Þegar landamæri sundra í stað þess að sameina

Landamæri eru oftar en ekki handahófskenndar línur á korti.

Innan landamæra ráða einhver stjórnvöld. Þau vilja ráða sem mestu. Tilhneiging sérhvers yfirvalds er að auka völd sín.

Ef landamærin eru dregin öðruvísi og þannig að yfirráðasvæði viðkomandi stjórnvalds minnkar þá spyrna stjórnvöld við fótum. Þau vilja ekki missa völd yfir neinu sem þau hafa nú þegar völd yfir.

Þetta samspil landamæra og valdagráðugra yfirvalda hefur verið ein stærsta uppspretta átaka í sögu mannkyns.

Friðsamt fólk á að berjast fyrir rétti allra til að draga á átakalausan hátt ný landamæri sem skera á völd stjórnvalda sem viðkomandi kæra sig ekki lengur um.  

Íbúar í Tíbet eiga að fá að losa sig við yfirvöldin í Peking. Íbúar í Vestmannaeyjum eiga að fá að kljúfa sig frá Alþingi ef það er vilji þeirra. Íbúar Árbæjarhverfis í Reykjavík eiga að fá að stofna eigið sveitarfélag og losa sig við Ráðhúsið í Tjörninni. Íbúar Hraunbæjar í Árbæjarhverfi eiga að fá að kljúfa sig frá sveitarfélaginu Árbæjarhverfi ef það er vilji íbúanna. 

Kúrdar eiga að fá að losa sig við stjórn Tyrkja, Íraka, Írana og Sýrlendinga. Kúrdar í Írak eiga að fá að stofna sitt eigið ríki, án Kúrda frá Íran, ef það er vilji þeirra.  

Rétturinn til að kljúfa sig frá og stofna sjálfstæða stjórnunareiningu er öflugt tæki til að tryggja frið. Hann á ekki að vera háður duttlungum einhverra annarra, t.d. frægs fólks á Vesturlöndum, sem vilja frjálsa Tíbet en hafa efasemdir um sjálfstæði Vestmannaeyja. 

Mönnum getur dottið í hug allskonar tæknileg atriði sem eiga að festa fólk inni í ákveðinni stjórnunareiningu, t.d. hverjir eiga að þrífa göturnar eða leggja símalínurnar. Það er samt fyrirsláttur. Tæknileg úrlausnarefni eru bara það - efni sem bíða úrlausnar tæknifólks.

Ég óska þeim sem vilja sjálfstæði frá einhverju um allan heim góðrar baráttu, sem ég styð heilshugar, án fyrirvara! 

Ofsótt þjóð á braut sjálfstæðis

Þingmenn raða sér í tilvitnanabækur framtíðarinnar

Í frétt á Vísir.is segir:

 Nokkur andstaða er við það innan allra flokka á Alþingi að heimila sölu á áfengi í matvöruverslunum. Flestir þeirra sem eru málinu andsnúnir telja að áfengisneysla myndi aukast ef sala þess yrði heimiluð í almennum verslunum.

Mér sýnist svo á fréttinni að þingmenn séu í óða önn við að raða sér í tilvitnanabækur framtíðarinnar. Ég gef mér að á einhverjum tímapunkti muni takast að koma áfengi í íslenskar matvöruverslanir. Reynslan verði ágæt. Úrval batnar og aðgengi en án þess að unglingar verði eitthvað sérstaklega þjáðir. Þeir skipta bara úr skítugum landa yfir í hreinni framleiðslu. Drykkja þeirra verður svipuð í heildina, en ef hún eykst þá dreifist hún því það að fá sér einn bjór eða tvo mun ekki endilega þýða húrrandi fyllerí.

Þingmenn verða í aðdraganda breytinga á fyrirkomulagi áfengissölu þá búnir að hleypa svo mörgum gullkornum úr sér að þau verða að hálfgerðum bröndurum. Flest þekkjum við til einhverra gullkorna sem hrutu af vörum ýmissa þingmanna þegar "leyfa" átti útsendingar á sjónvarpi í lit, og þegar bjórinn var leyfður á sínum tíma.

