

Þetta minnir á danska þjóðfélagsumræðu fyrir 20 árum síðan. Einn stjórnmálaflokkur var að stækka vegna áherslu sinnar á að takmarka streymi hælisleitenda og flóttamanna inn í Danmörku. Flokkurinn var kallaður öllum illum nöfnum þar til danska Samfylkingin tók upp stefnu hans í þessum málaflokki. Þá gat umræðan hafist.

Umræðan er nauðsynleg til að norræn jafnaðarmennska nái að fóta sig á Íslandi. Hún snýst um að verja velferðarkerfið en ekki láta það ná til alls heimsins (fyrir utan skattgreiðendurna sem borga fyrir það - þeir fá ekkert).

Hvað sem mönnum finnst um risavaxinn velferðarvef á könnu hins opinbera hljóta allir fagna því að hann nái fyrst og fremst til innfæddra og bara til annarra ef það er eitthvað aflögu. Það er alls ekki staðan á Íslandi í dag (eða Danmörku, ef því er að skipta, enda getur tekið áratugi að leiðrétta skemmdarverk fortíðarinnar).

Oddný rýfur þögnina um orð Kristrúnar

Heilablóðfall íslenska ríkisins

Fyrir ekki löngu síðan las ég eftirfarandi orð, byggð á viðtali við Íslending sem hafði fengið heilablóðfall og var, og er, að jafna sig á því:

„Ég hef aldrei drukkið, aldrei reykt, aldrei verið í yfirþyngd. Í rauninni eina boxið sem ég tikka í, sem er talið geta orsakað heilablóðfall er kannski streita. En það er annar hver maður að burðast með streitu. En ég er kannski smá sek um það […] Eins og ég skilgreindi velgengni var að hafa rosalega mikið að gera, segja já við öllum verkefnum og hafa nóg að gera,“

Ég held að íslenska ríkið ætti að tengja við þetta. Það telur sig vera í hollustunni en er það ekki.

Það er að segja já við öllu: Hælisleitendum, ákalli um að fjármagna stríðsátök, ákalli um að senda opinbera starfsmenn erlendis til að múta þar spilltum landamæravörðum, ákalli um að skipta út hagkvæmri orku fyrir óhagkvæma og úr hreinni orku yfir í óhreina, ákalli um að fjármagna ríkisreksturinn á yfirdrætti, ákalli um að gera allt fyrir alla á meðan það snýr ekki að grunnþjónustunni sem flestir halda, ranglega, að sé í forgangi.

Heilablóðfall íslenska ríkisins er hafið. Það er nú þegar að valda sársauka og jafnvel lömun. 

Besta hugmyndin er þá sú að halda áfram að segja já við öllu en reyna að gera betur.

Kannski þingið ætti að hefja sumarfrí sitt bráðum. Ríkið gerir voðalega lítið af sér á meðan þingmenn eru í fríi. Það hættir að segja já við nýjum verkefnum. Heilablóðfall ríkisins fær möguleika á að hjaðna.

Betra er langt frí en vinnuvika sem endar á heilablóðfalli.

Vill betri aðlögun og vinna gegn ójöfnuði

Norræn jafnaðarmennska skýtur upp kollinum á Íslandi

Það blasir við að stefna íslenskra stjórnvalda í svokölluðum útlendingamálum er glapræði. Klókir stjórnmálamenn hafa hér tækifæri til að lokka til sín kjósendur með því að benda á það. Kjósendur eru að bíða eftir raunsæi hérna. 

Núna hefur formaður Samfylkingarinnar stigið fram og boðar aðgerðir. Það er góð stefnubreyting. Ef ég tæki upp á því aftur að kjósa þá myndi ég að vísu aldrei kjósa Samfylkinguna en fyrir þá sem eru í sífellu að flakka á milli Pírata, Viðreisnar, Samfylkingar, Sósíalistaflokksins, Vinstri-grænna, Flokks fólksins og jafnvel Framsóknar er valið orðið nokkuð skýrt. 

Að því gefnu auðvitað að í kjölfar orða komi aðgerðir: Lagafrumvörp og þess háttar.

Aðrir vinstriflokkar þurfa nú að velta því fyrir sér hvort þeir taki líka upp fána norrænnar jafnaðarmennsku eða þurrkist út. Sjálfstæðisflokkurinn og Miðflokkurinn þurfa líka að girða sig í brók ef þeir ætla ekki að líta út eins og linkindur í samanburði við formann Samfylkingarinnar. Best væri auðvitað að fá svolitla samkeppni í því hvernig á að sauma fyrir götin á íslenskum landamærum, ríkissjóði og tómum hirslum sveitarfélaganna.

