Nürn­berg-siðaramminn: Gleymdur og grafinn

Nürn­berg-siðaramminn (Nuremberg Code) eru siðareglur sem menn settu sér í kjölfar seinni heimsstyrjaldarinnar og áttu að greypa í stein í eitt skipti fyrir öll bann við tilraunastarfsemi á mönnum nema gegn upplýstu samþykki og með allskyns varnöglum.

Ég hef séð sannfærandi rök færð fyrir því að veirutímar hafi brotið og jafnvel þverbrotið öll eða flest ákvæði þessa siðaramma. Nýlega las ég bók sem tók jafnvel svo djúpt í árina að kalla núverandi ástand samfélags okkar Fjórða ríkið, og verður samlíkingin við Þriðja ríki nasistanna ekki öllu sterkari (eftir að hafa lesið bókina sé ég ekkert að þeirri samlíkingu).

Það er kannski söguleg tilviljun að seinasti saksóknari Nürn­berg-réttarhaldanna hafi látist á tímum þar sem öllum lærdómi hans saksóknaratíma er nú varpað í ruslið. Nú skal á ný gera tilraunir á fólki án upplýsts samþykkis og án möguleika fyrir tilraunadýrin að draga sig úr tilrauninni. Þau skulu þvert á móti þvinguð í tilraunirnar eða hótað atvinnumissi og þaðan af verra ef þau láta ekki sprauta sig ítrekað og oft til dauða sem með heppni er skyndilegur en ekki afleiðing langvarandi, sársaukafullra aukaverkana sem engar bætur fást fyrir og engar skýringar eru veittar á.

Nú eru brjáluðu læknarnir sem sækja í gull og gersemar lyfjafyrirtækjanna aftur komnir við stjórnvölinn. Þeir fá yfirvöld til að bjóða fram almenning sinn, hermenn og jafnvel ungabörn og sprauta í þetta fólk nýstárlegu glundri á neyðarleyfum sem fengust gegn því að banna meðferðir með vel þekktum lyfjum og aðferðum. Upplýst samþykki er ekki veitt. Þvert á móti er blekkingum beitt og jafnvel þegar þær eru afhjúpaðar er ekkert viðhafst og sprautukallið látið óma í öllum fréttatímum og blaðamannafundum. Reiknginn fá svo fórnarlömbin, bæði reikninginn frá lyfjafyrirtækjunum og reikninginn fyrir að missa starfsgetu, ættingja, vini og fyrir eigin útför.

Kannski það sé því við hæfi að seinasti saksóknari Nürn­berg-réttarhaldanna sé núna kominn í kistu og ofan í jörðina. Það væri honum væntanlega óholl lífsreynsla að sjá allt sitt ævistarf gufa upp fyrir framan augun á sér.

Athugasemdir

[Ingólfur Sigurðsson, 9.4.2023 kl. 13:45]

Það er stundum sagt að til að læra af sögunni verði að varðveita hana. Woke-demókratar í Bandaríkjunum vilja eyðileggja styttur. Hvað gerist í kjölfarið? Fólk sem gleymir fortíðinni og strokar hana út getur farið að gera sömu mistökin. Auðvelt mál.

Það er einkenni bókstafstrúar að skilgreina þröngt. Ekki læra af sögunni, ekki sjá samlíkingarnar. Ekki sjá að þeir sem eru hættulegastir frelsi einstaklingsins og opnu samfélagi hafa aðrar skoðanir í nútímanum en fortíðinni.

Það gleymist oft að Hitler komst til valda í frjálsum kosningum. Það gleymist einnig að þjóðerniskenndin eins og þjóðernisjafnaðarverkamannastefnan voru vinsæl poppfyrirbæri um 1930. Rétt eins og wokekúltúr er í dag, femínismi og jafnaðarstefna.

Hættum að ofsækja jaðarhópana. Beinum athyglinni að hættulegum trendum hjá valdastéttunum. 

Þetta er góður pistill, finnst mér.

[Sigurður Kristján Hjaltested, 9.4.2023 kl. 14:02]

Tek undir allt hjá Ingólfi og já,

þetta er mjög góður pistill og

gleðilega páska.

[Geir Ágústsson, 9.4.2023 kl. 19:04]

Ingólfur og Sigurður,

Takk fyrir innlitið og athugasemdirnar. 

Ég held að mögulega hafi woke-liðið (tel hérna með pólitískan rétttrúnað í heild sinni, þar á meðal veiruhræðsluliðið) verið á ákveðinni sigurbraut en að það hafi svo misreiknað sig, keyrt of fast og of langt, og að fólk sé byrjað að vakna. 

Og núna er woke-hjörðin byrjuð að sundrast. Ég sé t.d. að fjésbókin er byrjuð að merkja Reuters-fréttir sem "potential spam", og er þá mikið sagt. Þetta étur sig lifandi að innan, og fellur að lokum saman eins og sprungin blaðra.

Vonandi.