Það verður auðveldara og auðveldara að skrifa bækur með skondnum tilvitnunum á Íslandi.  

Gamalt "trix" ríkisstofnana og sveitarfélaga

Tekjur RÚV dugi ekki fyrir þeirri þjónustu sem fyrirtækinu sé ætlað að bjóða upp á, lögum samkvæmt.

Ekki það nei? Lögin kveða ekkert á um að RÚV þurfi að senda út talsett barnaefni um helgar, svo dæmi sé tekið. Í lögunum segir: 

Fjölmiðlaefnið skal hið minnsta vera fréttir og fréttaskýringar, fræðsluþættir, íþróttaþættir, afþreying af ýmsum toga, lista- og menningarþættir og sérstakt efni fyrir börn og ungmenni.

Einnig:

Efni á erlendu máli, sem sýnt er í sjónvarpsdagskrá Ríkisútvarpsins, skal fylgja íslenskt tal, íslensk talsetning eða texti á íslensku eftir því sem við á hverju sinni.

Miklu fleiri eru lagaskyldurnar ekki á innihaldi útsendinga þess.  

Hvað gerir RÚV við þessi fyrirmæli? Jú, túlkar þau sem svo að rándýrir bandarískir sjónvarpsþættir þurfi að vera í boði, og útsendingar frá einhverjum dýrustu deildum heims í fótbolta, svo dæmi séu tekin.

Að afsaka rekstrarkostnað og skuldsetningu RÚV með því að vísa í lagaskyldurnar sem RÚV þarf að uppfylla er áróðursbragð.

 ********************* 

RÚV er samt ekki eitt um að beita þessu bragði á miðstjórnarvaldið á Íslandi. Sveitarfélög gera þetta líka. Þau segja: "Rekstur okkar eru svo dýr og krefst svo hárra skatta vegna lagaboða Alþingis. Við berjumst í bökkum við að uppfylla lagaskyldur okkar! Leyfið okkur að hækka skatta!"

Þegar málið er skoðað kemur svo í ljós að flest sveitarfélög standa í allskyns rekstri og sukki sem er hvergi kveðið á um í lögum. Íþróttarfélög fá stúkur, söfn frá fjárveitingar og glæsihýsi eru byggð yfir menningarelítuna. Yfirleitt fá útsvarsgreiðendur bæði að éta háan stofnkostnað eða byggingarkostnað við eitthvað, og háan rekstrarkostnað í mörg ár. Og allir sem þekkja íslensk stjórnmál vita að það sem einu sinni kemst á spena skattgreiðenda fer aldrei þaðan aftur. Og allir sem þekkja íslensk stjórnmál vita að hver einasta stjórn sem er mynduð í einhverri opinberri einingu á Íslandi þarf að byggja eitthvað nýtt og sjáanlegt og helst stórt og tilkomumikið til að minna á sig. 

Nei, þetta er áróðursbragð hjá RÚV sem RÚV hefur sennilega lært af íslenskum sveitarfélögum. Ef einhver fellur ennþá fyrir því þá er til eitt orð yfir viðkomandi: Sucker! 

RÚV yfirskuldsett og rekstur þungur

Auðlindabölvun Íslands

Stundum er sagt að gjöfular auðlindir frá náttúrunnar hendi séu bölvun fyrir viðkomandi ríki og er þá oftast vísað í olíuauðlindir. Ríki sem ráða yfir miklum olíuauðlindum eiga það til að vera spillt og nýta auðinn í allskyns vitleysu. 