Fyrir 20 árum sáu danskir jafnaðarmenn það sem sumir þeirra íslensku sjá í dag: Ekki er hægt að halda úti velferðarkerfi samhliða því að fólki er mokað inn í það. Þeir sem koma þurfa að standa á eigin fótum og verða greiðendur skatta en ekki neytendur. Þeir sem flytja inn í samfélagið þurfa að aðlagast því, en ekki öfugt. Þetta er norræn jafnaðarmennska og þótt ég sé enginn jafnaðarmaður þá fagna ég því samt ef hún nær til Íslands.

Ekki sérstök stefnubreyting

Talsmenn báknsins

Í aðsendri grein í Morgunblaðinu tekur vinstrisinnaður þingmaður upp hanskann fyrir báknið:

Þúsund­ir op­in­berra starfs­manna mæta til vinnu á degi hverj­um og gera sitt besta til þess að mæta óend­an­legri eft­ir­spurn og sí­vax­andi kröf­um sam­fé­lags­ins. Þau sjá um þær skyld­ur sem við höf­um ákveðið að fela þeim, kenna börn­um, hlúa að sjúk­um, þjón­usta eldri kyn­slóðir, halda uppi lög­um og reglu og þannig mætti telja áfram. Eft­ir­lits­stofn­an­ir fylgj­ast með, í nafni al­manna­hags­muna, að farið sé að regl­um. Að ekki sé svindlað á al­menn­ingi með sam­ráði. Veg­um sé haldið opn­um af fólki sem fer snemma á fæt­ur og skef­ur í dimmviðri frá morgni til kvölds. Það er í mín­um huga til óþurft­ar að tala eins og verið sé í sí­fellu að sólunda fé í óþarfa, í eitt­hvert órætt bákn.

Þetta er bæði rétt og rangt. Það er rétt að á þeim sviðum þar sem hið opinbera hefur búið til „óendanlega eftirspurn“ eftir úrvinnslu óþarfa eyðublaða og tekið sér einokunarvald, bannað samkeppni, og sett á spena skattgreiðenda að þar mætir mikill fjöldi til vinnu og reynir að leggja sitt af mörkum.

En það er enginn að kvarta yfir vinnu þessa fólks, jafnvel þótt óþarfa eyðublöðin taki sinn toll. Foreldrar hrækja ekki framan í leikskólakennara eða starfsmenn sýslumannsembættanna. Starfsfólk spítala og hjúkrunarheimila mætir í engu einhverju leiðinlegu viðhorfi frá skjólstæðingum og aðstandendum. 

En þegar atvinnubílstjórar eru sendir á gagnslaus námskeið gegn svimandi gjaldi þá kvarta menn. Þegar fiskverslun getur ekki opnað af því þrjú eða fjögur mismunandi embætti geta ekki verið sammála um hvar eigi að vera ræsi á gólfinu (sönn saga!) þá fyllast menn tortryggni. Þegar menn þurfa að hafa aðgang að milljónum í annaðhvort sparnaði eða lánum áður en þeir mega byrja steikja kjúkling þá taka reyndir menn eftir því að báknið er að þenja sig út, og snýta út úr sér regluverki.

Þegar leyfisveitingar breiða úr sér þar sem engar voru áður, af engum sérstökum ástæðum, þá taka menn eftir.

Þessi gamla tugga um að verið sé að verja neytendur og passa að lögum sé framfylgt er ekki rétt. Þvert á móti missir báknið allan fókus á því sem fer raunverulega fram þegar það hefur drekkt öllu í eyðublöðum og pappírsvinnu. Raunverulegt eftirlit er orðið að skrifborðsvinnu. 

En er ekki allt Evrópusambandinu að kenna? Nei, alls ekki. Íslendingar innleiða allt sem þaðan kemur af slíku offorsi að Evrópusambandið lítur út eins og villta vestrið í samanburðinum. Til dæmis get ég í Danmörku ennþá keypt plastpoka í flestum matvöruverslunum eða fengið þá ókeypis í ávaxta- og grænmetisdeildinni, og flokka í tvær tunnur en ekki tíu. Líkurnar á að ég þurfi að standa í röð hjá einhverju embættinu til að geta gert það sem ég vil eru mun minni í Danmörku en á Íslandi. Ekki vegna Evrópusambandsins, heldur þrátt fyrir það, vegna þess hvernig hlutir eru innleiddir og hvernig báknið er skrúfað saman.

Íslenskir stjórnmálamenn eru oft án hryggsúlu og með ónýt hné sem bogna um leið og báknið ræskir sig. Þeir leggja yfirleitt ekki í það, því miður. En ýmis teikn eru núna á lofti og vonum að úr þeim rætist.