[Wilhelm Emilsson, 9.4.2023 kl. 20:31]

Geir, þú skrifar:

Ég hef séð sannfærandi rök færð fyrir því að veirutímar hafi brotið og jafnvel þverbrotið öll eða flest ákvæði þessa siðaramma. Nýlega las ég bók sem tók jafnvel svo djúpt í árina að kalla núverandi ástand samfélags okkar Fjórða ríkið, og verður samlíkingin við Þriðja ríki nasistanna ekki öllu sterkari (eftir að hafa lesið bókina sé ég ekkert að þeirri samlíkingu).

þú skrifar einnig:

Nú skal á ný gera tilraunir á fólki án upplýsts samþykkis og án möguleika fyrir tilraunadýrin að draga sig úr tilrauninni. 

Ég hvet þig til að endurskoða þá staðhæfingu að samfélag okkar sé eins og Þriðja ríkið. Að líkja baráttunni við COVID við Helförina er vægast sagt ósannfærandi. Orðum fylgir ábyrgð og að gjaldfella Helförina á þennan hátt er nokkuð sem ég trúi varla að þú viljir gera að íhuguðu máli.

[Geir Ágústsson, 9.4.2023 kl. 21:10]

Wilhelm,

Ég geri það raunar að vel íhuguðu máli, en það er efni í annan pistil. Kannski mikilvægt að hafa í huga að fasismi er ekki endilega nasismi (samruni stórfyrirtækja og ríkisvalds) og nasismi er ekki endilega spurning um að útrýma Gyðingum (nasistar hafa almennt áhuga á öðrum ekki-þeir-sjálfir hópum, sem getur verið hvað sem er).

Ég þekki vel gjaldfellingu sérhvers boðskaps með samanburði við Þriðja ríkið, en svolítil bók sannfærði mig um réttmæti samanburðarins. 

[Ásgrímur Hartmannsson, 9.4.2023 kl. 23:52]

"Ég hvet þig til að endurskoða þá staðhæfingu að samfélag okkar sé eins og Þriðja ríkið. Að líkja baráttunni við COVID við Helförina er vægast sagt ósannfærandi"

Það var mikill þriðja ríkis fílingur hér í kóvitleysunni.  Til dæmis er mér enn í fersku minni þegar forseti lýðveldisins sjálfur vildi útskúfa vissan hóp landsmanna eftir ákveðinni formúlu.

Mikill nazista fílingur í því.

En það var meira...

Ég sá alveg hve fljótt fólk varð geggjað, og byrjaði að ganga í takt. Það var vont.

Vont á allan hátt.  Og segir okkur bara hversu normalt þriðja ríkið í raun var.

[Wilhelm Emilsson, 10.4.2023 kl. 05:50]

Takk fyrir svarið, Geir. Höfundar bókarinnar fá visku sína beint frá Guði að eigin sögn. Ég virði trúfrelsi en mér finnst þessi nálgun ekki sérlega sannfærandi. Höfundarnir skrifa:

"The authors of this book would like to begin by giving thanks. First, of course, to God for bestowing upon us the wisdom, time, energy, and resolve to complete this work and withstand the blowback it will righteously cause.”

[Wilhelm Emilsson, 10.4.2023 kl. 05:53]

Ásgrímur, má ég spyrja hvort þú hafir fengið COVID sprautur?

[Geir Ágústsson, 10.4.2023 kl. 06:07]

Wilhelm,

Það þurfti enga visku frá guði til að greina sumt af því sem vitnisburðir bókarinnar bera með sér: Fólk að smygla lyfjum inn á spítala, fólk að neita að skrifa undir líknarmeðferð fyrir ættingja sína og börn á góðum batavegi, læknir að greina unga karlmenn með hjartavandamál í stórum stíl, hjúkkur að rífast við lækna um ágæti þess að drepa sjúklinga til að uppskera bónusgreiðslur og svona mætti lengi telja. Samanburðurinn við lækna og embættismenn Þriðja ríkisins á alveg rétt á sér, en til vara að segja að Nürn­berg-siðaramminn sé fyrir löngu kominn ofan í skurð.

Mér finnst Ásgrímur draga þetta mjög vel saman: Það var mikill þriðja ríkis fílingur hér í kóvitleysunni.

Maður er orðinn minna og minna hissa á því að skrímsli eins og Hitler og Mao hafi komist til valda undir blússandi lófataki almúgans. 

[Wilhelm Emilsson, 10.4.2023 kl. 21:23]

Takk fyrir svarið, Geir.

Myndirðu trúa öðrum guðsmönnum, sem hafa enga faglega þekkingu á viðfangsefninu sem þeir eru að tjá sig um, t.d. Talíbönum? Mér finnst alltaf svolítið merkilegt að fólk sem efast um mjög margt eru allt í einu tilbúið að trúa mjög svo langsóttum kenningum. 

Ef Vesturlönd væru þau kommúnísku, fasísku eða nasísku samfélög sem þú, Ásgrímur og höfundar bókarinnar sem við erum að tala um virðist telja þau vera, heldurðu að það væri ekki löngu búið að þagga niður þær fjölmörgu gagnrýnisraddir sem heyrast? 

Á Vesturlönd höfum við frelsi til að efast og tjá okkur um þann efa í ræðu og riti.