Ísland þjáist að vissu leyti að auðlindabölvuninni. Fiskurinn er ástæðan. Hann er í mikilli eftirspurn. Fyrir hann fæst mikill peningur. Duglegir menn hafa lagt mikið á sig til að fá hærra og hærra verð fyrir minnkandi afla. Þetta sjá stjórnmálamenn. Þeir reyna að krækja í eins mikið af þessum peningum og þeir geta án þess að drepa allan hvata fólks til að leggja á sig vinnu, fjárfestingar, tíma og fé til að ná í auðinn úr sjónum.

Stjórnmálamenn vilja alltaf eyða meira af fé annarra í dag en þeir gerðu í gær.

Þökk sé hinum gjöfulu fiskiauðlindum hefur íslenska ríkinu tekist að stækka og stækka og byggja upp mikið bákn. Þegar vel árar og mikið veiðist stækkar ríkið. Þegar verr veiðist minnkar það ekki og safnar jafnvel skuldum til að brúa bilið í næsta gjöfula ár.

Væri Ísland betur statt án náttúruauðlindanna? Hver veit. Það má hreinlega ekki útiloka. 

Danir eiga lítið af náttúruauðlindum. Þeir eiga nokkra dropa af olíu en skattheimta af henni er ekkert sem skiptir sköpum fyrir ríkisvaldið. Danir hafa neyðst til að verða, eins og einn fyrrum vinnufélagi minn orðaði það, "Gyðingar Norðurlandanna" - kaupa ódýrt, betrumbæta og selja dýrt. Danir hafa neyðst til að halda hagkerfi sínu galopnu til að stífla ekki flæði varnings og þjónustu inn og út úr Danmörku - varnings og þjónustu sem þeir kaupa ódýrt og selja dýrt.

Nýlega var fyrirtækið sem ég vinn hjá, og er með 99% tekna sinna í erlendri mynt, selt úr dönsku eignarhaldi yfir í bandarískt (velta um 1,5 milljarður danskra króna). Enginn tók það sérstaklega nærri sér í dönskum stjórnmálum og efast ég raunar umn að fréttir um kaup og sölu á einstaka fyrirtækjum berast þeim til eyrna. Enginn talaði um að verið væri að "selja mjólkurkýrnar" eða "flytja hagnaðinn úr landi". Sala sem þessi er einfaldlega eðlilegur hlutur í opnu hagkerfi.

Hvað yrði sagt á Íslandi ef Samherji kæmist í eigu bandarískrar útgerðar (ef slíkt væri yfirleitt löglegt)? Það yrði allt vitlaust. Stjórnmálamenn myndu tala um sölu á auðlindunum "úr landi". Enginn myndi reyna að setja slíka sölu í samhengi við aðgang íslenskra útgerða að útgerðum í öðrum löndum. Enginn myndi leggja til að eignarhald Íslendinga í auðlindavinnslu í útlöndum yrði dregið til baka, því til að vera samkvæmur sjálfum sér þyrfti að banna slíkt á jöfnum grundvelli við hið íslenska bann við erlendu eignarhaldi á íslenskri auðlindavinnslu.

Nú ætla ég ekki að leggja til að Íslendingar api allt upp eftir Dönum. Íslendingar mættu samt hugleiða örlítið hinn botnlausa hroka og tvískinnung í sjálfum sér, og hvort hið íslenska ríki þjáist ekki af auðlindabölvun.  

Minni framlegð og meiri skattar

Hvað segir meðaltalið af símanúmerum landsmanna? Ekkert!

Meðaltöl eru oft gagnleg, en geta líka verið villandi.

Hefur ríkisstarfsmönnum fjölgað eða hefur þeim fækkað?

Ef litið er til allra stöðugilda í öllum ríkisrekstrinum þá virðist þeim hafa fækkað síðan árið 2000.

En hvað ef litið er til stöðugilda innan t.d. heilbrigðisþjónustunnar annars vegar, og stjórnsýslunnar hins vegar? Hérna yrðu tölurnar mun áhugaverðari. Mig grunar að læknum hafi fækkað en þýðendum á reglugerðum ESB hafi fjölgað. Mig grunar að hjúkrunarfræðingum hafi fækkað en skriffinnum hafi fjölgað.

