Sagan endurtekur sig

Í fróðlegri bók, Back Door to War: The Roosevelt Foreign Policy 1933-1941, er fjallað um aðdraganda seinni heimsstyrjaldarinnar. Í henni kemur margt fram sem ekki er kennt í skólum. Roosevelt sagði til dæmis:

... the question is how we should maneuver them [the Japanese] into the position of firing the first shot without allowing too much danger to ourselves.

Í bókinni koma fram vangaveltur um það hvers vegna hermenn á Hawaii voru ekki varaðir við þegar japanski flotinn var næstum því alveg örugglega að nálgast eyjurnar. Var það viljandi svo að Japanir gætu valdið nægjanlegum skaða til að réttlæta stríðsyfirlýsingu? 

Í bókinni er mikið rætt um útbreiðslu Hitlers í Evrópu á meðan Bretar og Bandaríkjamenn horfðu á (eða mótmæltu með innantómum hótunum). Rök Þjóðverja minna mikið á rök Rússa í dag: Verið er að "sameina" þjóðina innan einna landamæra. Tékkar misstu landamærahéröð sín til nasista eftir að Bretar féllust á slík rök. Oft var verðandi innlimum réttlætt með þjóðaratkvæðagreiðslum. Öryggissjónarmið voru einnig notuð. Það eina sem Rússa vantar í dag til að hafa tekið allt tungutak nasista upp er að tala um "Lebensraum". Líklega sleppa því þeir samt.

Hvað Úkraínu varðar minnir mig að ég hafi séð frétt þess eðlis um daginn að Evrópusambandið og Rússar væru að ræða hugsanlega "skiptingu" Úkraínu sem gæti leitt til friðar. Þetta minnir á viðræður nasista við Breta og fleiri um "skiptingu" hinna ýmsu landa á sínum tíma. Enginn sérstakur friður kom út úr því til lengri tíma.

Hvernig væri í staðinn að berjast fyrir því að hvert eitt og einasta hérað geti lýst yfir sjálfstæði og þannig ráðið því sjálft við hvern það hefur mest samskipti og viðskipti? Feneyjar eru að reyna að losna frá Ítalíu. Baskar á Spáni og Tíbetar í Kína telja sig betur borgið í sjálfstæðu ríki en innan landamæra stærra ríkisvalds. Stundum er samúð okkar á Vesturlöndum með þeim sem vilja sjálfstæði (í tilviki Tíbeta), en stundum ekki (í tilviki Baska). Eigum við ekki alltaf að styðja þá sem vilja kljúfa sig frá stjórneiningu sem viðkomandi telur sjálfur valda sér meiri skaða en gagni? Ef ekki, hvernig eigum við að gera upp á milli fyrir hönd þeirra sem vilja kljúfa sig frá (en gegn vilja þeirra)? 

Bandaríkjamenn, Evrópusambandið, Rússar og Úkraínumenn ætla að setjast við einhvers konar samningaborð og ræða ný landamæri Úkraínu. Það tryggir að enginn verði sáttur og að fleiri bandarískir hermenn flytji bækistöðvar sínar að landamærum Rússlands.

Á maður að verða hræddur núna? 

Varar við frekari refsiaðgerðum

Athugasemdir

[Helgi (IP-tala skráð) 24.4.2014 kl. 06:29]

Sæll.

Margir virðast ekki gera sér grein fyrir því að rót þessa vanda þarna í Úkraínu er peningalegs eðlis. Landið rambar á barmi gjaldþrots. Úkraína skuldar Rússum háar summur.

Ég hef ekki stórar áhyggjur af þessu máli þarna í Úkraínu. Það sem ég hef meiri áhyggjur af er hvað gerist þegar allt hrynur til grunna í Kína - og í það styttist.

Kínverskur efnahagur mun fara mjög illa og mikill óróleiki mun gera vart við sig innanlands. Kína verður sem særður tígur og særðir tígrar geta verið sérstaklega varasamir - sérstaklega þegar haft er í huga að nú eiga Kínverjar í stappi við nokkra nágranna sína vegna uppspunninna krafna sinna. Hætt er við að það stapp verði að meira en stappi því leiðtogarnir þurfa jú að beina athygli almennings að einhverju öðru en efnahagslegu hruni.

Vel má vera að stutt sé í vopnuð átök víða um heim vegna efnahagslegra hamfara.

[Geir Ágústsson, 24.4.2014 kl. 11:42]

When goods don't cross borders, soldiers do. /Bastiat (minnir mig)