Hvað sem því líður þá hefur ríkisvaldið stækkað. Sveitarfélög eru stærri og fjölmennari en áður. Sennilega hefur tilflutningur á stöðugildum átt sér stað þegar ríkisstofnanir fá viðskeytið "ohf." aftan við nafn sitt, en stöðugildin eru eftir sem áður á spena hjá skattgreiðendum.

Ríkisvaldið er að þenjast út. Engar reglur eru afnumdar á meðan nýjar reglur streyma inn í stórum stíl. Ríkisvaldið étur um helming verðmætasköpunar í landinu. Krabbameinið sem ríkisvaldið er á samfélaginu er ekki fjarlægt. Það er annaðhvort nært með nýjum verkefnum eða því haldið í skefjum.

Læknir sem neitar að fjarlægja verðandi banamein af sjúklingi getur ekki vænst þess að fá hrós. Stjórnmálamenn sem klappa fyrir verðandi banameini hins íslenska hagkerfis og um leið samfélagsins eins og við þekkjum það eru lofaðir. 

Störfum hjá ríkinu fækkar um 11%

Leikstjórinn í stól eigin gagnrýnanda

Fyrsti fundur kerfisáhættunefndar fór fram í gær en nefndin starfar fyrir fjármálastöðugleikaráð og skilar inn tillögum til ráðsins. Nefndinni er gert að leggja mat á ástand og horfur í fjármálakerfinu, kerfisáhættu og fjármálastöðugleika hér á landi. ...

 Fundinn í gær sátu ... staðgengill framkvæmdastjóra fjármálastöðugleika Seðlabanka Íslands, ... aðstoðarforstjóri Fjármálaeftirlitsins, ... framkvæmdastjóri fjármálastöðugleika og sérfræðingur frá Seðlabanka Íslands, ... seðlabankastjóri ... forstjóri Fjármálaeftirlitsins, ... aðstoðarseðlabankastjóri, ... ráðuneyt­is­stjóri, ... sérfræðingur skipaður af ráðherra og ... framkvæmdastjóri greininga hjá Fjármálaeftirlitinu. 

Sem sagt: Hér er á ferðinni nefnd sem á að vega og meta áhættur og stöðugleika þess kerfis sem nefndarmeðlimir lifa og hrærast í og treysta á fyrir laun og góð kjör, yfirleitt á kostnað skattgreiðenda.

Við gætum allt eins sammælst um að þeir sem eru bestir til að gagnrýna leikrit á Íslandi séu leikstjórar eigin leikrita. 

Bækur ættu að sama skapi eingöngu að hljóta gagnrýni frá eigin rithöfundum.

Er til stærri skrípaleikur?

Það eina sem skiptir raunverulegu máli við starf þessarar nefndar er viðfangsefni hennar. Menn tala um "kerfisáhættu", en hún er nálægt 100%. Enginn banki getur greitt út nema brot af innistæðum skjólstæðinga sinna. Hver einasti banki er á hverjum degi dauðhræddur við að meira en 10% viðskiptavina sinna komi inn og taki út fé sitt.  

Þessi nefnd mun ekki leggja til neitt sem skiptir máli. Nefndarmeðlimir munu ekki stofna eigin störfum í hættu. Hana má leggja niður á morgun án afleiðinga.  

Kerfisáhættunefnd kemur saman

Skerum lækna úr snörunni

Það hefur reynst ríkisvaldinu um megn að reka heilbrigðiskerfi svo vel sé. Nú er kominn tími til að prófa hið frjálsa framtak. Læknar og annað starfsfólk heilbrigðisþjónustunnar á að skera úr snörunni og koma störfum þeirra yfir á hinn frjálsa markað (með starfsmönnum gleraugnaverslana og lýtalækna). Þar fá læknar miklu fleiri tækifæri til að finna kröftum sínum réttan farveg.

Sjálft "kerfið" yrði auðvitað að breytast til að þetta gæti átt sér stað. Það mætti t.d. aðlaga að hinu svissneska (allir Íslendingar skyldaðir til að heilbrigðistryggja sig, en gætu valið á milli margra aðila til að tryggja sig hjá og meðhöndla sig). Skattar yrðu auðvitað að hríðfalla til að skapa svigrúm fyrir raunverulegan markað á sviði heilbrigðisþjónustu (fyrir utan sjónleiðréttingu, en sá markaður er frjáls og bráðlifandi og verður vonandi um alla tíð).

Lokamarkmiðið ætti að vera að koma ríkisvaldinu alveg út af markaði heilbrigðisþjónustu. Ríkisvaldið getur ekki stillt af framboð og eftirspurn á kindakjöti, gefið út gjaldmiðil svo vel sé eða rekið fjölmiðil án þess að safna milljörðum í skuldum. Það getur heldur ekki stillt af framboð og eftirspurn eftir heilbrigðisþjónustu. 

En hvað með þá fátækustu og þá sem þurfa á mikilli heilbrigðisþjónustu að halda? Hérna fengju allir Íslendingar sem tala um mikilvægi þess að aðstoða náungann tækifæri til að gera það, í stað þess að heimta bara í sífellu að ríkisvaldið sjái um það mikilvæga verkefni. Ríkisvaldið getur ekki aðstoðað þá sem minna mega sín. Ríkisvaldið gerir þá annaðhvort að bótafíklum eða skjólstæðingum ofborgaðra vandamálasérfræðinga sem þrífast á því að framlengja vandamál. Miklu fé er sóað - fé sem gæti annars farið í raunverulega hjálp.

Ég legg til að við skerum lækna úr snöru ríkisvaldsins. Það er góð langtímalausn fyrir þá.  

Mikil samstaða um verkfall

Þegar tilgangurinn helgar meðalið

Er í lagi að ríkisvaldið kaupi illa fengin gögn til að ljóstra upp um lögbrot? Kannski. Ríkisvaldið getur gert hvað sem því sýnist. Hvorki stjórnarskrá né stjórnarandstaða geta komið í veg fyrir það. Ef ríkisvaldið vill gera eitthvað, en getur það ekki, þá finnur það leiðir. Stjórnarskrá má breyta, dómara má gera sér hliðholla, sáttmálum má segja upp og orðalagi í lögum og reglum má breyta.

Ekki er hægt að takmarka ríkisvald til lengri tíma. Tilhneiging ríkisvalds er alltaf að þenjast út. Tökum Bandaríkin sem dæmi. Ríkisvaldið þar byrjaði agnarsmátt og múlbundið. Stjórnarskrá Bandaríkjanna hefur ekki tekið breytingum síðan þá. Ríkisvaldið í Bandaríkjunum er samt byrjað að taka framúr þeim stærstu í Evrópu í umsvifum og völdum.

Fyrir mitt leyti segi ég samt: Meintur feluleikur auðkýfinga hefur bjargað fé frá glötun. Núna situr það í sjóðum og bíður tækifæra til að leita í arðbærar fjárfestingar. Í höndum ríkisins væri féð glatað. Það væri horfið í blússandi neyslu hins opinbera á verðmætum. Það hefði runnið í einhverja vitleysu. Það hefði slegið yfirvofandi gjaldþroti hins íslenska ríkissjóðs á frest og seinkað hinni óumflýjanlegu tiltekt sem einhver óheppinn stjórnmálamaður þarf að taka á sig (nema gjaldþrotinu verði einfaldlega leyft að eiga sér stað).

Ég fagna ekki lögbrotum. Ég fagna því samt þegar ríkisvaldið missir spena til að sjúga úr.  

Ljóstrað upp um leynilega reikninga